Koloniaal Verleden
- Programma25 min
Waar liggen onze grenzen?
Schrijver en theatermaker Marjolijn van Heemstra onderzoekt in Grensgevallen waar onze grenzen liggen. Per aflevering neemt ze een ander thema onder de loep, zoals abortus, gender en immigratie: zo zwart-wit blijken grenzen niet te zijn.
- Programma50 min
Hans Goedkoop in het spoor van zijn opa door Indonesië
Opa Rein van Langen is geboren in Indonesië en was een van de leidende figuren aan Nederlandse kant in de Onafhankelijkheidsoorlog. Door in Indonesia roept! zijn Nederlandse verhalen naast verhelderende en onverbloemde getuigenissen van Indonesische ouderen, nazaten en deskundigen te leggen, wordt duidelijk hoezeer de belangen uiteenliepen.
- Programma1 uur 50 min
Hoe Nederland bijna betrokken raakt bij het uitbreken van de derde wereldoorlog
Hoog spel in de Oost: Over de zomer van 1962 waarin Nederland bijna de hoofdrol speelt in een nieuwe wereldoorlog en een hooggespannen politiek spel dat Nederland dwingt Nederlands Nieuw-Guinea, de laatste kolonie in de Oost op te geven. Een strijd waarvan vooral Papoeaas slachtoffer werden.
- Radio9 min
Indië-herdenking: 'Mijn vader wilde wel, maar kon er niet over praten'
Schrijver en historicus Reggie Baay is vandaag een gastspreker op de Nationale Herdenking 15 augustus 1945. Hij was gisteravond te gast in NOS Met het Oog op Morgenom het verhaal van zijn vader te delen.
- Collectie
Documentaires die de geschiedenis van Nederlands-Indië belichten
Nederland kent zo'n twee miljoen inwoners met een Indisch oorlogsverhaal in de familie. Daarover praten is belangrijk, maar niet voor iedereen even makkelijk.
2Doc.nl selecteerde negen documentaires en tv-programma's die de geschiedenis van Nederlands-Indië belichten en laten zien hoe die nog altijd voortleeft in onze samenleving.
- Podcast40 min
Waarom kozen zoveel Indo-Europeanen eigenlijk voor Nederland?
Na het uitroepen van de Indonesische onafhankelijkheid kwamen zo'n 350.000 mensen uit de voormalige kolonie Nederlands-Indië naar Nederland. Ook de grootmoeder van Lara Nuberg. Zij was Indo-Europees, maar opgevoed in een Europees georiënteerde familie.
In Wat ervan overbleef onderzoekt Lara waarom zoveel Indo-Europeanen eigenlijk voor Nederland kozen. Hoe zien betrokkenen verleden, heden en toekomst van Indisch Nederland?
- Programma50 min
Revolutie in Indonesië
Driedelige documentaire waarin de Belgische schrijver David Van Reybrouck op zoek gaat naar de laatste getuigen van de dekolonisatie van Indonesië.
- Artikel
Hoe regeerde Nederland over Nederlands-Indië?
Ruim 450 jaar strijden Engelsen, Portugezen en Nederlanders om de macht op de Indische eilandengroep. Inzet is het alleenrecht op de handel in dure specerijen als kruidnagel en nootmuskaat.
De Nederlanders worden in 1816 uiteindelijk de baas; de kolonie Nederlands-Indië is een feit. Wat zijn de gevolgen? Lees meer op NPO Kennis.
- Video10 min
Hoe werd Indonesië een Nederlandse kolonie?
Eeuwenlang was het gebied dat we nu kennen als Indonesië in Nederlandse handen. Hoe is dat zo gekomen? En wat waren de gevolgen? Historicus en presentator Hans Goedkoop legt het aan de hand van historische beelden uit op NPO Kennis.
- Podcast20 min
De reis van de Indiërs: het verhaal over de Indiase contractarbeider
De contractarbeiders uit India die na de afschaffing van de slavernij in Suriname op de plantages gingen werken zochten een beter leven. Vaak werkten ze in vergelijkbare, barre omstandigheden als de tot slaaf gemaakten voor hen. De Surinaamse Hindostanen drukten hun stempel op de Surinaamse cultuur en later -toen een grote groep na de onafhankelijkheid van Suriname naar Nederland trok- ook in Nederland.
