Worden je cadeaus op tijd bezorgd, welk toetje moet je nou weer maken, lopen discussies dit jaar wel of niet uit de hand en hoe krijg je gourmetlucht eigenlijk uit je kleren? It’s the most wonderful time of the year, maar een tikkie stressvol is het wel.

Een derde van de jongeren in het 3Vraagt-panel zegt de kerstdagen vooral stressvol te vinden. Dingen regelen, zoals cadeaus of een (deel van het) diner, worden het vaakst genoemd. Ook het ‘heen en weer slepen van familie naar schoonfamilie en terug’ maakt het toch allemaal wat minder relaxed. 

En, uiteraard, de familieleden zelf. “Je ziet veel mensen waar je geen zin in hebt”, legt iemand in het onderzoek uit. “Vanwege alle familieconflicten lijkt dit ook geen gezellige kerst te worden. Kerst gaat bij ons vooral om van die geacteerde gezelligheid waarmee mensen hun schuldgevoel een beetje afkopen.”

Kersttradities

Gelukkig hebben de meeste mensen er ook wel zin in: 60 procent kijkt uit naar de kerstdagen. Ze vinden het leuk om met familie of vrienden samen te zijn, hebben zin in lekker eten en drinken of kijken uit naar de tradities met kerst: de een gaat naar de kerk, de ander ‘gaat twee goede flessen rode wijn naar binnen klokken’’. Verschil moet er zijn. 

Een op de vijf jongeren ziet op tegen kerst. Familieleden die ze niet willen zien, de stress die erbij komt kijken, sommige deelnemers zeggen dat het ze te veel prikkels geeft en dat ze er gewoon heel moe van worden.

Eenzame kerst

Ook zegt een aantal deelnemers dat ze zich met kerst extra alleen voelen. “Ik ben alleen en eenzaam”, vertelt een van hen. “De kerst heeft geen betekenis voor mij. Waar ik veel moeite mee heb is dat je helemaal wordt doodgegooid overal dat je kerst samen met elkaar moet vieren. Zo voel je je steeds meer alleen.”

Een ander: “Ik ben happy single, maar toch word ik elk jaar weer geconfronteerd met eenzaamheid of schuldgevoel tijdens kerst. Terwijl ik me de rest van het jaar echt niet eenzaam voel.”

Let’s talk politics

Met de verkiezingen net achter de rug is politiek een populair onderwerp aan de kersttafel. Van de mensen in het onderzoek vindt tweederde het een leuk onderwerp om te bespreken, maar of het ook een goed idee is om erover te beginnen? Daar zijn ze verdeeld over. 42 procent vindt dat je politiek moet vermijden om het tijdens kerst gezellig te houden, 43 procent vindt van niet. 

“Het botst nog wel eens, met name bij mijn schoonfamilie”, zegt een deelnemer die het onderwerp wél bespreekt. “Maar dat mag, daarna zijn we even goede vrienden. Agree to disagree. Zelf ben ik uiterst links, terwijl zij overwegend PVV stemden.”

Knuppel in het hoenderhok

Anderen houden er liever hun mond over. “Discussies lopen met mijn schoonfamilie altijd uit op drama en ruzie, daar heb ik echt geen zin in”, zegt iemand. Een ander: “Met een aantal linkse, betweterige haters binnen de familie kun je het onderwerp maar beter laten rusten. Maar als zij het nodig vinden om te beginnen met hun linkse woke denkbeelden, dan kunnen ze het krijgen.”

Er zijn ook mensen die het kerstdiner ermee opleuken: “Die discussies moet je juist aanroeren, lekker een knuppeltje in het hoenderhok gooien. Brengt wat meer sfeer aan tafel en voorkomt doodse stiltes.” Misschien een advies voor als je na het voorgerecht al uitgepraat bent! 

---

Over dit onderzoek

3Vraagt, onderdeel van het EenVandaag Opiniepanel, stuurt circa eens per maand een vragenlijst aan leden tussen de 16 en 34 jaar. Je kunt hier lid worden van 3Vraagt. Aan dit onderzoek, gehouden van 18 tot en met 20 december 2023, deden 1.720 deelnemers mee. De resultaten zijn na weging representatief voor vijf variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, stemgedrag en spreiding over het land.

• Deel