Terug naar BOOS
Wederhoor retreats-uitzending (o.a. Mery Elbert en Vilna van Betten)
- Artikel
- 04 maa 2025
- 27 minuten leestijd
De betreffende uitzending kijk je hier.
Reactie Mery Elbert
1. Om welke redenen schrijven mensen zich overwegend in voor een van uw trajecten?
Mensen schrijven zich in omdat ze op zoek zijn naar meer richting en vervulling in hun leven. Ze willen hun zielsmissie ontdekken, hun purpose helder krijgen en hun innerlijke spark terugvinden. Mijn trajecten helpen hen om met meer vertrouwen en vanuit hun hart te ondernemen.
a. Kan iedereen, ongeacht achtergrond en problematiek, deelnemen aan een van uw trajecten?
Mijn trajecten zijn geschikt voor iedereen die zich openstelt voor persoonlijke groei en coaching. Echter, als iemand kampt met ernstige blokkades die diepere psychologische of traumagerelateerde ondersteuning nodig hebben, verwijs ik hen door naar gespecialiseerde professionals.
2. Hoe zou u uw methode omschrijven?
Mijn methode is een unieke combinatie van spiritualiteit, NLP, systemisch werk en human design. Ik begeleid bewuste ondernemers om vanuit alignment te ondernemen en meer zelfvertrouwen te krijgen in hun missie.
a. Is deze methode op iedereen toepasbaar?
Ja, mits iemand openstaat voor coaching en zelfreflectie.
b. Indien nee, in welke gevallen niet?
Als iemand diepgewortelde trauma’s heeft die hen blokkeren in hun proces, dan raad ik professionele hulpverlening aan, zoals EMDR of psychologische begeleiding. Ik heb experts in mijn netwerk, zoals een Holistische Trauma Expert en een psycholoog, zodat deelnemers indien nodig passende ondersteuning kunnen krijgen buiten mijn services om.
c. Indien ja, hoe valt dit te rijmen met wat wij lezen op uw website: “We believe that the sky is NOT the limit and one size does NOT fit all”?
Mijn trajecten zijn maatwerk. Ik werk met human design, waarbij elke klant een unieke blauwdruk heeft. Geen twee klanten ontvangen hetzelfde advies, omdat iedereen een andere energetische en psychologische samenstelling heeft. Dit betekent dat elk traject persoonlijk wordt afgestemd op de deelnemer.
3. Wij hebben deelnemers gesproken die aangeven dat psychische klachten zijn verergerd of ontstaan na deelname aan een van uw trajecten. Bent u hiervan op de hoogte?
Ik ben op de hoogte van enkele specifieke gevallen. Mijn intentie is altijd om een veilige en ondersteunende omgeving te creëren. Tegelijkertijd is persoonlijke groei soms confronterend, en hoe iemand daarop reageert, verschilt per individu.
Wat betreft de genoemde personen:
Persoon A Lotte [Eva-Lotte, red.]: Zij had al voor aanvang van het traject ernstige psychische klachten en zorgde binnen de groep voor onrust. Na diverse incidenten heb ik uit bescherming voor de groep besloten haar deelname te beëindigen.
Persoon B [NAAM]: Ze werd sterk beïnvloed door persoon A. Ze gaf aan te willen stoppen op advies van haar arts, waarop ik een doktersverklaring vroeg voor restitutie. Hierop kreeg ik geen reactie meer.
Mijn rol als coach is om te begeleiden, maar ik kan en mag geen therapeutische zorg bieden. Daarom verwijs ik klanten met diepere problematiek altijd door naar professionals binnen hun zorgpakket.
4. Vindt er voorafgaand aan een van uw trajecten een medische/psychische screening plaats?
Ja. Elke deelnemer ondertekent een formulier waarin staat dat zij medisch en psychisch in staat zijn om deel te nemen. Dit dient door henzelf en/of een arts te worden bevestigd.
a. Kiest u er wel eens voor om een deelnemer af te wijzen?
Absoluut. Als ik aanvoel dat iemand niet klaar is voor het traject, dan adviseer ik hen om eerst een ander pad te bewandelen.
5. Worden deelnemers voorafgaand aan het traject ingelicht over het programma en de methodiek?
Ja. Klanten weten vooraf precies welke methodes worden toegepast. Dit wordt zowel op social media als in de informatie voorafgaand aan deelname gecommuniceerd.
6. Worden er waarschuwingen of disclaimers gegeven over mogelijke emotionele impact?
Ja, ik geef vooraf aan dat het traject intens kan zijn en dat zelfzorg belangrijk is. Klanten krijgen het advies om na de sessies tijd te nemen voor rust en integratie.