In deze podcastserie, die aansluit op de televisieserie De Reis van de Indiërs onderzoekt presentator Narsingh Balwantsingh welke plek het verhaal van de Indiase contractarbeiders heeft in de Nederlandse geschiedenis. - Programma40 min
Aldith Hunkar bezoekt geboorteland Suriname in Firma Erfgoed Overzee
Voor het eerst in 23 jaar keert presentator Aldith Hunkar terug naar haar geboorteland Suriname, voor het nieuwe seizoen van Firma Erfgoed Overzee. Aldith bezoekt religieus en cultureel erfgoed in Suriname, Sint Eustatius en Curaçao.
- Podcast1 uur 55 min
Roline Redmond onderzocht slavernij in haar familiegeschiedenis
Hoe breng je mensenlevens in kaart die bijna niet gedocumenteerd zijn, of pijnlijk om te onderzoeken? Antropoloog en schrijver Roline Redmond deed tien jaar onderzoek naar haar familiegeschiedenis
In een speciale Keti Koti-uitzending van Wat blijft sprak Lara Billie Rense met Redmond over haar zoektocht en de levens van haar tot slaaf gemaakte voorouders.
- Podcast55 min
"Ik hoef die excuses niet"
In FunX Roots leer je 4 families kennen die met elkaar in gesprek gaan over hun identiteit, familiegeschiedenis en roots. Er wordt stilgestaan bij het Nederlandse slavernijverleden, de komst van ‘contractarbeiders’ uit onder andere India en de migratie van verschillende generaties Surinamers naar Nederland.
Ieder familielid heeft vragen voorbereid maar heeft geen idee wat voor vragen ze zelf gaan krijgen. Dat levert spontane en eerlijke gesprekken op, met unieke inzichten.
- Uitzending2 uur
Herdenking Slavernijverleden en Keti Koti Festival
Op 1 juli vond de Nationale Herdenking Slavernijverleden plaats in het Amsterdamse Oosterpark. In zijn toespraak tijdens de herdenking bood koning Willem-Alexander zijn excuses aan voor het slavernijverleden.
Daarna werd op het Museumplein in de hoofdstad het Keti Koti Festival gehouden, waarmee het verbreken van de ketenen werd gevierd. De NOS was erbij en Simone Weimans deed verslag.
NOS Herdenking Slavernijverleden met Winfried Baijens
NPO Radio 1 zond zaterdag 1 oktober tussen 13:00 en 16:00 uur live uit vanaf het Museumplein en het Oosterpark, in Amsterdam.
- Interactive
De afschaffing van de slavernij in Suriname op de kaart gezet
De familienamen van zo'n 35.000 slaafgemaakten die in het koloniale Suriname op 1 juli 1863 worden 'vrijverklaard', zijn bewaard gebleven.
Voor het eerst is het gelukt om op een digitale kaart inzichtelijk te maken waar deze voormalige tot slaafgemaakten leefden en werkten. Zie welke Nederlanders compensatie ontvingen van de Nederlandse overheid en bekijk de plantagewereld van Suriname tijdens de afschaffing van de slavernij, op Pointer.nl. - Programma40 min
Verhalen over verzet
Tot slaaf gemaakten zijn altijd op zoek geweest naar manieren om te ontsnappen aan het systeem, zich te verzetten en hun eigen cultuur te bewaren. In Slavernij en wij gaan Evita Mac-nack, zangeres Kizzy en Ira Kip op zoek naar verhalen van Suriname, Sint Eustatius & Sint Maarten en Curaçao, Aruba & Bonaire.
- Uitzending40 min
Kerkdienst: gedeeld verleden, gezamenlijke toekomst
Aan de vooravond van de viering van 150 jaar afschaffing van de trans-Atlantische slavernij was er in De Nieuwe Kerk in Amsterdam een speciale kerkdienst waarin Nederlandse kerken samen kwamen met het oog op een heilzame verwerking van het slavernijverleden.
- Aflevering35 min
BinnensteBuiten in het teken van Keti Koti
Het duurzame lifestyleprogramma BinnensteBuiten staat deze aflevering compleet in het teken van Keti Koti. Neem een kijkje in de ambtswoning van de burgemeester van Amsterdam, een pand met een slavernijverleden en en leer hoe je Heri Heri maakt, een speciaal gerecht dat werd gegeten op de plantages.
