De een noemt het ‘totaal ongefundeerde onzin’, de ander zegt dat het ze ‘een completer mens maakt’: ongeveer 3 op de 10 jongeren vinden zichzelf een spiritueel persoon. Zij geloven bijvoorbeeld in de kracht van de maanstand en gebruiken edelstenen voor positieve en negatieve energie.

Dat blijkt uit onderzoek van 3Vraagt. Vrouwen (33 procent) noemen zichzelf vaker zo dan mannen (26 procent). Even naar het begin: wat is spiritualiteit eigenlijk? Simpel gezegd is dat alles wat met je geest of ziel te maken heeft. Spirituele mensen geloven vaak dat er ‘meer’ is dan we fysiek kunnen ervaren en schrijven dat toe aan het ‘universum’, een ‘hogere macht’ of een ‘hoger bewustzijn’. 

Kwakzalverij

De grootste groep mannen én vrouwen gelooft daar dus niet in. “Ik vind spiritualiteit in veel gevallen kwakzalverij. Mentale rust en je brein trainen, dat zijn prima dingen,” zegt iemand. “Maar overal verborgen betekenissen achter zoeken en het idee dat je ‘mind’ van alles kan beïnvloeden, dat is gewoon onzin.”

Een ander: “Spiritualiteit is op zichzelf prima, maar zodra je er gedrag mee gaat afschuiven op een zogenaamde hogere macht wordt het een probleem.”

Magische stenen

Niet alle mensen die zichzelf niet spiritueel noemen, zijn zo negatief. Een deelnemer vertelt: “Ik ben een heel rationeel persoon, maar ik heb wel eens dingen meegemaakt waarvan ik dacht, misschien zijn er wel energiestromen die we gewoon nog niet bewezen hebben, weet ik veel.” Maar diegene zegt ook: “Ik ga daar geen magische stenen voor kopen of zo.”

Ik denk wel dat ik geloof dat er meer is dan we kunnen zien. 

Edelstenen en de maanstand

Geen magische stenen dus, maar hoe uit die spiritualiteit zich dan wel bij jonge mensen? Een deel is religieus, dus noemt hun godsdienst als spiritualiteit. Maar ook meditatie en yoga zijn populair. “Ik weet niet zo goed of er ‘meer’ is, maar ik vind yoga en meditatie heel fijn voor mijn innerlijke rust. Dat wordt wel vaak als spiritueel gezien.” 

Ook zegt ongeveer een op de zeven mensen in het onderzoek dat ze geloven in astrologie of horoscopen, een even grote groep gebruikt edelstenen en kristallen - die zouden positieve energie uitstralen en negatieve energie opnemen. Een op de tien deelnemers gelooft in de invloed van de maanstand. 

Kracht van manifestatie

De laatste tijd is ook manifestatie populair: dat betekent simpel gezegd dat je je gedachten focust op iets wat je graag wil hebben of bereiken, zoals een nieuwe baan of een leuke partner, en als je dat lang genoeg doet, dan lukt het ook. Critici vinden dat je niet kunt zeggen dat zaken als geluk, rijkdom en gezondheid ‘maakbaar’ zijn door je eigen gedachten erop te focussen. Een op de drie deelnemers aan het 3Vraagt-onderzoek gelooft wél in de kracht van manifestatie. 

“Als je een doel hebt, moet je de juiste motivatie hebben om dat doel te bereiken, en moet je er dus vaak aan denken - bijvoorbeeld aan welke stappen je moet nemen. Dat werkt vast niet bij iedereen, maar zonder focus en geloof ga je er sowieso niet komen”, zegt iemand. 

Gebakken lucht

Anderen vinden ook dat onzin: "Manifesteren door er gewoon aan te denken is bedacht om gebakken lucht te verkopen. Mensen moeten gewoon niet lui zijn. Natuurlijk kun je je doel of droom bereiken, maar daar moet je simpelweg dingen voor doen! Niet alleen er aan denken.”

Sommige deelnemers gaan nog verder: “Ik vind het bijna gevaarlijk als je er echt in gelooft, want de uiteindelijke conclusie is bijvoorbeeld dat mensen in armoede gewoon niet genoeg hun best doen en niet positief genoeg zijn, en dat ze er dus eigenlijk zélf voor kiezen."

Over dit onderzoek

3Vraagt, onderdeel van het EenVandaag Opiniepanel, stuurt circa eens per maand een vragenlijst aan leden tussen de 16 en 34 jaar. Je kunt hier lid worden van 3Vraagt. Aan dit onderzoek, gehouden van 11 mei tot en met 30 mei, deden 1.917 mensen tussen de 16 en 34 mee. De resultaten zijn na weging representatief voor vijf variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, stemgedrag en spreiding over het land.

• Deel