Een glimp uit de algemene voorwaarden:
7. Op welke manier wordt geëvalueerd hoe de werkwijze aanslaat bij deelnemers?
Elke deelnemer heeft maandelijks een 1-op-1 gesprek met mij om hun proces te bespreken. In totaal zijn er negen persoonlijke evaluatiemomenten tijdens het traject.
8. Biedt u na afloop van een traject nazorg?
Ja. Deelnemers krijgen een nazorgtraject van drie maanden met groepscoaching en individuele calls via Zoom.
9. Hoe ziet u uw verantwoordelijkheid in het voorkomen van negatieve ervaringen?
Mijn verantwoordelijkheid ligt bij het creëren van een veilige omgeving en het bieden van zorgvuldige begeleiding. Ik stel echter geen diagnoses en werk niet trauma-specifiek.
a. Zijn er deskundigen op het gebied van trauma aanwezig?
Mijn trajecten zijn niet gericht op trauma, maar ik verwijs deelnemers indien nodig door naar gekwalificeerde professionals. Tijdens de trainingsweek was er een spaceholder aanwezig.
10. Hoe kijkt u naar uitspraken waarin deelnemers zich beklaagd hebben?
Mijn intentie is altijd geweest om een ondersteunende en liefdevolle omgeving te bieden. Ik sta open voor feedback en leer van elke ervaring.
11. Er wordt beweerd dat u een deelnemer zou hebben gesuggereerd dat zij misbruikt is. Wat is uw reactie hierop?
Dit is onjuist. De betreffende deelnemer heeft dit zelf met mij gedeeld. Ik heb haar hierin ondersteund, maar nooit iets gesuggereerd. Lees screenshots van de persoon in kwestie
[Ingevoegd: screenshots van gesprek tussen Eva-Lotte en Mery Elbert met zeer persoonlijke informatie over Eva-Lotte, vraag verwijst echter naar een andere deelnemer, red.]
12. Voelt u zich verantwoordelijk voor klanten die na een traject psychologische hulp nodig hadden?
Mensen die zich aanmelden, hebben vaak al een achtergrond van persoonlijke uitdagingen. Mijn verantwoordelijkheid ligt bij het begeleiden binnen mijn expertisegebied. Bij diepere problematiek verwijs ik door naar professionals.
13. Hoe verklaart u dat verschillende bedragen zijn betaald voor hetzelfde programma?
Ik bied drie pakketten aan, variërend van basic tot premium services. Dit is vergelijkbaar met abonnementsvormen waarin klanten kunnen kiezen wat het beste bij hen past.
14. Bent u van plan aanpassingen door te voeren?
Ja, ik blijf mijn processen verfijnen. Na deze ervaring ben ik nog selectiever geworden in wie ik aanneem, om ervoor te zorgen dat mijn trajecten de juiste mensen aantrekken.
Tot slot:
Ik begrijp dat dit onderwerp veel emoties oproept en ik wil benadrukken dat mijn intentie altijd is geweest om een positieve impact te maken. Zie bijvoorbeeld de bijlagen van klanten die een andere versie van de realiteit ervaren Mijn deur staat open voor een eerlijk en respectvol gesprek, en ik waardeer dat u de tijd neemt om beide kanten te belichten in anonimiteit.
Indien mijn naam, stem of beeld tóch wordt gebruikt, behoud ik mij het recht voor om juridische stappen te ondernemen, waaronder een kort geding en een klacht bij de Autoriteit Persoonsgegevens (AP).
Reactie Vilna
Maandag 10 februari, na een interviewverzoek:
Beste redactie van BOOS,
Dank voor jullie bericht. We begrijpen dat jullie onderzoek doen naar retreats en hun impact op deelnemers. Net als jullie hechten wij veel waarde aan de veiligheid en het welzijn van onze deelnemers. We nemen dit onderwerp serieus en vinden het belangrijk dat ons werk op een eerlijke en feitelijke manier wordt weergegeven. Uiteraard kunnen wij alleen spreken voor onze eigen organisatie.
Onze werkwijze is gebaseerd op energetische geneeskunde, positieve psychologie, oosterse wetenschap, kwantumfysica en twintig jaar praktijkervaring. Wij zien en ervaren, net als duizenden mensen die onze methoden hebben gevolgd, dat emotioneel opruimen fysieke genezing kan ondersteunen. Wij richten ons met name op de emotionele oorzaken van klachten. Dit is geen vervanging van reguliere zorg, wel een aanvullende benadering die helpt om het emotionele domein te belichten. Sommige mensen hebben baat bij reguliere zorg, anderen vinden juist heling via onze aanpak en weer anderen kiezen voor beide aanpakken.
