Het vierde boek dat we lezen met Club Lees is de veelgeprezen roman Herfst van de Schotse schrijver Ali Smith (Prometheus, 2018). Dit keuzeboek van clublid Hanneke speelt zich af in Groot-Brittannië ten tijde van het Brexit-referendum en vertelt over de bijzondere vriendschap tussen Elizabeth (32) en Daniel (101). Herfst is van 20 januari t/m 25 februari 2024 gratis beschikbaar in de Club Lees-app, verrijkt met de persoonlijke notities van Hanneke.

Hanneke van der Paardt over haar keuze voor Herfst: “Ik heb het boek Herfst gekozen omdat ik het een ongelofelijk goed boek vind. Er zit zó veel in. Ali Smith is zó’n intelligente en grappige schrijver die volledig haar eigen gang gaat. Uit Herfst spreekt enorm veel politieke noodzaak. Empathie en medemenselijkheid zijn heel belangrijk voor Smith. De personages in Herfst zijn slim en fel, en ik voel me ook slimmer en feller worden als ik haar boeken lees.

Niet alles heeft direct een antwoord of verklaring nodig

In de digitale kantlijn van de Club Lees-app deelt Hanneke veel persoonlijke gedachten en associaties bij het boek. Ze reageert in vlogvideo’s en voicenotes en deelt twee videoreportages. Hanneke: “In Herfst ben je soms ook even lost, maar dat vind ik niet erg. Misschien vind ik dat juist wel goed. Niet alles heeft direct een antwoord of verklaring nodig.” Als literaire hulplijn zet ze dichter en veellezer Joost Oomen in. Hanneke belt met hem over vragen als: Hoe lees je door in een moeilijk boek? Wat als je sommige delen niet snapt? Joost weet raad!

Daarnaast gaat ze in gesprek met journalist Tim de Wit, voormalig correspondent in Groot-Brittannië, over de Brexit - hoe zat dat ook alweer en wat was de stemming in het land?

In het boek speelt de Britse popartkunstenaar Pauline Boty een rol, zij heeft echt geleefd. Daarover zegt Hanneke: “Ik vind het ook heel cool hoe Smith een heel verloren deel van de kunstgeschiedenis in het boek weet te verwerken, op zo’n manier dat ik me er heel goed aan kan connecten.” In een reportagevideo in de kantlijn leidt cultuurjournalist en podcasthost Yuki Kho Hanneke rond door de tentoonstelling van Hilma af Klint in het Kunstmuseum in Den Haag. Een vrouwelijke, abstracte kunstenaar die lang onbelicht is gebleven, net als de Boty.

De laatste dertig pagina’s van het boek laten me zweven

Tot slot zegt Hanneke nog dit over het einde van het boek: 

“De laatste dertig pagina’s van het boek laten me zweven. Ze maken dat ik 100 levens wil leven en alles wil zien, voelen, begrijpen en meemaken. 

We moeten ons laten blijven raken, dat zegt dit boek tegen me. En: WEES TEGENDRAADS. Ali doet de dingen hoe zij het wil en haar personages en boek ook. Er zit veel wijsheid in dit boek, en schoonheid, heel veel parels van zinnen en beelden. Ik heb onwijs veel zin om dat met de andere leden en de lezers te gaan delen.” 

Waar gaat herfst over?

Over Ali Smith

Ali Smith (1962) is geboren in Inverness, Schotland. Vier van haar romans, waaronder Herfst, werden genomineerd voor de gerenommeerde Man Booker Prize. Voor Het een als het ander kreeg Smith in 2015 de Baileys Prize, de Goldsmiths Prize en de Costa Novel Award.

Credits