Zo wordt drugsafval (on)zichtbaar in de natuur gedumpt

- Artikel
- 04 apr 2025
- 4 minuten leestijd
Even snel een paar gram halen of wat pillen fixen voor jou en je vrienden. Zo gezegd, zo gedaan. Maar die drugs moeten ergens gemaakt worden, en bij dat proces blijft er altijd drugsafval over. En dat schadelijke afval wordt vaak gewoon in de natuur gedumpt.
Drugsafval is alles wat overblijft na het maken van synthetische drugs zoals XTC (MDMA), speed of GHB. Naast resten van de drugs zelf, zitten er gevaarlijke chemicaliën in, zoals aceton, methanol en mierenzuur. Deze troep dumpen is illegaal, maar de makers moeten het natuurlijk wel ergens kwijt. Omdat het nergens op legale manier kan, is de natuur de makkelijkste uitweg.
Dumpen of lozen
Er zijn twee manieren waarop drugsafval wordt weggewerkt: via een dumping of een lozing. Dat klinkt misschien als hetzelfde, maar er zit een verschil tussen.
Dumpen: dit wordt ook wel de ‘zichtbare’ manier genoemd. Bij een dumping laten criminelen het drugsafval achter in vaten, jerrycans of gasflessen in het bos of in het open veld. Soms ligt het afval zelfs in een uitgebrande auto langs de weg. Hoe schadelijk een dumping is, hangt af van hoeveel drugsafval uiteindelijk in de natuur belandt door bijvoorbeeld lekkende vaten.
Lozen: hierbij gooien ze het afval rechtstreeks in de natuur. Dit wordt ook wel de ‘onzichtbare manier’ genoemd. Dit gaat om vloeistoffen die geloosd worden in bijvoorbeeld natuurwater of in het riool, of zelfs direct via de bodem van de grond. Een lozing is nog slechter voor de natuur, maar wel minder makkelijk te traceren.
Schade aan de natuur
Of het nu gaat om een dumping of lozing: drugsafval is slecht voor de natuur. Het kan de bodem en het water vervuilen en dit heeft schadelijk effect voor planten, bomen en dieren. Als dieren bijvoorbeeld in contact komen met besmet water of giftige stoffen, kunnen ze ziek worden of zelfs doodgaan. Als de chemische stoffen in het grondwater komen, kan het uiteindelijk zelfs ons drinkwater aantasten. En in sommige gevallen blijft de bodem jarenlang onvruchtbaar.
Wie betaalt de schade?
Daarnaast kan het ook nog eens behoorlijk duur uitpakken. Als de chemische rommel in de bodem trekt, moet die schoongemaakt worden. Dit heet bodemsanering, en dat is geen goedkope klus. Volgens de Wet Bodembescherming ben jij als grondeigenaar zélf verantwoordelijk voor alles wat er op je terrein gebeurt, dus ook als er zomaar een lading drugsafval geloosd wordt. Gelukkig is er wel een subsidieregeling voor: je krijgt dan een compensatie van de kosten tot maximaal €200.000 euro. Maar is het duurder? Dan moet je de rest zelf betalen. Dat is natuurlijk allesbehalve chill.
Milieustraat voor drugsafval
Maar waar moeten ze dit drugsafval dan laten? Omdat drugs maken illegaal is, is het dumpen van drugsafval ook illegaal. Maar zolang mensen pillen blijven poppen, blijft dat drugsafval wél gewoon bestaan zonder dat er een plek is waar het naartoe kan. Emma Wortelboer sprak in de docuserie 'MDEMMA' met een xtc-producent over waar hij het liefst met zijn drugsafval heen zou gaan. En voor hem was de oplossing: de milieustraat. Het liefst zou hij gewoon met zijn auto en een jerrycan naar binnen rijden, het netjes inleveren en een bedrag betalen voor het inleveren. Maar dit is nu niet mogelijk, waardoor de natuur de dupe blijft.
Hou je neusgaten open
Hoe sneller een dumping of lozing wordt opgemerkt, hoe minder schade het veroorzaakt. Dus stel: je ziet verdachte blauwe vaten of jerrycans liggen. Of je wandelt in het bos en je ruikt ineens een chemische walm die je neusgaten inbrandt alsof iemand z’n nagellakremover over de grond heeft gegoten. Dan is er een kans dat je in de buurt bent van drugsafval: bel dan even de politie.
Milieuvriendelijk gebruiken
Hoe kan je nou op een milieuvriendelijke manier drugs gebruiken, zonder de natuur te vervuilen? Het harde antwoord is helaas nog steeds: door geen synthetische drugs te gebruiken. Maar drugsgebruik is al eeuwenoud. Veel mensen hebben nu eenmaal een verlangen om af en toe even te ontsnappen, de remmen los te laten en om het leven vanuit een andere hoek te bekijken. Het is dan ook behoorlijk naïef om te denken dat mensen ooit helemaal gaan stoppen met drugsgebruik. Een meer realistische optie is dan toch om te kijken naar regulering, zodat ook de drugs-producent netjes langs de milieustraat kan.