Of je nou gaat voor visueel spektakel, het meeslepende verhaal, de universele en actuele thema’s, de magie, de geweldig acterende én zingende Cynthia Erivo, Ariana Grande en Jonathan Bailey of voor wat troost in donkere dagen: Wicked (deel één) is een lust voor oog, oor en hart.

Je kan de bezoekers van de Wicked-film indelen in een paar categorieën: de een heeft de bestseller van schrijver Gregory Maguire gelezen waarop hij gebaseerd is (kwam uit in 1999), de ander heeft de populaire Broadwaymusicalversie gezien (speelt sinds 2003 wereldwijd in theaters), en weer een ander kent deze alleen van naam. Ik val in die laatste categorie en ging compleet blanco naar Wicked. Ik zag als kind alleen de iconische verfilming van The Wizard of Oz (die uit 1939, gebaseerd op het boek van L. Frank Baum) waarin de Wicked Witch of the West voorkomt en waarop Maguire zijn fan-fiction boek baseerde. Hij was gefascineerd door deze heks en vroeg zich af waarom ze ‘wicked’ was. Of beter gezegd: wat wij daar eigenlijk onder verstaan en hoe iemand (misschien wel onterecht en zelfs bewust gemanipuleerd) in zo’n hokje belandt.

OMG ze is groen

Die gedachten leidde tot de succesvolle prequel Wicked over Elphaba Thropp (Cynthia Erivo): een slimme meid met magische krachten en een groot rechtvaardigheidsgevoel, dat vanwege haar groene huid al sinds geboorte klote wordt behandeld en door iedereen uitgesloten. Ze komt door een samenloop van omstandigheden terecht op de Shiz-universiteit, maar wordt ook daar direct verstoten door haar shitty medestudenten. Alleen directrice Madame Morrible (Michelle Yeoh) ziet wat in de getalenteerde Elphaba en haar krachten en zij helpt de student persoonlijk om die super powers verder te ontwikkelen.

Van eenzame outsider naar staatsvijand nummer één

Wél populair en níet-getalenteerd is de geprivilegieerde, ambitieuze en egocentrische pretty girl Glinda (Ariana Grande) met wie Elphaba een kamer deelt. De tegenpolen krijgen een onverwachte vriendschap, alleen staat die door een aantal gebeurtenissen onder druk. Terwijl zij naar elkaar toegroeien, gebeuren er allerlei weirde en duistere dingen in Oz. Zo worden alle pratende dieren steeds meer uit de maatschappij verwijderd, tot vijanden bestempeld en opgesloten in kooien, óók de lesgevende dieren op Shiz. Waar Elphaba als enige probeert om iets tegen dit onrecht te doen, is Glinda liever bezig met zichzelf, haar goals en haar knappe vriend prins Fiyero (Jonathan Bailey). Dat ‘verzets-gedoe’ brengt haar eigen kansen in het leven en carrière misschien nog in gevaar. Elphaba vestigt haar hoop op de machtige Oz (Jeff Goldblum), alleen loopt hun ontmoeting totaal anders dan verwacht. Elphaba wordt zelfs staatsvijand nummer één.

Tijdloos en rete-actueel

In hoeverre de film van regisseur Jon M. Chu (In the Heights) een goede VERfilming is, kan ik je niet vertellen. Wat ik wel kan zeggen, is dat ik de bioscoopzaal deelde met echte kenners van het boek én de musical en die waren erg blij met het resultaat. De film gaf wat hen betreft extra verdieping en visuele effecten aan de theaterversie, en hij is kindvriendelijker dan het nogal duistere en expliciete boek (linkje toevoegen Cinema). Wat trouwens niet wil zeggen dat Wicked een kinderachtige film is. In tegendeel: het is een gelaagd verhaal over goed en kwaad, en hoe dat soort labels en collectieve vijanden en zondebokken worden gecreëerd om iedereen in een bepaald politiek straatje te krijgen. En daarin komen serieuze zaken als discriminatie, populisme, de rol van propaganda, opportunisme en zwijgende meerderheden voor… thema’s zo oud als de mens, maar ook actueel.

Negen miljoen tulpen

Tegelijk is Wicked ook een coming-of-age film over zelfacceptatie en zelfliefde, en dat allemaal gebracht via epische liedjes in gigantische decors met een shitload aan dansers, figuranten en zelfs een veld met negen miljoen (echte!) tulpen. Dat is natuurlijk super ambitieus. En de combi van al die thema’s, al die details en de emotionele journey van Elphaba had een overvolle en slecht gebalanceerde film kunnen opleveren. Maar Jon M. Chu en z’n crew hebben er gelukkig voor gekozen om het verhaal in twee delen op te splitsen. En ze brengen (in ieder geval in dit eerste deel) al die stukjes perfect samen. Met een Cynthia Erivo die met haar spel en zang de innerlijke pijn en strijdlust van Elphaba tot in je tenen laat voelen. Met een Ariana Grande die perfect en komisch balanceert tussen ergerlijk en charmant, empathisch en opportunistisch. En met een Jonathan Bailey: die nog overtuigender dan in Bridgerton een prins neerzet onder wiens superknappe oppervlakte veel meer schuilt.

Defying Gravity

Iedereen die zich ooit of nog steeds een outsider voelde, zal zich in Wicked kunnen herkennen. En gezien en getroost uit volle borst Defying Gravity mee willen zingen (bewaar dat liever even voor sing-along-voorstellingen). Voor iedereen die zich nooit een misfit voelde, zich daarin niet kan inleven of nul interesse heeft in politiek gedoe of inner childs die nog geheeld moeten worden, gaat de film misschien minder diep. Het gedachten-prikkelende Wicked houdt bovendien een spiegel voor en net als Glinda kijkt niet iedereen daar even graag in, hooguit om een kapsel en OOTD te checken. Maar beide groepen kijkers kunnen zich in ieder geval gegarandeerd vergapen aan visueel spektakel, magie, A-klasse acteer- en live (!) zangprestaties en een meeslepend verhaal dat iedere seconde boeit, vermaakt en de zintuigen prikkelt.

• Wicked (2024)
• Cijfer: 10
• Musical, drama, fantasy
• Duur: 2h, 40min
• Regie: Jon M. Chu
• Cast: Ariana Grande, Cynthia Erivo, Jonathan Bailey, Ethan Slater, Jeff Goldblum, Michelle Yeoh

• Deel