De controversiële biopic Back to Black over het turbulente leven van Amy Winehouse is vanaf 5 november te zien op Netflix. De film wordt door de makers zelf omschreven als een ode aan een van de meest iconische muzieksterren van de 21e eeuw. Maar of het Amy Winehouse écht eer aan doet? Lees het hier.

Door: Jip Soekhai

Het maken en releasen van een muzikale biopic als Rocketman, Bohemian Rhapsody of Elvis is altijd spannend. Nog voordat de film in de bioscoop draait, zijn fans al zeer kritisch en meningen verdeeld. En dit was niet anders in de aanloop naar de release van Back to Black over icoon Amy Winehouse. Want is het, na de Oscarwinnende documentaire Amy van Asif Kapadia niet een beetje overbodig om het tragische leven van de geëxploiteerde Amy Winehouse wéér opnieuw in beeld te brengen? Regisseur Sam Taylor-Johnson (Nowhere Boy, Fifty Shades of Grey) vond van niet. 

Back to Black (letterlijk) 

Taylor-Johnsons muzikale biopic giet Amy’s levensverhaal in een jasje zoals we dit nog niet eerder hebben gezien. Back to Black vertelt het verhaal van een persoon, in plaats van een carrière. We leren Amy kennen als gevoelig, liefdevol en iemand die alles over heeft voor de mensen van wie ze houdt (ten koste van zichzelf). Vanaf haar jaren als beginnend artiest tot het wereldwijde succes en meerdere Grammy-wins wordt Back to Black verteld vanuit Amy’s perspectief. Ook de hechte band met oma Cynthia (Lesley Manville), de minder hechte band met vader Mitch (Eddie Marsan) en de toxic knipperlichtrelatie met grote liefde Blake Fielder-Civil (Jack O’Connell) komen uitgebreid aan bod in de twee uur durende film. Zoals we al weten worstelt Amy gedurende haar carrière met middelenverslaving, eetproblemen en zelfsabotage, terwijl de Britse pers haar constant op de hielen zit (hebben ze dan niets geleerd van Lady Di?!). Kortom, geen luchtige film, maar door de vertelling vanuit Amy’s POV absoluut een boeiende. 

Liefde maakt blind 

Een van de vele redenen voor de controverse rondom de film is hoe de twee belangrijkste mannen in Amy’s leven uit de verf komen. Taylor-Johnson wilde het verhaal van de Britse zangeres verfilmen vanuit Amy’s oogpunt en zij zag volgens de regisseur alleen het goede in beide mannen, want ‘liefde maakt blind’. Taylor-Johnson heeft haar best gedaan om Amy’s verhaal te vertellen zonder hierbij vader Mitch of Blake als ‘schuldigen’ aan te wijzen. Hierin is ze goed geslaagd. Iets te goed zelfs. Ze wekt haast sympathie op voor de mannen. Mitch wordt vooral neergezet als de liefdevolle vader die zijn dochter support in alles wat ze doet (the good and the bad) en Blake heeft het maar zwaar te verduren met Amy’s alcoholverslaving. Wat er daarmee overblijft is een mellow vertelling van een harde en niet rooskleurige waarheid. Liefde maakt blind, maar dat betekent niet dat de mannen en hun gedrag zo geromantiseerd hadden hoeven worden. De twee hebben IRL een shitload aan (slechte) invloed op Amy gehad, die in de film te weinig (in het geval van Blake) of helemaal niet (in het geval van Mitch) naar voren komt. 

Fucked-up liefdesverhaal in een geromantiseerd jasje 

Vaak deinzen muzikale biopics niet terug van het showen van de ‘ugly truth’. In Back to Black is het echter allemaal net een tikkeltje te geromantiseerd. Hoewel de toxic knipperlichtrelatie tussen Amy en Blake het grootste deel van de film beslaat, worden cruciale momenten (Blake die Amy introduceert aan harddrugs of Blake die drugs smokkelt naar Amy wanneer ze in een afkickkliniek zit) vrijwel weggelaten of verbloemd. Het gebrek aan ernst in de manier waarop hun relatie in de film wordt weergegeven, doet Amy’s echte ervaringen weinig eer aan en zorgt dat de film oppervlakkig aanvoelt. 

Marisa Abela = Amy Winehouse 

Taylor-Johnson verbloemt dus een hoop ellende, maar misschien is dat dan ook wel weer het mooie aan Back to Black. Het effect van al die verbloeming is dat de focus sterk blijft liggen op Amy als persoon en niet zozeer op alle shit om haar heen. Als de film dan al een ode aan Amy genoemd mag worden, dan zit dat ‘m compleet in het geloofwaardige en sterke acteerwerk van Marisa Abela. Ze belichaamt Amy met een fragiliteit en flair die weinig mensen haar na hadden kunnen doen. Alles klopt. Haar uiterlijk, haar outfits en vooral haar stem. Abela geeft Amy diepgang, zorgt voor emotie en maakt dat de film meer is dan alleen het wegpoetsen van de ernstige rol die de mannen in haar leven speelde. 

Nodig of overbodig? 

Moeilijk te zeggen. Ondanks dat Marisa Abela de sterren van de hemel speelt (hoewel alleen dat al het kijken van de film waard is), is het niet genoeg om de film niet in twijfel te trekken. Na het zien van Back to Black overheerst namelijk toch het akelige gevoel dat dit vooral een film is waarin Mitch en Blake goed uit de verf komen, in plaats van het gevoel dat je naar een ode aan Amy hebt gekeken. Alle controverse is dan ook zeker terecht. Kortom: er valt een hoop over te zeggen. Ons advies, kijk en oordeel zelf. 

• Deel