Wij hanteren een zorgvuldige screening, begeleiding en nazorg voor onze deelnemers, waaronder:
Screening vooraf: Iedere deelnemer vult een vragenlijst in. Bij een psychotische voorgeschiedenis nemen we telefonisch contact op en kunnen we deelname weigeren.
Duidelijke communicatie: We stellen vooraf helder dat wij geen artsen, psychologen of andere medische professionals zijn en geen medische claims doen.
Nazorg en monitoring: Deelnemers ontvangen zeven dagen lang een dagelijkse follow-up e-mail, kunnen tot een maand later hun ervaring delen en hebben toegang tot een gratis online community voor verdere ondersteuning.
Begeleiding bij uitdagingen: Wanneer een deelnemer na afloop uitdagingen ervaart, kijken we hoe we binnen onze mogelijkheden kunnen ondersteunen en verwijzen indien nodig door.
We vinden het belangrijk te benadrukken dat we openstaan voor samenwerking met de reguliere zorg en een brug willen slaan tussen verschillende benaderingen. In de praktijk lopen we echter vaak tegen gesloten deuren aan. In plaats van samenwerking wordt ons werk in veel gevallen niet erkend, ondanks de duizenden mensen die dankzij onze aanpak klachtenvrij zijn geworden. Wij geloven dat complementaire zorg en reguliere geneeskunde elkaar juist kunnen versterken.
Wij betreuren het uiteraard om te lezen dat er een of meerdere klachten zijn en nemen dit altijd serieus. Wij zijn een groeiend bedrijf, gestart vanuit passie, en blijven onszelf ontwikkelen en verbeteren. Mocht het zo zijn dat er in dit geval specifieke klachten zijn die wij in het verleden over het hoofd hebben gezien, of die wij door de groei van ons bedrijf destijds nog niet zo hebben kunnen behandelen als we dat nu zouden doen, dan horen we daar graag meer over. Dit helpt ons om te bekijken hoe de klacht destijds is benaderd, of deze bij ons bekend is geweest en hoe wij hier mee om zijn gegaan. Wij staan altijd open voor verbetering en doen er alles aan om onze werkwijze te optimaliseren.
Omdat we transparantie belangrijk vinden, ontvangen we graag nadere informatie voordat we onze medewerking kunnen bevestigen. We hebben daarom de volgende vragen:
Om welke klachten en personen gaat het concreet? Zo kunnen we nagaan of deze klacht bij ons bekend is, hoe deze destijds is behandeld en welke afspraken er zijn gemaakt.
Wat is de insteek en intentie van jullie programma? Wordt er ruimte geboden voor een evenwichtig beeld of ligt de focus op een specifieke invalshoek?
Hoe wordt onze visie vertegenwoordigd? Komt er een inhoudelijk gesprek tussen beide benaderingen of wordt er enkel gereageerd door externe experts?
Welke specifieke vragen willen jullie stellen? Dit helpt ons om ons zorgvuldig voor te bereiden.
Met vriendelijke groet,
Mira
Personal Assistant Vilna.nl
14 februari, na toelichting:
Beste redactie BOOS,Bedankt voor jullie bericht. Zoals in de vorige mail aangegeven hechten wij, net als jullie, groot belang aan de veiligheid en het welzijn van onze deelnemers en hanteren daarom een duidelijke screening, begeleiding en nazorg. Wij positioneren ons expliciet als complementair aan de reguliere geneeskunde en bieden geen medische zorg.Op basis van jullie omschrijving hebben wij de situatie zorgvuldig bekeken en weten wij om wie het gaat.• De deelnemer heeft in haar intakeformulier en e-mail aangegeven geen medicatie te gebruiken en geen psychotische voorgeschiedenis te hebben.• Voorafgaand aan deelname heeft zij de gebruikelijke screening doorlopen. We hebben haar, zoals bij alle deelnemers, actief gemonitord.• Gedurende de week heeft zij geen signalen vertoond die wezen op acute psychische ontregeling of crisisgevoeligheid. Wel werd pas tijdens het retreat duidelijk dat zij in het verleden structureel blowde.• Vier weken na het retreat is zij in een medische context gediagnosticeerd en behandeld.• De relatie tussen ons retreat en de conclusie van haar behandelend arts, dat de ervaring luxerend heeft gewerkt, kunnen wij op basis van de beschikbare informatie niet bevestigen of beoordelen. Een psychose kan ontstaan door meerdere factoren, waaronder levensstijl, verdovende middelen, eerdere kwetsbaarheden en externe omstandigheden na het retreat.