Met tien nominaties (en al wat Golden Globes én zo’n honderd andere awards) op zak, zou The Brutalist weleens de grote Oscarwinnaar kunnen worden. Wat dit epische immigrantendrama met Adrien Brody en Guy Pearce zo bijzonder maakt én een ultieme bioscoopervaring? Lees het hier.

Je moet er ‘even’ 3 uur en 34 minuten voor uittrekken, maar dan beleef je ook wat. Helemaal als je deze monumentale film vol prachtige VistaVision-beelden gaat zien op het grootst mogelijke bioscoopscherm. En om maar meteen de ultieme nerd-tip te geven: je beleeft The Brutalist op z’n aller-allerbest in een zaal met een 70mm-projector. Regisseur Brady Corbet transporteert je namelijk gedurende 214 minuten (mét een bewuste pauze) naar het naoorlogse Amerika waar de Hongaars-Joodse architect en holocaustoverlevende László Toth een nieuw leven probeert op te bouwen. Dat dat in het zogenaamde ‘land of the free and opportunities’ met vallen en opstaan gaat, is een understatement. Maar het is verbluffend mooi in beeld gebracht en de kijkbeleving doet denken aan het zien van films als Once Upon a Time in America, The Godfathers en There Will Be Blood.

Brute kapitalistische nachtmerrie 

László’s nieuwe leven als Amerikaan lijkt nog hoopvol wanneer hij samen met z’n neef Attila (Alessandro Nivola) een mooie klus binnensleept bij de steenrijke familie Van Buren. Zoon Harry (Joe Alwin) verrast vader Harrison (Guy Pearce) met de bouw van een nieuwe bibliotheek in de moderne brutalistische stijl die László’s werk kenmerkt. Harrison is in eerste instantie not amused met dit cadeau en laat dat ook op een schofterige manier blijken. Maar z'n stijlvolle nieuwe bieb krijgt een hoop laaiende reacties en dus benadert Harrison László voor een bijzonder project. Een gigaklus waarmee de architect echt naam kan maken in de VS en z'n carrière een tweede leven kan inblazen. En hoe fantastisch: zijn invloedrijke opdrachtgever schakelt ook nog eens z’n netwerk in om László’s vrouw Erzsébet (Felicity Jones) en nichtje Zsófia (Raffey Cassidy) naar Amerika over te laten komen.

Maar je merkt al gauw dat Harrisons fascinatie voor de architect niet zuiver is: een toxic cocktail van bewondering, dominantie en jaloezie, aangevuld met een flinke dosis racisme en (passief) agressieve moves die telkens duidelijk maken wie de baas is. Die bevestigen dat een dubbeltje -hoe getalenteerd en geniaal ook- nooit een kwartje zal worden. Eng letterlijk ook wanneer Harrison tijdens een chic diner een muntje gooit in de richting van László: denigrerend en vernederend. Met de boodschap dat László dichtbij mag komen, succes mag hebben en zelfs aan mag tafel zitten om gezellig intellectueel mee te kletsen… zo lang hij maar z’n plek kent. Hij (de immigrant) zal er nooit helemaal bij horen. László is vooral een interessant speeltje voor de oppervlakkige en onaantastbare rijke elite en zal een hoop moeten slikken, ja moeten knikken en offers moeten brengen, wil hij zijn doel bereiken. Zijn gebouw. Zijn nalatenschap.

‘Maar 10 miljoen dollar’

Zo werpt regisseur Brady Corbet via het leven van de getraumatiseerde László en zijn moeilijke dynamiek met Harrison een hoop thema’s op. The Brutalist vertelt onder andere over de ervaring van immigranten, de naoorlogse wederopbouw, de gebreken van het kapitalisme, commercie versus kunst, uitbuiting en kansenongelijkheid… maar er komen ook giftige daddy issues aan bod, traumaverwerking en zionisme. In combinatie met de adembenemende beelden, de krachtige acteerprestaties en de stevige soundtrack levert dat een overdonderende bioscoopervaring op. Alles aan The Brutalist is imposant en omvangrijk, terwijl de camera’s tegelijk ook de intieme en emotionele momenten mooi weet te vangen. Dat de film is geschoten met een budget van ‘maar’ 10 miljoen dollar, geloof je niet als je de film ziet.



Verwacht ondanks al die beproevingen alleen niet heel geëmotioneerd te raken (als in: een traantje weg te pinken). Of volledig in de hoofden van de hoofdpersonages (en de bedoelingen van de maker) te kruipen. Of volledig te vatten waarom de film op een nogal opmerkelijk moment een punt zet en vooruit spoelt naar de epiloog. Om daar vervolgens te eindigen met een stellige oneliner die alles ervoor in twijfel trekt (of juist verheldert, we zijn er nog niet uit). Een einde dat mogelijk meer vragen oproept dan het beantwoordt.
The Brutalist is zo groot, groter, grootst, dat je na de film nog een hoop te verteren hebt; sommige puzzelstukjes vallen misschien pas na een week op hun plek. De film is super imposant, maar blijft (misschien juist daardoor) emotioneel wat op afstand. Een beetje net zoals de bouwkunst die erin centraal staat. Dit maakt de bioscoopbelevenis echter niet minder indrukwekkend. En in het moeras van reboots, sequels en prequels is het een artistieke verademing.

• The Brutalist (2024)
• Cijfer: 9
• Drama
• Duur: 3h, 34min
• Regie: Brady Corbet
• Cast: Adrien Brody, Felicity Jones, Guy Pearce, Joe Alwyn

• Deel