Geen afkeer voor de knulligheid, maar een viering ervan
Een snackbar met een knipperend licht, een wasserette met een verdord plantje of een koffieautomaat die net iets te luidruchtig pruttelt. Voor Anna Reerds (1996) zijn dit geen onopvallendheden maar kleine monumenten van menselijke kwetsbaarheid. Het werk van de beeldend kunstenaar viert de imperfectie van alledaagse plekken waar we even níét ons beste zelf hoeven te zijn. In een wereld die draait om perfecte plaatjes en filters, onderzoekt Reerdsmet een mix van fotografie, schaalmodellen en animatie waarom juist die knulligheid juist zo kan raken. “Het zijn plekken waar je de schijn niet hoeft op te houden,” vertelt ze. “En dat maakt ze eigenlijk heel troostrijk.”
Toen ik de studio van Anna Reerds in Utrecht binnenstapte, voelde het alsof ik in een wonderkamer vol verhalen belandde. In elke hoek van de kleine ruimte was iets te ontdekken. Een piepkleine bioscoopstoel, een kist vol miniaturen (minibestek, een minuscuul melkpakje, een heel keukentje op schaal met een pannetje op het vuur). Aan de muur hing de gevel van een miniatuurflat, zo levensecht lelijk dat je hem gelijk zou herkennen uit je eigen dorp of stad: betonnen vlakken zonder franje, met zelfs die typische, knullige airco die altijd zo slordig op de muur wordt gehangen.
Sommige dingen zijn zo onmiskenbaar lelijk dat ze weer mooi worden. Anna Reerds snapt dat als geen ander. Haar liefde voor deze ‘mislukte’ architectuur en alledaagse troostplekken kreeg ze mee van haar vader, vertelt ze. Samen gingen ze vaak op pad om foto’s te maken van afstotelijke en deprimerende plekken: een snackbar met een fotobehang van een wit strand of een wereldkeuken waar altijd twee betonnen draken bij de ingang staan. "Het zijn plekken waar je ziet: de mens is niet perfect," zegt Reerds. "En dat is juist heel herkenbaar." Die blik erfde ze maar ze maakte het tot haar eigen stijl: geen afkeer van de knulligheid, maar een viering ervan. Want het leven is toch ook niet altijd rozengeur en maneschijn?
Wat Reerds’ werk extra bijzonder maakt, is hoe ze bewust grenzen tussen disciplines en technieken vervaagt. "Ik ben een jack of all trades, master of none," zegt ze grinnikend over haar mix van animatie, miniatuur, fotografie en digitale bewerking. Voor haar afstudeerproject aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU), nu te zien in Museum MORE in Gorssel, combineerde ze voor het eerst filmpjes met zelfgemaakte schaalmodellen, zonder te weten of het ‘mooi’ zou worden. "Ik had geen idee wat ik deed met videobestanden," geeft ze toe. Maar die drang om te experimenteren is haar kracht: door niet vast te zitten aan één medium, creëert ze beelden die twijfel zaaien. Is dat nou echt of nagemaakt? Getekend of gefotografeerd? Die onzekerheid is precies de bedoeling. "Als mensen langer kijken omdat ze het niet direct snappen," zegt ze, "dan heb ik gewonnen."
Ondanks dat haar werk in gerenommeerde kranten zoals Het Parool en de De Volkskrant prijkt, voelt Reerds zich soms nog steeds een buitenbeentje in de kunstwereld, vooral omdat ze 6 jaar geleden is afgestudeerd in product design. Toen Museum MORE haar uitnodigde voor hun realisme-tentoonstelling, voelde dat als een bevestiging voor haar kunstenaarschap. "Ik had me nooit als realist gezien," bekent ze. Toch bleek haar werk perfect te passen in de tentoonstelling Reality Check|10 jaar MORE, 10 jaar realisme: de tentoonstellling ter ere van het museums tienjarig bestaan. "Dat ze mijn werk in verband brengen met kunstenaars die ik bewonder, voelt als erkenning." Voor iemand die ooit dacht dat autonome kunst niet voor haar was, is dat best bijzonder: haar imperfecte universum heeft juist daar een plek gevonden waar het hoort.
Reerds’ werk is tot en met 9 juni 2025 te zien in de tentoonstelling Reality Check|10 jaar MORE, 10 jaar realisme in Museum More in Gorssel. Wie haar miniatuurwereld wil ontdekken, kan ook Een Hond die Huilt (VPRO) bekijken, een korte film van 3Lab waar Anna Reerds het decor voor maakte.
Remi Kerkhoven
Is onmogelijk aan te treffen zonder een boek op zak, muziek op haar oren (als er maar enige vorm van groove in zit) of filosoferend over de talloze films die ze in kleine filmhuizen heeft gezien. Het liefst op de hoogte van alle nieuwtjes in het culturele landschap, zodat ze kan opscheppen.
Vond je dit leuk?
Op de hoogte blijven?
Schrijf je in voor de NPO Cultuur nieuwsbrief en ontvang iedere vrijdag mooie, inspirerende en interessante tips. Van kunst tot film en van muziek tot theater, zo hoef je niets meer te missen!