- Programma55 min
Caribische verhalen in 'Van Bahia tot Brooklyn'
Slavernij en kolonialisme hebben een veelkleurige smeltkroes van de Caribische samenleving gemaakt. In Van Bahia tot Brooklyn onderzoekt Latijns-Amerika journalist Nina Jurna in zeven landen hoe de geschiedenis doorwerkt in het heden en hoe dit leidt tot een nieuwe Caribische cultuur. Met een mix van verwondering en herkenning luistert Nina, zelf gedeeltelijk met Surinaamse roots, naar de verhalen van bewoners.
- Programma35 min
Hoe houd je je eigen cultuur in stand?
Narsingh Balwantsingh, zelf afstammeling van Indiërs die naar Suriname trokken, gaat op zoek naar wat er overbleef uit de tijd van de contractarbeiders. In Brieven aan de achterblijvers zie je hoe mensen contact hielden met hun familie aan de andere kant van de wereld en ervoor zorgden dat de gebruiken uit India ook in het nieuwe land standhielden.
- Podcast25 min
Mathieu zoekt naar de sporen van zijn betovergrootvader in Een verborgen Surinaamse schat
In de podcast Een verborgen Surinaamse schat onderzoekt theatermaker Mathieu Wijdeven het leven en werk van G.G.T. Rustwijk, schrijver, dichter, theatermaker, schilder en een activist tegen het koloniale bewind in Suriname.
Wie was hij? Wat is zijn betekenis voor deze tijd? En waarom wist Mathieu tot voor kort niet van zijn bestaan, terwijl G.G.T. Rustwijk zijn betovergrootvader is? - Podcast
Het geheim van Haastrecht
In het kleine Zuid-Hollandse dorpje Haastrecht bestaat al honderd jaar een groot mysterie. Toen in 1923 Paulina Bisdom van Vliet het leven liet, bleef een testament vol eisen achter. Waaronder een pakketje dat na honderd jaar geopend mocht worden.
Die honderd jaar is nu voorbij! Luister in de NPO Luister-app naar Het geheim van Haastrecht om te horen wat er in het pakketje zat en wie Paulina was. Podcastmaker Lieuwe van Slooten vertelt in Met het oog op morgen over zijn zoektocht.
- Artikel
Dit is Keti Koti
Elk jaar wordt op 1 juli Keti Koti gevierd. Wat betekent Keti Koti? Wat wordt er gevierd en herdacht? En waarom willen sommige mensen dat het een nationale vrij dag wordt? NPO Kennis legt het uit in deze story.
- Uitzending60 min
Herdenk en Vier Keti Koti met omroep ZWART
Herdenk Keti Koti staat stil bij het herdenken van het Nederlandse slavernijverleden. In dit programma wordt getoond hoe vanuit verschillende spirituele en religieuze tradities het slavernijverleden wordt herdacht en beleefd. De kijker wordt meegenomen in spoken word, persoonlijke verhalen, spirituele tradities en de herdenking in de Nieuwe Kerk in Amsterdam.
Tijdens Vier Keti Koti wordt er feestelijk afgesloten met een bruisende live registratie van de feestdag, uitgezonden vanuit meerdere locaties in Amsterdam.
- Radio
Ontketend: verzetstrijders in tijden van slavernij
Ze toonden moed, hoop en doorzettingsvermogen. En ze zijn nog altijd een inspiratiebron voor velen. Deze maand hoor je elke donderdag om 12.00 uur bij De Nieuws BV de serie Ontketend, over dappere mensen die in verzet kwamen tijdens de slavernij.
- Podcast35 min
Podcasttip: De plantage van onze voorouders
In deze indringende podcast onderzoekt Maartje Duin de sporen van het slavernijverleden in haar familie. Ze ontdekt dat haar betbetovergrootmoeder bij de afschaffing van de slavernij in 1863 mede-eigenaar was van een Surinaamse plantage. Onder de vrijgemaakte slaven valt één achternaam op: Bouva. Zouden hun nazaten nog leven? Je hoort het in De plantage van onze voorouders.