• Na haar melding dat ze was opgenomen, is er tot juni 2024 contact geweest en hebben wij binnen onze expertise nazorg verleend.o We hebben haar aangemoedigd om haar proces met haar behandelend arts te bespreken en haar steun betuigd.o Het contact is altijd open en respectvol verlopen.o Op haar verzoek is zij, nadat ze de kliniek had verlaten, telefonisch gesproken door een van onze collega’s.• We betreuren dat dit voor haar nog niet volledig naar tevredenheid is verlopen en staan uiteraard nog steeds open voor een gesprek, mocht zij dit wensen.Wij nemen iedere melding serieus en blijven kritisch kijken naar hoe wij onze begeleiding kunnen optimaliseren.Met deze mail hebben wij ons standpunt helder en transparant toegelicht. We zien geen relevantie en noodzaak om verder op camera te reageren.Wij vertrouwen erop dat jullie de complementaire zorg op een integere en objectieve manier belichten, zodat mensen op basis van volledige en juiste informatie bewuste keuzes kunnen maken over hun gezondheid en welzijn.Met vriendelijke groet,
namens Vilna van Betten,
Mira
Personal Assistent Vilna.nl
20 februari, na gesprek op camera, na verzoek tot opsturen onderzoek:
Beste redactie,
Bij deze zoals beloofd nog de gevraagde informatie.
De Vilna Methode® staat uitgebreid uitgelegd op de website (www.vilna.nl) en vanuit het wetenschappelijk oogpunt hebben we nog een bijlage toegevoegd. (Zie bijlage)
Zoals aangegeven zijn wij een lerend bedrijf en hebben wij onze belofte na jullie reactie nog scherper aangepast. Met dank daarvoor. Het feit dat het nog niet goed stond had inderdaad met cookies te maken.
Vilna benadrukt dat zij alleen voor onze aanpak en retreats kan spreken en niet gekoppeld wenst te worden aan of garant kan staan voor andere retreats of persoonlijke ontwikkeltrajecten. Dit omdat zij geen zicht heeft op wat zij doen en daar ook geen verantwoordelijkheid voor kan en wil nemen. Zij weet dat wat zij doet gebaseerd is op jarenlange ervaring, kennis, resultaten en wetenschap. Daarover kan zij dan ook alleen wat zeggen.
[Volg deze link voor de onderzoeken die Vilna koppelt aan de Vilna Methode: https://bit.ly/vilna-onderzoeken.]
Reactie Sirius Academy
Woensdag 12 februari, reactie na wederhoor vragen:
Beste redactie van Boos en redactie van Investico,
Hierbij onze antwoorden op de vragen die jullie hebben gesteld. Onze intentie was en is om mensen optimaal te ondersteunen via onze opleidingen en trainingen, waarbij we samenwerken met mensen uit alle geledingen van de zorg. We leveren altijd maatwerk voor de mensen die we begeleiden, trainen of opleiden. We streven daarbij naar het hoogst haalbare resultaat voor het welzijn van de mens. Dat betekent dat we niet iedereen aannemen. Mensen met klachten verwijzen we altijd eerst naar de huisarts of andere experts.We zijn dan ook enorm overvallen door jullie bericht en dit staat dan ook haaks op de ondersteuning en waardetoevoeging die wij belangrijk vinden.
Bijgevoegd vinden jullie een aantal documenten die de ervaringen en resultaten laat zien van mensen die de desbetreffende training in het buitenland hebben gevolgd. Via Wetransfer sturen we seperaat alle evaluaties en andere aanvullende documenten geanonimiseerd toe. Deze evaluaties hebben betrekking op de door jullie genoemde Gran Canaria training. Tevens sturen we de resultaten door van het onafhankelijke en anonieme klanttevredenheidsonderzoek over deze periode. Dit onderzoek vindt plaats 9 maanden nadat een training of opleiding is afgesloten. We zijn al ruim 25 jaar actief en hebben nog nooit met dit soort klachten te maken gehad.
We worden jaarlijks gescreend door diverse externe organisatie die verbonden zijn aan onze accreditaties. Samen met een partner hebben we een samenwerking met de 113, de zelfmoord preventielijn. Dat zijn zeer kwetsbare mensen en we hopen dat jullie daar in jullie uitzending rekening mee houden. Natuurlijk gaan jullie over je eigen programma, maar dit is een zware verantwoordelijkheid voor ons en hopelijk voelen jullie dat ook. Deze mensen zijn zeer kwetsbaar en kunnen met de huidige wachtlijsten niet zomaar ergens anders terecht.
