Wat is er nieuw aan de Hollandse Nieuwe?

Voor een liefhebber van vis is de Hollandse Nieuwe het neusje van de zalm. Die haring mag maar op een bepaalde tijd gevangen en verkocht kan worden, toch? Waarom zien we het hele jaar door dan posters en advertenties van de Hollandse Nieuwe? Wat is er dan nog nieuw aan?

Wanneer spreek je eigenlijk van een echte Hollandse Nieuwe? Dat heeft vooral met het vangstseizoen te maken. Een Hollandse Nieuwe moet worden gevangen in de periode van 1 mei tot en met 31 augustus van het lopende kalenderjaar. Alleen als de vis verkocht wordt van 1 mei tot en met 1 september van dat jaar, mag je wettelijk beweren dat je een Hollandse Nieuwe verkoopt.

Niet nieuw

Wil dat betekenen dat je daarvoor of daarna geen Hollandse Nieuwe eet? Nee, dat maakt helemaal niets uit zelfs. De vis die in deze periode is gevangen wordt ingevroren. Door het invriezen kan de haring tot twee jaar houdbaar blijven. Dat zorgt ervoor dat je het hele jaar door een Hollandse Nieuwe kan halen bij de viskraam, hoewel die dus niet echt meer nieuw is. Visverkopers zullen zeggen dat de Hollands Nieuwe nieuw is, tot het nieuwe vangstseizoen zich aandient.

Dat de haring in een specifieke periode wordt gevangen, heeft te maken met het vetgehalte van de vis. In de winter is er weinig voeding voor de haring, waardoor ze wat magertjes worden. In de lente en zomer groeit er echter voldoende plankton, waardoor de vis voldoende kan eten en aansterken. Het zorgt voor een hoger vetgehalte, dat over het algemeen als lekker wordt beschouwd.

Niet Hollands

Zo Hollands zijn ze trouwens ook niet. Het overgrote deel van de haring wordt gevangen in de wateren bij Denemarken, Noorwegen en Schotland. Dat komt door het quotum dat door de EU is ingesteld. Het quotum bepaalt dat je een maximaal aantal vis mag vangen in een bepaald gebied. Doordat de Noordzee relatief klein is, kan je veel meer haring vangen in de oceanen rondom die andere landen.

De haring wordt door veelal Nederlandse bedrijven gevangen in het buitenland. Daar worden de organen van de haring verwijdert en verdwijnt het in een bak met pekel. Vervolgens wordt de haring ingevroren en naar Nederland gestuurd. Waarna de haring wordt schoongemaakt en zo bij de viskraam komt te liggen. Dit proces duurt vijf à zes weken, dus echt ‘vers’ is de Hollandse Nieuwe ook niet.

De hype

Ondanks dit zien we dat visverkopers het hele jaar adverteren met de Hollandse Nieuwe, terwijl dat eigenlijk niet mag. Alle vis die na de periode van 30 september wordt verkocht, moet officieel als Hollandse Maatjesharing verkocht worden. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit kan zelfs een boete opleggen als daar niet aan voldaan wordt, maar in de praktijk gebeurt dit nauwelijks. Veel visverkopers vinden het ook onrealistisch om elke paar maanden de advertenties van hun wagen of kraam te veranderen.

De term Hollandse Nieuwe is daar te ingeburgerd voor in Nederland. Visverkopers zien een grote toename in de verkoop op het moment dat het eerste vaatje Hollandse Nieuwe wordt geveild voor soms wel honderdduizend euro. Het is een hype om een verse Hollandse Nieuwe vooral in die periode te gaan eten, ondanks dat je eigenlijk een ingevroren Deense oude eet.

• Deel