Duiken doe je met flessen lucht op je rug. Toch?

Duiken zonder perslucht

Wie aan duiken denkt, denkt vooral aan cylinders met perslucht waarmee je lang onder water kan blijven. Maar mensen kunnen ook heel goed zélf, zonder die apparatuur langer onder water blijven. Het record ligt momenteel op 11 minuten en 35 seconden met één adem!

Waterzoogdieren (zoals zeehonden, dolfijnen en walvissen) hebben een sterke duikreflex. Dat wil zeggen dat ze lang onder water kunnen blijven zonder te ademen. Dankzij deze reflex daalt de hartslag en het bloed stroomt vooral naar het hart, de longen en de hersenen. Het gevolg is dat er zuurstof wordt gespaard. Mensen hebben een zwakkere duikreflex, maar kunnen hem wel degelijk ontwikkelen.   

Verschillende manieren

Maar lang je adem inhouden onder water is slechts één discipline binnen het freediven. Want je kan aan de oppervlakte blijven, maar ook de diepte in, of zo vér mogelijk zwemmen zonder adem te halen. We zetten ze even voor je op een rijtje:

Static

De freediver ligt aan de oppervlakte, met zijn gezicht voorover in het water en houdt zijn adem in. Doel is zo lang mogelijk onder te blijven Dit onderdeel vindt doorgaans plaats in het zwembad. 

Dit is ook de manier waarop Jamie leert om zijn adem langer in te houden.

Dynamic

Een afstand zwemmen onderwater met of zonder zwemvliezen of monovin. Het doel is een zo groot mogelijke afstand onder water af te leggen.

Free immersion

De freediver trekt zichzelf op eigen kracht langs een touw omlaag. Beneden bij het keerpunt draait hij zich om, en trekt zich op eigen kracht weer naar boven. Uiteindelijk lukte het Jamie om zo tot een diepte van 10 meter te komen!

Constant Weight

Zonder de lijn aan te raken daalt de freediver af, en zwemt op eigen kracht naar beneden. Hij draait bij een keerpunt om en zwemt op eigen kracht weer naar boven. Het kan zowel met als zonder vinnen. Meestal gebruiken de duikers een monovin. Doel is zo diep mogelijk te komen en uiteraard weer veilig en ontspannen boven te komen.

Variable Weight

De duiker maakt gebruik van een gewicht van maximaal 30kg om af te dalen. De duiker komt op eigen kracht weer boven; zwemmend of met behulp van het touw.

No Limits

Deze discipline komt het meeste in het nieuws omdat er spectaculaire dieptes bereikt worden. De duiker maakt gebruik van een gewicht naar keuze. De duiker komt boven door gebruik te maken van een hefballon of een ander drijfmiddel:

In Nederland

Freediving is een sport die momenteel door ongeveer honderd atleten in Nederland op hoog niveau wordt beoefend. Zij beheersen één of meerdere disciplines van het freediven. Vooral voor Nederlanders die minder mogelijkheden hebben om in (diep) buitenwater te trainen, bestaat het grootste deel van de training uit zwembadtraining.

Zenmeesters

Freediven klinkt als een enorm spannende, actieve adrenalinekick. Maar niets is minder waar. Een échte freediver is meer een zenmeester. Freedivers beginnen vaak pas rond hun 35e echt goed te worden in hun sport. Het is vooral een MENTALE sport waar mensen juist beter in worden als ze ouder zijn. Het is dus meer meditatief.

Om een niveau te bereiken waarop je mee kunt gaan doen aan een wedstrijd, moet je eerst een opleiding volgen. Freediven zonder brevet is gevaarlijk. Eigenlijk is het vergelijkbaar met persluchtduiken. Na het behalen van een brevet kan een freediver op een veilige manier trainen. Het gaat om kennis, reddingsvaardigheden en inmiddels al enige ervaring.

Gevaar

Dat het gevaarlijk is bewijst het verhaal van Natalia Molchanov. Zij was met haar 53 jaar wereldrecordhouder in meerdere disciplines. Maar in 2015 overleed ze doordat ze tijdens het freediven waarschijnlijk een paar basisregels losliet. Ze dook onveilig, en raakte bewusteloos. Ze is nog altijd vermist.

Bekijk hier het hele item nog een keer