Met vriendelijke groet,
Team Sirius
[Voor de volledig bijgevoegde wederhoor, volg deze link: https://bit.ly/sirius-wederhoor]
Woensdag 26 februari, een aanvullende reactie:
Hierbij onze aanvulling op de door jullie gestelde vragen.
“Om welke redenen schrijven mensen zich overwegend in voor een traject bij de
Sirius Academy?”
Er zijn veel verschillende redenen voor de aanmelding voor een opleiding, training of persoonlijke ontwikkeling bij Sirius Academy. We hebben een divers aanbod, over een kam scheren is onmogelijk, iedereen heeft zijn eigen motivatie en achtergrond. Toch hebben we geprobeerd een paar belangrijke onderdelen te schetsen. De grootste onderdelen zijn Post-hbo en SPEN-opleidingen, Masterclasses, verzuimbegeleiding en extra ondersteuning bij depressie- en zelfmoordpreventie, ten tweede Incompany opleiding en training voor werkgevers. Daarnaast geven we ondersteuning m.b.t. specifieke levensstijl programma’s in samenwerking met artsen en andere medische experts.
1. Verzuimbegeleiding en extra ondersteuning depressie- en zelfmoordpreventie
Wij krijgen verschillende aanmeldingen als het gaat over een opleiding bij Sirius Academy en Sirius Commitment. Een opleiding van Sirius Academy maakt vaak onderdeel uit van een traject via Sirius Commitment. Er zijn mensen die binnenkomen via een aanmelding van het UWV hier hebben we het dan over mensen die weer werken aan hun herstel en (gedeeltelijke) deelname aan de arbeidsmarkt. Er komen mensen binnen via een bedrijfsarts na uitval van bijvoorbeeld een burn-out. Er komen mensen binnen waar wij samen met de huisarts tijdelijk ondersteuning aan geven totdat ze doorstromen naar de crisisdienst van het GGZ. Er is dan al vaak een eerste contact geweest via politie of crisisdienst en dan is er vaak een tussenfase van twee of drie weken voordat men door kan stromen via het GGZ. Dit is een kritieke en hele kwetsbare doelgroep. Daarnaast verzorgt Sirius Commitment landelijk Masterclasses depressie- en zelfmoordpreventie op diverse scholen voor docenten, hulpverleners en aangesloten zorginstellingen. Ook hier komt regelmatig een spoedaanvraag uit. Ook dit pakken we op met een team van experts en hulpverleners zodat de cliënt in kaart is bij de juiste instanties en een goede doorstroom gewaarborgd kan worden.
2. Werkgevers
Een andere instroom van trajecten komt binnen via werkgevers of de daaraan verbonden vertrouwenspersonen. Dit kan zijn om extra tools en vaardigheden in te zetten voor een medewerker m.b.t. stressmanagement, leidinggeven of het leren tijdig aangeven van grenzen. Ook verzorgen wij de diverse Incompany trajecten.
3. Buitenlandtrainingen
In het buitenland geven wij zowel Post-hbo opleidingen en ook de door jullie genoemde Breakthrough training. Alle deelnemers van zowel de Post-hbo opleiding alsmede de Breakthrough training zitten dan in dezelfde groep. De studenten van de Post-hbo opleiding volgen daarnaast nog een aantal opleidingsdagen in Nederland en sluiten af met een examen. Het lesmateriaal en technieken voor de buitenlandtrainingen komt dan ook allemaal uit onze Post-hbo en SPEN geaccrediteerde opleidingen. Vandaar ook dat de trainingen vermeld zijn op de website bij Sirius Academy i.p.v. de website van Sirius Commitment. Per abuis hebben wij vermeld dat we in 2019 niet in Gran Canaria hebben gedraaid. De verwarring is van ons uit ontstaan omdat we ook een curaçao training hebben gedraaid. We sturen ook deze formulieren van de Gran Canaria training 2019 geanonimiseerd toe per we transfer. De Master is de Post-hbo opleiding. Sommige trajecten in het buitenland vallen onder een verzuimbegeleidingstraject. De instroom komt dan via een Arbodienst. Van hieruit werken we samen met casemanagers en een bedrijfsarts. Hier zijn ook weer specifieke protocollen en rapportages aan verbonden. Onze opleidingen, trainingen en begeleidingstrajecten vallen daarnaast ook nog onder de UWV-accreditaties. Voor al onze trainingen en opleidingen zijn evaluatieformulieren en onafhankelijke klanttevredenheidsonderzoeken aanwezig. Wij kunnen desgewenst dan ook altijd geanonimiseerd aanleveren. Onze klachtenregistratie https://siriusacademy.nl/klachtenreglement/is ook aan het BOW- keurmerk en het onafhankelijk klanttevredenheidsonderzoek verbonden. In het anonieme onderzoek wordt er specifiek naar de klachtenregistratie verwezen. We hebben deze nu nog op 2024 staan en dienen dit nog aan te passen naar het huidige kalenderjaar 2025. De klachtenregistratie is dan ook al van toepassing vanaf 2011.
