In Ajouad en de Top 600 duikt presentator Ajouad El Miloudi opnieuw in de harde wereld van jonge criminelen die scherp op de radar staan bij politie en justitie. Wat drijft hen en hoe pak je ze het best aan? In deze aflevering leren we de Amsterdamse Yassine Radi Hemdi (26) kennen. Zeven jaar lang stond hij in de Top 600, onder andere voor het plegen van gewapende overvallen waarbij hij zijn slachtoffers vastgebonden achterliet. Openhartig vertelt hij over zijn criminele verleden en hoe hij inmiddels het roer heeft omgegooid.

Yassine kan zich niet verschuilen achter een slechte jeugd. Hij groeide op in een achterstandswijk, maar met fijne ouders die veel om hem geven. Toch kwam hij op zijn twaalfde al in aanraking met de politie. Hij stal een fiets en een spelcomputer uit zijn klas. “Ik wilde ook een spelcomputer, maar mijn ouders konden dat niet betalen.” Sindsdien bleven geld en het gebrek daaraan door Yassines hoofd spoken. “Het ging van kwaad tot erger. Ik dacht alleen maar aan geld. Als ik geen broodje kon kopen in de pauze, ging ik niet naar school. Die mentaliteit heeft me veel gekost.” Geld werd een verslaving en de zoektocht naar meer een obsessie.  

Hij vond het antwoord in de criminaliteit. Jarenlang hield hij zich bezig met inbraken, gewapende overvallen, straatroven en drugs dealen. Op een gegeven moment was het meerdere keren per dag raak. “Met één delict was ik niet tevreden, dan ging ik snel door naar een tweede delict.” Hij kwam keer op keer in de gevangenis terecht, maar ook dat bracht hem niet op het rechte pad. Werd hij in de ochtend vrijgelaten, was hij vaak in de avond alweer aan het inbreken. “Dan bracht ik mijn spullen naar mijn moeder. Ging ik naar de kapper, even een nieuw trainingspak kopen en die avond gelijk weer knallen. Kijken waar ik binnen kon komen.”

Trauma

Op zijn negentiende belandde Yassine in de Top 600. Dit is een lijst van jonge criminelen, die misdaden hebben begaan met ‘een grote impact’. “Dat betekent dat je slachtoffers er een trauma aan overhouden”, legt Yassine uit. “Destijds voelde ik dat niet. Ze zijn toch verzekerd? Mensen krijgen toch alles terug, dacht ik altijd. Ik dacht er niet aan dat ze een half jaar niet zouden kunnen slapen. Dat ze jarenlang bij een psycholoog moeten lopen. Dat wist ik niet, het interesseerde me ook niet.”

Bij zijn gewapende woningovervallen liet Yassine zijn slachtoffers vaak vastgebonden achter. “Ik liet ze aan hun lot over.” Hij kijkt er nu met grote spijt op terug. “Verschrikkelijk. Waar was dat voor nodig? Wie ben ik om mensen dat aan te doen? Uiteindelijk ben ik slachtoffer geworden van mezelf, van mijn eigen daden. Ik heb er zelf ook een trauma aan over gehouden. Ik krijg nog steeds flashbacks, hoor gillende stemmen. Mijn geweten blijft aan me knagen.”

Vroeger was dat wel anders. Lange tijd speelde spijt geen rol in Yassines leven. In totaal heeft hij zeker drie jaar vastgezeten, maar in de gevangenis had hij het prima naar zijn zin. “Ik vond het leuk en stoer, ik genoot ervan. Het voelde als een buurthuis of een kamp. Ik kwam jongens uit dezelfde buurt tegen en de samenhorigheid was groot. We ervaarden het toch een beetje als een hotel, het leven buiten was ook niet ‘wauw’. Het enige klote was het verdriet van mijn ouders.”

Top 600

Yassine stond lange tijd in de Top 600. Amsterdam is in 2012 begonnen met deze methode om criminele jongeren van onder de dertig nauw in de gaten te houden en streng aan te pakken. De andere Top 600-leden hebben net als Yassine misdaden met ‘een grote impact’ begaan. Ze kregen een brief van de gemeente Amsterdam met daarin de mededeling dat ze op de lijst staan en een begeleider krijgen. Die begeleider moet de juiste zorg en straf voor hen regelen. In Ajouad en de Top 600 (LINK) onderzoekt Ajouad de zin en onzin van deze aanpak door met de jongens zelf in gesprek te gaan.  

Bij Yassine lijkt een plekje in de Top 600 een averechts effect te hebben gehad. “Ik vond het stoer als negentienjarige jongen. Ik dacht toch al ‘het is mij tegen de rest van de wereld’, de Top 600 bevestigde dat. Jullie zien mij als Top 600-jongen? Oké is goed, dan ga ik ook die crimineel zijn die jullie willen.” Yassines misdaden werden daardoor heftiger en frequenter.

Pas zes jaar later kwam Yassine tot inkeer. Hij zat vast voor drugssmokkel en volgde een cursus in de gevangenis over ‘kiezen voor verandering’. Hier werd het zaadje geplant om zijn leven over een andere boeg te gooien. Corona gaf het laatste zetje. “De corona-crisis heeft me rust gegeven en tijd om na te denken.” In plaats van huisbezoeken, ging hij met zijn begeleider wandelen op de hei. Hij ontdekte hoeveel hij genoot van de natuur, daar kon hij dingen eindelijk een plekje geven. “Iedereen was gevangen tijdens corona maar ik voelde me bevrijd. Ik kon me in die tijd ontwikkelen en aan mijn doelen werken.”

Offers maken

Uit het criminele wereldje stappen is niet eenvoudig. Het vergt grote offers volgens Yassine. Hij heeft bijvoorbeeld alle banden met vrienden van vroeger moeten verbreken. Hij was bang om terug de criminaliteit in getrokken te worden. Ook heeft hij alle hulp aangegrepen die hij kon krijgen. Het werpt zijn vruchten af, want inmiddels heeft hij zijn leven behoorlijk op de rit. Hij is aan het werk en deelt een appartementje met zijn geliefde kat Jackie.
Yassine doet er nu alles aan om andere jongeren te behoeden voor zijn eigen fouten. Hij geeft gastlessen op scholen, organiseert excursies, trainingen en workshops. Zo gaat hij met probleemjongeren wandelen in de natuur. Hij hoopt ze tijdens die wandelingen te inspireren om het criminele leven links te laten liggen. Ajouad mag een sessie bijwonen. Met twee jongens op sleeptouw loopt Yassine opgewekt over de hei. Ze bezoeken een schaapskooi en geoefend benadert hij de schapen. “Altijd door je knieën zakken heb ik geleerd”, zegt hij terwijl hij ze tussen hun hoorns kroelt. “Ik kan zo genieten van de natuur, ik wil dat delen met anderen.”
Een paar weken geleden kreeg Yassine een brief van burgemeester Femke Halsema. Trots laat hij haar handtekening aan Ajouad zien. Hij is uit de Top 600-lijst gehaald, staat er. “Ik heb geen diploma’s, maar dit voelt voor mij bijna hetzelfde. Een bevrijding.”

In het tweede seizoen van Ajouad en de Top 600 duikt Ajouad El Miloudi opnieuw in de harde wereld van deze jonge criminelen. Hij kijkt hoe het oude bekenden vergaat, maar ontmoet ook nieuwe jongens. In deze aflevering leert hij hoe Yassine na zeven jaar in de Top 600 uit de criminele wereld wist te stappen. Hoe laat je het leven van het snelle geld en criminaliteit achter je?