Als je denkt dat we Jan en Ish zomaar in een kort broekje laten dansen heb je het mis. Dit is het indrukwekkende verhaal achter de mapalé dans.

Voor de oorsprong van de mapalé moeten we een stukje terug in de tijd. Het is eind zestiende eeuw en Colombia is veroverd door de Spaanse conquistadores die slaven vanuit Afrika naar de Amerikaanse koloniën brengen om te werken op plantages. Klinkt bekend of niet?

Weerstand
De weinige vrije tijd die de slaven hebben, besteden ze aan muziek en dans, waaronder de dans die uiteindelijk de mapalé zal heten. Het is de enige manier om weerstand te kunnen bieden tegen de slavenhouders en het weinige wat ze nog hebben uit hun thuisland.

Ontsnappen
Veel slaven komen aan in de belangrijke havenstad Cartagena. Uit die stad vluchten in het jaar 1599 dertig slaven. Honderden kilometers lang rennen ze door de schroeiende hitte tot ze aan het eind van een weg komen waar hun leider Benkos Biohó het dorp San Basilio de Palenque sticht. San Basilio de Palenque wordt gezien als de geboorteplaats van de mapalé. Over dezelfde weg waar slaven liepen, lopen Jan en Ish meer dan 400 jaar later samen met hun gids Daisy.

Fishy Moves
Als je wel eens hebt gevist dan weet je hoe een vis spartelt als hij uit het water wordt gehaald. Het zijn precies die bewegingen waarop de mapalémoves van de man zijn gebaseerd. De man beweegt zo heftig omdat hij, net als een vis op het droge, uit zijn natuurlijke omgeving is getrokken. De bewegingen van de vrouw zijn gebaseerd op de golven van het water. De kleur van de kekke outfitjes die gedragen worden tijdens de dans zijn gebaseerd op die van een vis die ook mapalé wordt genoemd. 

Nu
Tegenwoordig is de dans een uiting van vrijheid. Bovendien laten Jan en Ish zien dat de mapalé geen verzet meer is tegen blanke overheersing, maar juist mensen samenbrengt. Hoe dat eruit ziet, kan je in het fragment hieronder zien.

---

Dance Around the World, elke maandag om 21:25 op NPO 3.