Reactie Inspectie Gezondheid en Jeugd
Reactie vrijdag 21 februari:
1. In hoeverre houdt de Inspectie voor Gezondheidszorg en Jeugd toezicht op alternatieve behandelaars, waaronder retreats?
Wij houden idd toezicht op alternatieve zorgverleners. Voor meer informatie hierover; Alternatieve behandelaars | Eerstelijnszorg | Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd
2. Heeft u in het verleden meldingen of signalen ontvangen over retreats waardoor of waarna deelnemers psychische schade hebben opgelopen of psychische klachten zijn verergerd?
Dit is een hele specifieke vraag, hierover kan ik geen informatie geven omdat wij hier niet op registreren. In het verleden hebben we een enkel signaal over een retreat gehad, maar de afgelopen jaren hebben we hier geen signalen of meldingen over ontvangen.
3. De organisatoren van de door ons onderzochte retreats stellen dat zij mensen kunnen genezen, bijvoorbeeld dat zij alle fysieke en mentale klachten kunnen helen, dat zij mensen kunnen laten lopen na een herseninfarct, of kunnen genezen van de ziekte van lyme, depressie en burn-out. Is hier volgens het ministerie sprake van medische claims?
a. Indien ja, is het toegestaan voor mensen die niet in het BIG-register staan om deze claims te doen? Overtreden zij hiermee de wet? Welke wet? En wat is hierop uw reactie?
b. Indien nee, wanneer is er sprake van een medische claim?
Het is voor de IGJ op basis van een persvraag heel lastig om te zeggen of iets een medische claim is of niet, het gaat er daarbij o.a. om in welke context iets is gezegd, en ook wat er in het hele gesprek is gezegd. In het algemeen kan ik zeggen: van medische claims is sprake wanneer er iets beweerd wordt over het voorkomen, behandelen of genezen van een ziekte.
Als dat gebeurt door een niet-BIG geregistreerde zorgverlener kan er sprake zijn van alternatieve zorgverlening. De wet stelt aan alternatieve zorg andere eisen dan aan reguliere zorg. Dat verschil heeft ook gevolgen voor het toezicht van de inspectie. Op basis van de wet (Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg, Wkggz) moet een reguliere zorgaanbieder ‘goede zorg’ bieden, terwijl een alternatieve zorgaanbieder geen schade of geen aanmerkelijke kans op schade aan de gezondheid mag veroorzaken. Als wij vaststellen dat een alternatieve zorgaanbieder schade of een aanmerkelijke kans op schade aan de gezondheid veroorzaakt, kunnen wij ingrijpen. Zie ook de webpagina waar ik naar verwees bij vraag 1. Of dit in deze casus aan de orde is kunnen wij zo niet beoordelen.
4. Enkele psychologen gaven aan zich zorgen te maken over het toenemende aantal van dit soort retreats in Nederland en het gebrek aan toezicht daarop. Maakt de Inspectie zich hier ook zorgen over?
Zoals hierboven bij vraag 2 aangegeven hebben wij de afgelopen jaren geen signalen of meldingen over het onderwerp retreats ontvangen. Als de inspectie signalen binnen krijgt die gaan over mogelijke afwijkingen van wat in de wet (Wkkgz) wordt gesteld, dan kan de inspectie onderzoek doen.
Als inspectie houden wij toezicht op wetten en regels zoals die door het ministerie, maar ook door de koepelorganisaties van zorgaanbieders zijn opgesteld (bijv. het NIP en NvvP). Wij maken deze wetten en regels niet zelf. Wanneer deze koepelorganisaties dus regels (normen) opstellen voor retreats, kunnen wij toezicht houden op BIG-geregistreerde aanbieders van retreats.
Wanneer het gaat om niet-BIG-geregistreerde zorgaanbieders zijn we afhankelijk van meldingen. Deze kunnen zowel gedaan worden door cliënten als door zorgaanbieders. Als we deze meldingen ontvangen beoordelen we ze op de punten die op onze website staan (zie het kopje: Wanneer treden we op?
