Thuis draag ik bij me, het keuzeboek van Noah, gaat over jonge vluchtelingen die een gevaarlijke reis afleggen van Syrië naar Nederland. Zij komen in Nederland terecht in een asielzoekerscentrum (azc). Maar wat doe je daar de hele dag terwijl je wacht op de uitkomst van eindeloze procedures? Organisaties zoals Welkom in Utrecht zorgen voor leuke activiteiten en uitjes om de sleur te doorbreken en vluchtelingen op een leuke manier te laten kennismaken met hun potentiële nieuwe thuisland. Wij mochten mee met zo’n uitje naar het Centraal Museum in Utrecht.

In het oude pand van het Star Lodge Hotel in Utrecht worden in de nieuwe ‘woonkamer’ tafels verschoven en flyers klaargelegd, de laatste in verschillende talen. Het zijn de voorbereidingen voor de werving voor de activiteiten in azc Biltsestraatweg dat hier gevestigd is. Het team van Welkom in Utrecht en andere vrijwilligersorganisaties staan klaar achter de tafels om uitleg en informatie te bieden. Met de felle zon op de achtergrond, zoeken de bewoners naar een activiteit die bij hun past of ze leuk vinden en lijkt er een vrolijke sfeer te hangen in de ruimte. “We doen dit om de vluchtelingen een netwerk te geven en ze te laten kennismaken met de Nederlandse cultuur", vertelt Frank van Soest, de programmaregisseur op het azc in Star Lodge Hotel.

Een paar dagen erna gaan we met de veertien mensen die zich aangemeld hebben op pad. Waar er dagelijks activiteiten te vinden zijn in de Welkom in Utrecht-keet, ook wel ‘de huiskamer’, is een uitje unieker. De bewoners hoeven zich nergens druk om te maken, alles is geregeld, ze hoeven alleen op tijd aanwezig te zijn. Iedereen die meegaat wordt na de lunch verwacht in de huiskamer - daar worden de buskaartjes uitgedeeld, wordt er geteld en gaan we op pad.

Met de openbare bus vertrekken we met twee begeleiders naar het Centraal Museum in de stad. Vanaf de bushalte is het nog een stukje lopen om bij het museum te komen. De korte wandeling gaat onder de Utrechtse Dom door en binnen de groep gaan verschillende telefoons omhoog voor foto’s en video’s. Een plotselinge plensbui laat mij in mijn spijkerjas gefrustreerd mompelen, maar om me heen hoor ik voornamelijk gelach, “Het kan hier echt altijd ineens regenen!”

Sommigen van de aanwezigen zijn nog nooit in een museum geweest, zo zegt één van hen op de heenweg: “Ik ben nieuwsgierig naar wat voor een kunst we gaan zien en hoe het eruit ziet in het museum!”

Bij het Centraal Museum worden we enthousiast begroet door de medewerkers. Het bezoek begint met een lekker drankje op het terras in wat ooit de binnentuin was van het klooster waarin nu het museum gevestigd is. Hier legt de gids uit dat we de vaste tentoonstelling gaan bekijken en wat je wel en niet mag doen in het museum. Na veel flesjes ‘orange juice’ neemt de vrolijke gids ons mee door een gedeelte van het museum. Ze vertelt de verhalen bij de kunstwerken in het Engels en wordt daarna vertaald door de begeleider die mee is vanuit het azc. Veel mensen uit de groep spreken geen Engels of Nederlands.

Tussen het verhaal van de gids door krijgen we de tijd om zelf even de kunst te bekijken. Ik zie degenen die elkaar kennen of dezelfde taal spreken samen optrekken. Er wordt veel samen gelachen en iedereen lijkt een oprechte interesse te hebben in de kunst. Camera rollen worden vol geschoten met foto’s en filmpjes van de (soms wat aparte) kunst en er wordt actief gevraagd naar de verhalen achter de werken. Ik blijf samen met een van de vrouwen even achter in een eerdere ruimte. Om ons heen zijn er verschillende bijzondere kunstwerken te zien zoals ‘Bottled Humanism’ van de kunstenaar Kudo. Even blijft het stil, kijken we elkaar aan en beginnen we te lachen. Je hoeft niet dezelfde taal te spreken om het leuk te hebben.

Zo vindt iedereen het duidelijk jammer als de gids aangeeft dat de rondleiding voorbij is. De gids wordt hartelijk bedankt door de hele groep en krijgt een spontane duim omhoog van de jongste aanwezige. De glimlach op de gezichten van de deelnemers laat zien dat vandaag een geslaagde dag was; een break van het azc en de dagelijkse werkelijkheid.