'Ben ik queer (genoeg)?' Die vraag stellen veel LHBTQIA+-ers zich regelmatig. In de documentaire 'Queer Genoeg' verkennen drie queer personen hun geïnternaliseerde vooroordelen over queer zijn in absurdistische scènes geïnspireerd door ‘expectation vs reality’-memes.

David (30) wordt door zijn ingetogen kledingstijl en uitstraling vaak gezien als hetero, en door zijn lijf voelt hij zich onbegeerlijk. Bij de drie hoofdpersonages uit Queer Genoeg speelt de angst voor afwijzing, zodra ze over de drempel stappen bij de queer gym.

Als ik na een date met een vrouw geen chemie voelde dacht ik meteen “Misschien ben ik wel helemaal niet queer.”

Hoe ben je op het idee van Queer Genoeg gekomen?
Toen ik er op m’n 24e achter kwam dat ik biseksueel ben, heb ik nog heel lang getwijfeld of ik wel echt queer was. Als ik na een date met een vrouw geen chemie voelde dacht ik meteen “Misschien ben ik wel helemaal niet queer”. Toen ik samenkwam met mijn huidige partner, die is non-binair is, zagen sommige mensen in mijn omgeving pas dat het écht was. We zien weinig representatie van biseksualiteit in de media. Sowieso is biseksualiteit vaak onzichtbaar: als je in een monogame relatie zit, zien mensen je meestal als gay of als hetero, afhankelijk van je partner. Maar als bi persoon ben je niet ‘queer by proxy’, je bent queer doordat jij je aangetrokken voelt tot meerdere genders. Dat zit in jezelf, niet in je partner.

Bij de We Are Queer gym kwam ik veel mensen tegen die ook zo’n ervaring hadden en daardoor een drempel voelden om überhaupt naar een uitgesproken queer plek zoals de gym te komen. Zonde, want zo’n gemeenschap vinden is heel fijn en helend. Daarom wilde ik deze film maken. In de film speel ik met het “Expecations VS reality” meme format, omdat ik zelf vaak doemscenario’s in m’n hoofd fantaseer als ik iets spannend vind. Daarmee vond ik het ook belangrijk dat de film niet zo zwaar werd, maar dat we ook even kunnen lachen.

Had jij zelf ook een moment/momenten waarop je dacht “ben ik wel Queer Genoeg?”
Zeker! Als ik met mensen praat over mijn partner gaan ze er vaak vanuit dat het een “hij” is. Dan denk ik: “Zie ik er dan niet queer (genoeg) uit?”. Inmiddels maakt het me niet meer zo uit en leg ik het uit - of niet, als ik daar geen zin in heb. Ik geloof meer in “letting in” dan “coming out”: ik voel niet de verantwoordelijkheid om bij iedereen waarmee ik een praatje maak uit de kast te komen, ik kies zelf aan wie ik mezelf laat zien.

Wat is je het meest bijgebleven bij het maken van de documentaire?
Het gemeenschapsgevoel van het samen maken. Bij het filmen van de fictie scenes waren zo’n 25 figuranten betrokken. Op de rehearsal dag voerden we, na het oefenen van een fictie scene, de gesprekken die je ook in de documentaire terug ziet. Iedereen was open en kwetsbaar, er zijn diepgaande gesprekken gevoerd die iedereen veel nieuwe inzichten gaf. Dat was zo verbindend: het samen iets uitspelen en vervolgens erover praten. Er groeide een sterke band tussen de deelnemers en ik denk dat het bij hen allemaal iets heeft geheeld van een onzekerheid over queer zijn. Daarnaast was het fantastisch om de beelden die ik in m’n hoofd had uitgedacht werkelijkheid te zien worden.

Trans personen worden op dit moment enorm gedemoniseerd en zij verdienen ieders steun.