5. Uit gesprekken met BIG-geregistreerde psychologen en psychotherapeuten, en deelnemers van retreats blijkt dat mensen soms psychische klachten oplopen of dat zulke klachten kunnen verergeren na het volgen van een retreat. Wat is hierop uw reactie? Hoe kunnen cliënten van retreats hier in Nederland tegen beschermd worden?
Cliënten maken zelf de keuze om buiten reguliere zorg om hulp te zoeken in het alternatieve circuit en dat is niet verboden. De inspectie vindt het belangrijk dat cliënten dit wel doen op basis van goede informatie.
6. Uit de gesprekken met BIG-geregistreerde psychologen en psychotherapeuten, en deelnemers van retreats, waar vaak kwetsbare mensen op afkomen en bijvoorbeeld met trauma wordt gewerkt, blijkt ook dat deelnemers in de door ons onderzochte retreats vooraf niet worden geïnformeerd over het te volgen programma. In hoeverre houdt u toezicht op ‘informed consent’ in de reguliere zorg? Wat is uw reactie op dat dit in de alternatieve (zorg)wereld niet gebeurt?
Patiënten/cliënten moeten geïnformeerd worden over de (al dan niet wetenschappelijk bewezen) werking en risico’s van een alternatieve therapie. Cliënten dienen ook in staat te worden gesteld om regie te voeren over hun behandeling. Informed consent is daar een onderdeel van. De inspectie toetst dit waar nodig. De inspectie kan geen uitspraken doen of dit wel of niet aan de orde is binnen de hele alternatieve zorgwereld, zoals u hier stelt.
7. Uit de gesprekken met BIG-geregistreerde psychologen en deelnemers van retreats blijkt ook dat er minimale screenings zijn en nauwelijks tot geen nazorg wordt geboden. Wat is hierop uw reactie?
a. Een van de retreat-organisatoren die wij spraken laat weten dat het niet is toegestaan om uitgebreide screenings te doen in verband met privacy. Klopt dit?
Over het algemeen geldt dat iedereen het recht heeft om zelf een hulpverlener te kiezen waar hij/zij het meeste vertrouwen in heeft. Ook heeft iedereen het recht om van hulpverlener te veranderen. (zie ook ons antwoord op vraag 5)
Als je niet tevreden bent met de kwaliteit van zorg die is geleverd, kun je contact opnemen met de klachteninstantie die aan de (alternatieve)zorgverlener is verbonden. Elke zorgverlener moet aangesloten zijn bij een klachteninstantie, ook niet-big-geregistreerde zorgverleners.
8. Uit de gesprekken met BIG-geregistreerde psychologen en deelnemers van retreats blijkt ook dat sommige deelnemers zich tot deze retreats wenden omdat zij niet terechtkunnen in de reguliere ggz, onder meer door de lange wachttijden. Hoe kijkt u hiernaar, met name vanuit uw rol als toezichthouder op de toegankelijkheid van de zorg?
Als Inspectie gaan wij in principe over de kwaliteit van zorg, en niet over de toegang tot de zorg. Daarover gaan de zorgverzekeraars en de NZa. Wel hebben wij de afgelopen jaren, samen met de NZa, onderzoek gedaan naar de wachttijden in de ggz. Dit is ook van belang in het kader van de continuïteit van de ggz zorg. We stimuleren dat op regionaal niveau beter wordt samengewerkt om de wachttijden in de ggz te verkorten. Zie Toezicht op aanpak wachttijden ggz | Geestelijke gezondheidszorg | Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd.
9. In de retreats die wij onderzochten worden methodes toegepast waarin behandelmethodes worden toegepast die ook in de reguliere zorg worden gebruikt zoals EMDR en familieopstellingen. De retreat-trainers zijn hier niet voor opgeleid. Wat is hierop uw reactie?
Er zijn geen algemeen eisen aan EMDR-zorgverleners. Alleen dat ze voldoende moeten zijn opgeleid. Waar die opleiding uit moet bestaan, wordt niet in de wet omschreven.
Zie oa de antwoorden op kamervragen uit 2020; pdf.
10. In de retreats die wij hebben onderzocht wordt gesteld dat de toegepaste methoden complementair zijn aan de reguliere zorg. Hoe kijkt de VWS hiernaar?
a. Indien ja, welke rol is hier weggelegd voor de inspectie?
Zie ook het antwoord op bovenstaande vragen. De IGJ is toezichthouder, het ministerie van VWS en de beroepsgroepen van zorgverleners bepalen de wetten en normen, ook omtrent alternatieve zorg.
Voor de IGJ is het in het toezicht wel belangrijk dat, zoals ook in de link naar de website staat, dat alternatieve zorgverleners cliënten niet mogen afhouden van reguliere zorg.
