Door de woningnood kunnen veel Nederlanders nu geen huis krijgen.

Volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken was er in 2021 een woningtekort van 279.000 woningen en de verwachting is dat dit de komende jaren nog zal oplopen. Met een gemiddelde prijs van 438.000 euro zijn koophuizen voor de meesten onbetaalbaar. Als reactie op dit maatschappelijke probleem ontstaan woonprotesten, maar ook lijkt kraken weer terug van weggeweest. Hoe werkt kraken? Wie zijn deze mensen? Défano en Emma zoeken dit in Happy Trending uit. 

Tijdens de aflevering zie je op een woonprotest Défano met verschillende demonstranten spreken. Hij vraagt ze wat ze van de huidige woningmarkt vinden. “Ik vind dat de woningmarkt op het moment niet toegankelijk is voor veel mensen,” zegt de een. “Huurprijzen zijn erg hoog en worden steeds hoger. Inkomens stijgen niet evenveel mee. Tel maar op,” zegt de ander. “Vorig jaar in januari stonden er 186.000 panden leeg. Ondertussen zijn er meer dan 40.000 dak- en thuislozen. Het hebben van een huis is een mensenrecht en zo zou het ook behandeld moeten worden.”

Défano gaat langs bij een gekraakt pand in Groningen. Noa, een student die samen met een groep studenten in het gekraakte pand woont, legt uit: “Het zijn juist de mensen die met vastgoed spelen en het leeg laten staan. Zij zijn diegene die de woonruimte afpakken. Niet wij. We zitten in een wooncrisis en als er dan honderden panden in de stad leeg staan waar mensen in zouden kunnen wonen, dan vind ik het schandalig dat hier niks mee gedaan wordt.”

Het kraken van huizen tegen de woningnood is eind jaren zestig in Amsterdam begonnen. De kraakbeweging kende in de jaren tachtig zijn hoogtepunt maar verdween daarna op de achtergrond. Het protest tegen het speculeren met woningen en onnodige leegstand bestaat al tientallen jaren en door de huidige woningcrisis is er weer een opleving.

Bart van der Steen is historicus en heeft zich verdiept in de geschiedenis van het kraken. Emma gaat erover in gesprek met Bart. Dit doen zij in de Vrijplaats in Leiden, een pand met een geschiedenis in kraken. Tijdens de aflevering vertelt Bart meer over dit pand. Ook legt Bart precies uit wat kraken is en wat de regels over het kraken zijn.  

Huiseigenaren, bazen van panden of vastgoedbeheerders zijn krakers liever kwijt dan rijk. Emma spreekt met Claudia Duinisveld, een leegstandbeheerder. Zij vult leegstaande panden met antikrakers. Dit heeft als voordeel dat het pand beschermd is tegen krakers. Hiernaast woon je als antikraker goedkoop. Een nadeel is dat je een opzegtermijn van een maand hebt dus je zou ook snel weer op straat kunnen staan.

Emma gaat langs bij een antikraakwoning. Ze spreekt er Josh, een antikraker. Hij vertelt hoe goedkoop hij er kan wonen en op wat voor manier antikraken een betere optie is dan zelf een pand te kraken. Claudia vertelt haar mening over antikraken. “Antikraken is een oplossing tegen de leegstand. Er wordt op een reguliere manier goed gebruik gemaakt van het pand.” Toch is de korte opzegtermijn ook een bron van onzekerheid.

Historicus Bart vertelt: “Tegenwoordig is de stad blij als een pand gekraakt en niet gesloopt is. In Amsterdam heb je bijvoorbeeld de Melkweg en Paradiso. Dat zijn de twee belangrijkste poppodia in Amsterdam. Ze zijn alle twee ooit gekraakt.” Hiernaast legt Bart uit waarom het kraken van panden nog illegaal is.

De studenten in Groningen proberen optimistisch te blijven maar de onzekerheid die het kraken met zich meebrengt, blijft lastig voor ze. “Het verblijven in een gekraakt pand maakt de situatie een stuk onzekerder dan wanneer je een huurcontract hebt. Op het moment dat er plannen zijn met het gebouw, moeten wij het pand uit. Je weet niet goed wat er op je pad komt. Dit kan mentaal en emotioneel zwaar zijn.”

Er is veel te zeggen over het kraken. Wat vinden Emma en Défano hiervan? Bekijk de aflevering hieronder.