Amerika kiest vandaag haar nieuwe president, wat betekent dat er ook iemand verliest.

Wat doet de verliezer?
Normaal feliciteert de verliezer grootmoedig de winnaar en bedankt zijn kiezers en het campagneteam. Dit jaar is anders. Republikein Donald Trump prent zijn aanhangers in dat als Democrate Hillary Clinton wint, dit alleen kan omdat de uitslag in haar voordeel is vervalst. Een Trump-spreekbuis voorspelde zelfs een "bloedbad" als de Democraten de verkiezingen "stelen". Maar welke opties heeft een verliezer eigenlijk?

Uitslag niet erkennen
De verliezer kan de uitslag niet erkennen en bij het Hooggerechtshof een hertelling afdwingen. Het probleem is alleen dat dit vrij zinloos is vanwege het Amerikaanse kiessysteem. Samenvattend: niet het landelijke totaal, maar de uitslag per staat en het verdiende aantal kiesmannen is doorslaggevend voor de winst (lees Deel 2 voor meer info). Daarnaast worden de verkiezingen niet door de federale overheid georganiseerd, maar op lokaal niveau door de staten. De verliezer zou dan bij alle staten waar twijfels over zijn een hertelling moeten afdwingen. Vervolgens zou er uit die hertelling ook nog een ander resultaat moeten komen.

Huh, Al Gore deed dat toch ook?
Ja en nee. De verkiezingen van 2000 tussen Democraat Al Gore en Republikein George W. Bush zijn een van de meest tumultueuze ooit. Het kwam er toen op neer dat de uitslag afhing van het resultaat in Florida. Het verschil tussen beide was zo klein dat de stemmen - volgens de wet van Florida - automatisch moesten worden herteld, waarna Bush won. Gore had het recht wederom om hertelling te vragen, maar na een episch juridisch gevecht verbood het Hooggerechtshof nog een hertelling. Het verschil is hier dat Al Gore zich niet weigerde neer te leggen bij de uitslag, maar dat het verschil zo klein was dat het natellen zijn recht was. Gore gebruikte speciaal hiervoor gemaakte kieswetten (lees dit Time-artikel anders). Uiteindelijk legde Gore zich neer bij de gerechtelijke uitspraak, omdat hij het democratische proces niet wilde verstoren.

Burgeroorlog of toch een goede verliezer
Clinton heeft al aangegeven de uitslag te zullen accepteren. Omdat Trump weinig juridische kans maakt de zaak naar zijn hand te zetten, kan hij hooguit een kribbige verliestoespraak houden en blijven morren. Hij heeft zijn volgers opgeroepen de stembureaus in de gaten te houden en iedere misstand te melden. Of er bij winst van Clinton een burgeroorlog uitbreekt valt te bezien. Waarschijnlijk zullen aan Trump loyale Senatoren en Congresleden een eventuele president Clinton het leven flink zuur maken.

Lees verder:
Deel 5: Waarom maar twee opties?
Deel 4: Kan ik de peilingen vertrouwen?
Deel 3: De lange adem
Deel 2: Hoe kiest Amerika een president?
Deel 1: Kiezen tussen twee kwaden