Aanvullend woensdag 24 februari:
Hoi,
Excuus, ik heb vorig week een deels verkeerd antwoord gegeven, omdat ik meerdere persvragen kreeg met aantallen meldingen, en deze per ongeluk verwisseld heb. In 2024 hebben we bij de IGJ 2 signalen en meldingen ontvangen over Vilna. Over de inhoud van de meldingen mogen wij geen informatie verstrekken. De meldingen waren niet van dien aard dat dit aanleiding was voor vervolgonderzoek.
Verder kan ik, zoals ik eerder heb aangegeven, niet ingaan op individuele casuïstiek. Als iemand niet tevreden is over de kwaliteit van zorg in een instelling, kan er een melding gedaan worden bij de IGJ. Dat kan via het Landelijk Meldpunt Zorg, Contact | Klacht over zorg of jeugdhulp? Het Landelijk Meldpunt Zorg | Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd
Als er sprake in van een strafbaar feit, dan kan er aangifte worden gedaan bij de politie.
Reactie Volksgezondheid, Welzijn & Sport
Woensdag 19 februari:
Mensen hebben de vrijheid om een andere dan een reguliere behandelwijze te kiezen. Ook als daarvoor onvoldoende wetenschappelijk bewijs bestaat. Het kan bijvoorbeeld gaan om cliënten die niet alleen een huisarts of medisch specialist bezoeken, maar daarnaast óók naar een acupuncturist, osteopaat of chiropractor gaan.
Alternatieve zorgaanbieders moeten zich houden aan de wettelijke norm dat geen zorg wordt verleend die buiten noodzaak kan leiden tot (een aanmerkelijke kans op) schade voor een cliënt. Deze norm wordt bijvoorbeeld overtreden als cliënten worden weggehouden bij noodzakelijke, reguliere zorg of als er sprake is van andere praktijken die schadelijk zijn voor de gezondheid van cliënten. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) houdt hierop toezicht.
Verder mogen alternatieve zorgaanbieders geen gevaarlijke apparatuur en middelen gebruiken, niet zelfstandig en onbevoegd voorbehouden handelingen verrichten en niet onbevoegd een titel voeren die is voorbehouden aan BIG-geregistreerde beroepsbeoefenaars of een daarop gelijkende titel. Ook hierop houdt de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd toezicht.
Ook moet de alternatieve zorgaanbieder de cliënt in begrijpelijke taal informeren over de gezondheidstoestand van de cliënt, de voorgestelde behandeling, de te verwachten risico’s voor de gezondheid van de cliënt en alternatieve behandelingen al dan niet uitgevoerd door andere hulpverleners.
Daarnaast is er sprake van een strafbaar feit als een behandelaar een aanmerkelijke kans op benadeling van de gezondheid van de patiënt veroorzaakt of als hij weet of ernstige reden heeft om te vermoeden dat zijn behandeling en advisering daartoe leidt.
Minister Agema vindt het belangrijk dat alternatieve behandelaren (tijdens retreats) cliënten niet weghouden van hun huisarts of een medisch specialist en hen niet onderwerpen aan schadelijke praktijken. Zij mogen hun cliënten niet volledig laten vertrouwen op een betwiste alternatieve behandeling.
De minister onderstreept dat iedereen melding kan doen bij de Inspectie Gezondheidszorg Jeugd van schadelijke praktijken door alternatieve behandelaren. Dit soort specifieke voorbeelden, zoals in uw reportage wordt genoemd, kunnen dus gemeld worden bij de IGJ.
Over de GGZ. Helaas zijn de wachttijden in de ggz al langere tijd te lang: door een groeiende zorgvraag en personele schaarste staat de sector onder grote druk. Daarom werkt de staatssecretaris Jeugd, Preventie en Sport samen met de sector vanuit het Integraal Zorgakkoord (IZA) aan het verbeteren van de toegankelijkheid van de ggz, zodat mensen sneller de juiste zorg kunnen krijgen. Maatregelen zoals het ‘verkennend gesprek’ en extra tijd voor de praktijkondersteuner ggz in de huisartsenpraktijk zijn hier goede voorbeelden van. Daarnaast werken we aan meer inzicht in wachttijden, zodat patiënten eerder bij een beschikbare behandelaar terechtkunnen.
Om de toegankelijkheid verder te verbeteren, gaat de staatssecretaris – in afstemming met de sector - aanvullende maatregelen nemen. Hij wil dit doen langs vier lijnen: 1) verbeteren van mentale gezondheid, 2) beperken van instroom in de ggz, 3) bevorderen van door- en uitstroom uit de ggz en 4) verbeteren van prikkels in het stelsel.