Kan je wat meer vertellen over het proces? Hoe ging dat? Waar liep je tegen aan?
De film moest in razend tempo gemaakt worden: We hadden zo’n half jaar van het eerste gesprek bij VPRO tot de publicatie. Ik had leuke fictie scenario’s bedacht, maar ik had helemaal geen ervaring met het regisseren van fictie! Voor mijn producent Tanja was het ook nieuw maar ze heeft het geweldig opgepakt in de organisatie. Ook de crew heeft me enorm geholpen: Noël Schut met het uitdenken van de shots, Kate Hummel en Joanne Purperhart rond de fictie filmdagen in de gym met regie en opnameleiding. Met hen kon ik in razend tempo groeien in die rol van fictie regisseur. Ook heb ik zelf nog props gemaakt, zoals de gaydar van Eve Fatale en de miniatuur dumbbell. De montage was een grote puzzel: om van fictie, non fictie en 8 uur aan inhoudelijke gesprekken een logisch verhaal te maken was echt een uitdaging. Maar ik ben heel blij met het eindresultaat.

Wat hoop je dat de kijker meeneemt na het zien van Queer Genoeg?
Voor queer kijkers hoop ik dat ze zich gezien en gesterkt voelen in hun identiteit. Voor niet-queer kijkers hoop ik ook een gevoel van herkenning: iedereen kent het gevoel dat ze ergens niet bij horen, helemaal op een kwetsbare plek zoals de gym. Ik hoop ook dat mensen voelen hoe belangrijk het is om ondanks de verschillen binnen de queer communities solidair te zijn en zorg te dragen voor de meest gemarginaliseerde mensen. Trans personen worden op dit moment enorm gedemoniseerd en zij verdienen ieders steun. Tot slot hoop ik dat mensen ook vrolijk zijn na het kijken van de film - er zitten veel knipogen in naar queer (online) cultuur en ik hoop dat het publiek daar hartelijk om kan lachen.

Hoe zou je Queer Genoeg omschrijven in drie woorden?
OEF wat een vraag! Campy, kwetsbaar, verbindend.

Wat had je totaal niet verwacht bij het maken van deze documentaire?
Barbara en haar silk-skills! Ik wilde heel graag een ouder persoon in de documentaire laten zien. Toen Barbara via via op mijn pad kwam en ze vertelde dat ze vroeger acrobaat was, wist ik dat we daar iets mee moesten. Tegen biseksuele mensen wordt er vaak gezegd: ‘Dit is een fase’ of ‘je moet kiezen’, omdat mensen niet geloven dat je op meerdere genders kan vallen. Zo ontstond de scene met de spagaat. Waanzinnig dat Barbara dat op 66-jarige leeftijd zo kon doen! Cute detail: de man in de doeken-scene is Barbara’s partner.

Ik geloof meer in “letting in” dan “coming out.”

Heb je advies voor beginnende makers die ook een documentaire zouden willen maken?
Ken je verhaal en houdt het klein. Vanuit mijn opleiding als antropoloog heb ik de neiging om alle nuance in een verhaal te willen stoppen, en dat kan niet. Dan prop je de film te vol en haakt een kijker af, waardoor ze uiteindelijk niks meekrijgen. Maar verder: ga maken! Denk niet te veel na, werk samen met mensen die jouw visie snappen, en ga aan de slag. Bedenk van tevoren hoe de film eruit ziet en ga aan hand daarvan filmen (en dus niet: alles filmen en dan bedenken hoe het wordt in de montage). Waarschijnlijk is het niet meteen hoe je het altijd droomde, maar door te doen ga je pas echt leren.

Als men meer informatie wil over de gym waar kunnen ze terecht?
www.wearequeer.nl of @wearequeergym op Instagram. Als je het spannend vindt, kan je gewoon een keertje komen kijken tijdens openingsuren, of een proefles boeken. En het maakt niet uit of je nog nooit in een gym hebt gesport, nog niet zeker weet of je queer bent, of weinig conditie hebt. Iedereen komt een keer voor het eerst en je bent gewoon van harte welkom zoals je bent!

Is er nog iets wat je kwijt wil?
Heel veel dank aan 3lab en VPRO dat ze deze film wilde laten maken, en Tanja/Falkyfilm voor de productie!

Queer Genoeg zie je hier.