Reality-tv-psycholoog Geert Nagel: ‘Een slacht zien kan traumatisch zijn’
- 4 minuten leestijd
In NPO 3 programma ‘Vlees Smakelijk’ kijken Kelly Mexy, Perry de Man en Divaio toe terwijl koe Bertah wordt geslacht. Reality-tv-psycholoog Geert Nagel Joseph was op de set om hen mentaal te begeleiden: “Je ziet iets voor je ogen doodgaan en héél veel bloed. Dat kan traumatisch zijn.”
Kelly Mexy zucht en veegt de tranen van haar wangen. Het panel staat voor de laatste keer oog in oog met Bertah, de koe die zij de afgelopen dagen hebben verzorgd.“Nou jongens, doe je ding,” zegt Perry. Dan zet een medewerker van het slachthuis een spijkerpistool tussen Bertahs ogen. De drie zijn vol overtuiging gestart aan dit programma, maar waar hebben ze eigenlijk voor getekend?
‘600 kilo hangt stuiptrekkend aan het plafond’
Een slacht zien kan schokkend zijn en zelfs een trauma opleveren, vertelt reality-tv-psycholoog Geert Nagel Joseph, die ook in de serie te zien is. Hij begeleidt kandidaten tijdens tv-programma's die mentaal belastend zijn, zoals Kamp van Koningsbrugge en De Verraders. “Ik schat in hoe een persoon zou kunnen reageren als diegene wordt blootgesteld aan een stressvolle situatie. Ik kijk of meedoen aan het programma een goed idee is en welke zorg ze daarbij nodig hebben.”
Een slacht zien is een voorbeeld van zo’n stressvolle situatie. “Je ziet iets levends voor je ogen doodgaan. Dat zien we eigenlijk nooit,” vertelt Geert. “Een koe kijkt je aan, likt je hand en wil met je knuffelen. En dan gaat er opeens een spijker door haar kop.”
“Daarnaast is het gewoon ranzig,” voegt de psycholoog toe. “Zo’n beest weegt 600 kilo, evenveel als een personenauto. Dat hangt al stuiptrekkend aan het plafond terwijl er 40 liter bloed uitloopt.”
‘Het onverwachte geeft extra veel stress’
De stress loopt bij programma’s nog hoger op als een situatie onverwachts is, vertelt Geert. In ‘Vlees Smakelijk’ worden de kandidaten in aflevering 1 bijvoorbeeld geblinddoekt een leeg slachthuis in geleid zonder dat ze dat weten. Ook krijgen ze pas op een later moment te horen dat het hún koe is die naar de slacht gaat.
“De meeste impact hebben gebeurtenissen die gewelddadig en onverwachts zijn. Zo zie je bijvoorbeeld dat er veel PTSS voorkomt bij de politie.” Voor Geert in de tv-wereld kwam, werkte hij als psycholoog bij de recherche.“De politie zit namelijk het ene moment koffie te drinken en het volgende moment zijn ze opeens in levensbedreigend geweld. Juist dat onverwachte geeft extra veel stress-symptomen.”
Kelly Mexy: “Ik ben echt in shock”
In ‘Vlees smakelijk’ zien we hoe Kelly Mexy, Divaio en Perry met die stress omgaan. “Het was heartbreaking, ik ben echt in shock,” zegt Kelly snotterend op de parkeerplaats van het slachthuis. Divaio: “Ik merk dat ik heel stil ben. Ik heb die beelden nog in mijn hoofd man.”
In huilen uitbarsten, flashbacks en het gevoel dat je in een waas leeft. Het zijn normale reacties op iets heftigs zoals een slacht, vertelt Geert: “Als die klachten lang aanhouden, spreken we van een trauma.Niet voor niets is iemand voor je ogen zien doodgaan een kenmerk voor de diagnose PTSS (posttraumatische stressstoornis).”
Toch reageert iedereen weer anders op een heftige situatie, vertelt Geert. In ‘Vlees smakelijk’ zien we de medewerkers in het slachthuis gewoon hun werk doen, terwijl de influencers wit wegtrekken. “Mensen kunnen precies hetzelfde meemaken en er heel anders op reageren,” zegt Geert, “het kan prima zijn dat de één moet lachen en de ander huilend wegloopt.Volgens hem heeft dit te maken met je achtergrond, overtuigingen en hoe je met emoties omgaat.
'Ik check of iemand weer normaal kan functioneren’
Geert geeft de kandidaten daarom tips om de slacht door te komen. “Je kan bijvoorbeeld je zintuigen afsluiten: je handen voor je ogen of je vingers in je oren stoppen maakt al dat het minder heftig binnenkomt. ”Ook helpt het om emotioneel afstand te nemen van wat je ziet, vertelt Geert: “Bij een slacht moet je bedenken dat het niet de koe is waar je mee geknuffeld hebt, maar bijvoorbeeld: koe nummer één.”
Dit zijn tools die helpen op het moment zelf. Na de opnames ondersteunt Geert kandidaten om het een plekje te geven. Soms belt hij kandidaten nog maanden na het draaien om te praten over hun emotionele staat.
Geert: “Ik check dan vooral of de symptomen lang aanhouden of misschien zelfs erger worden. Bij de meeste mensen nemen symptomen na verloop van tijd af en kan iemand weer normaal functioneren.” En zo niet? “Als ik vermoeden heb van trauma of PTSS, verwijs ik ze door naar een specifieke behandelaar die ze verder kan helpen.”