- Collectie
Nieuws en verdieping over Keti Koti op NPO Radio 1
NPO Radio 1 heeft in de aanloop naar Keti Koti, en ook tijdens en daarna volop aandacht voor de afschaffing van de slavernij. Hier vind je alle fragmenten en artikelen.
- Uitzending1 uur 5 min
Keti Koti in Concert
Met Keti Koti in Concert worden verhalen van de koloniale geschiedenis in een groots, muzikaal theaterspektakel tot leven gebracht. Vanuit Koninklijk Theater Carré nemen Natasja Gibbs en Edsilia Rombley je mee in het verhaal van de Nederlandse gedeelde geschiedenis, aan de hand van bijzondere optredens, veerkrachtige familieverhalen en ontmoetingen door het hele land.
- Collectie
5 documentaire-tips om stil te staan bij Keti Koti
Ter ere van Keti Koti deelt 2Doc.nl vijf documentaires die de slavernij en de gevolgen ervan laten zien, maar ook zwarte cultuur en talent vieren.
Zo vertelt de docu Nelson Carrilho: Ik ben een zwarte beeldhouwer over de beeldhouwer die het beeld 'Mama Baranka' maakte, dat in het Vondelpark in Amsterdam staat. Carrilho vertelt via zijn werken het verhaal van de zwarte mens, waarbij hij op zoek is naar verbinding en verzoening in een verdeelde samenleving.
- Interactive
Welke keuzes maak jij? Interactieve levensverhalen van vier karakters tijdens de slavernij
Jörgen Raymann, Lange Frans, Dolores Leeuwin en Defano Holwijn kruipen in de huid van drie totslaafgemaakten en een planter. Zij nemen je in deze interactieve webdocu Geboeid mee in de gedeelde geschiedenis van Nederland en Suriname tijdens de slavernij. Elk verhaal zet je voor verschillende keuzes. Welke keuze zou jij toentertijd hebben gemaakt?
- Radio7 min
De weg naar Keti Koti
In de radio-uitzending De weg naar Keti Koti praat Milouska Meulens met Ruben Severina, Bianca Gallant, Vernon Chatlein en Angela Groothuizen. Samen bespreken zij thema’s zoals het slavernijverleden, hoe de geschiedenis nu nog wordt beleefd, herinnerd en doorgegeven en wat de rol hierin is van de feestdag.
- Artikel
Hoe wordt er gereageerd op de excuses voor het slavernijverleden?
Nederland heeft op 19 december excuses aangeboden voor het slavernijverleden. Die beslissing viel niet bij iedereen in goede aarde. Op de website van Dit is de dag lees je hoe betrokken organisaties denken over dit besluit en de manier waarop de excuses moesten plaatsvinden.
- Programma25 min
Persoonlijke verhalen over het verleden en heden
Tijdens de oecumenische kerkdienst van de Amsterdamse Koningskerk op 1 juli 2022 maken we kennis met vier personen die op geheel eigen wijze Keti Koti vieren & herdenken: door middel van kunst, kleding, haardracht en theater.
- Programma45 min
De pijnlijke geschiedenis van gestolen kunstwerken
De geschiedenis toont aan dat de historische objecten die in musea te bewonderen zijn, mogelijk als roofbuit zijn meegenomen uit veelal voormalige koloniën. Erik Dijkstra onderzoekt in Roofkunst of wat binnen de context van die tijd legitiem leek, nog wel past in ons huidige tijdsgewricht.
- Programma55 min
Waldemar Torenstra op reis door de Amerika's
Kan de moderne westerse mens iets leren van de oude culturen in Noord- en Zuid-Amerika die bijna verdreven werden, maar nog altijd springlevend zijn? Met die vraag in het achterhoofd reist Waldemar Torenstra duizenden kilometers over de twee continenten in Ondersteboven van de Amerika’s.
- Artikel
Keti Koti: wat je moet weten over het Nederlandse slavernijverleden
Tijdens Keti Koti staan we stil bij de afschaffing van de Nederlandse slavernij. Wat is er in deze zwarte periode van onze geschiedenis gebeurd? En waarom is het vieren en herdenken van de afschaffing belangrijk? Omroep HUMAN vroeg het aan Urwin Vyent. Hij is directeur van het Nationaal Instituut Slavernijverleden en Erfenis.
- Documentaire1 uur 5 min
Waldemar Torenstra tipt documentaire Warrior Women
In Ondersteboven van de Amerika’s gaat Waldemar Torenstra op zoek naar het verleden van de oorspronkelijke bewoners van Noord-Amerika en de nog overgebleven cultuur.
Hij tipt de documentaire Warrior Women, over een moeder en dochter die zich inzetten tegen de verwoesting van het milieu en voor de inheemse cultuur.
- Programma40 min
Vergeten verzetshelden uit de voormalige Nederlandse koloniën
In Vergeten helden duiken we in het leven van heldhaftige strijders uit de drie voormalige Nederlandse koloniën die zich tijdens de Tweede Wereldoorlog aansloten bij het verzet. Wie waren deze mensen? Wat zijn hun verhalen? Je kijkt de nieuwe afleveringen vanaf 5 mei op NPO 2 en NPO Start.
- Podcast1 uur
De Publieke Tribune: roofkunst en onze koloniale erfenis
Nederlandse musea worstelen al langer met collecties met een koloniaal verleden. Ondanks bereidheid tot teruggave van roofkunst, gebeurt het in de praktijk zelden. Wat staat teruggave van op dubieuze wijze verkregen objecten in de weg? Welke verantwoordelijkheden hebben wij daarin? En hoe moeten wij omgaan met onze koloniale geschiedenis? Deze vragen komen aan bod in De Publieke Tribune.
- Video15 min
Melat Nigussie: "Breng roofkunst terug naar Afrika"
In musea in heel Europa wordt het tentoongesteld: kunst die tijdens het kolonialisme geroofd werd uit landen in Afrika. In haar Brainwash Talk betoogt schrijver en activist Melat Nigussie dat de tijd is gekomen om die werken terug te geven.
- Artikel
Hoe stellen we onze koloniale geschiedenis tentoon?
Kan Jan Pieterzoon Coen op een sokkel blijven staan of is het tijd dat we omstreden ‘helden’ uit onze geschiedenis hun podium ontnemen? Theatermaker Jörgen Tjon A Fong en Wayne Modest en Wendeline Flores van het Nationaal Museum van Wereldculturen leggen uit hoe zij zich inzetten in het proces van dekolonisatie.
- Programma50 min
De veelzijdigheid van Suriname
In Alles is famiri gaat Amber Kortzorg op een persoonlijke reis naar het land van haar vader Lloyd: Suriname. Ze ontmoet er verschillende families, door wier ogen Amber een Suriname ziet dat ze nog niet kende. Ze ziet de dagelijkse zorgen en obstakels, maar vooral ook de levenslust en de liefde.
- Artikel
Hoe kunnen Surinaamse Nederlanders helpen bij de opbouw van Suriname?
Chan Santokhi, de president van Suriname, roept Surinaamse Nederlanders op om mee te helpen aan de opbouw van het land. In een persoonlijk zoektocht naar wat haar eigen inbreng zou kunnen zijn, reist programmamaker Raïsha Zeegelaar in Ons Suriname naar haar land van herkomst.
- Interactive
In deze special een terugblik op ruim 200 jaar trans-Atlantische slavernij
Elk jaar op 1 juli vieren we het einde van de slavernij. Wat gebeurde er precies en welke rol speelde Nederland in deze pijnlijke geschiedenis? In deze special een terugblik op ruim 200 jaar trans-Atlantische slavernij.
- Podcast40 min
37 baby's werden geboren op dit stoomschip
Onderweg van onafhankelijk geworden Indonesië naar Nederland worden in 1950 op stoomschip 'Ranchi' maar liefst 37 baby’s geboren.
Joost Wilgenhof duikt in de podcast De Ranchi Baby's in de geschiedenis en beladen koloniale erfenis die zij van hun ouders meekregen.
- Collectie
Welke rol speelde Nederland in de slavernij?
De slavernij behoort tot het wrange verleden van Nederland: 600.000 mannen, vrouwen en kinderen zijn als handelswaar van Afrika naar de nieuwe wereld verscheept, verkocht en onder dwang aan het werk gezet. Hoe begint dat geketende leven, en hoe komt het ten einde?
In deze NPO Kennis collectie kom je meer te weten over het Nederlandse slavernijverleden en de gevolgen in het heden.