Jouw vragen

Direct na de documentaire In het hoofd van mijn zusje op televisie, kon jij anoniem al je vragen stellen over depressie en zelfmoord aan onze deskundigen. De vragen stroomden binnen. Presentatrice Elena Lindemans en haar twee gasten hebben een aantal van jullie vragen beantwoordt: 

Waar zit de grens tussen gedachten en het tot uitvoer brengen van suïcide?
Chloë: "Dat is soms maar een hele dunne scheidslijn. Want in die gedachten zit al heel veel gradatie. Mensen hebben soms een gedachte van: "ik wil niet meer leven" of "ik wil morgen niet meer wakker worden". Tot aan dat je de tijden van de treinen weet. Daar zit al heel veel variatie in. En dan is er een dunne scheidslijn naar dat mensen dingen gaan uitproberen. Bijvoorbeeld zichzelf snijden. Om even te voelen van: "durf ik het?" of "durf ik het niet?" Dus dat zijn allemaal hele dunne overgangen. Maar daar gaat heel veel tijd en proces overheen. Suïcidaliteit wordt niet in één dag geboren. Dat is een proces en bouwt zich op. En op een gegeven moment raak je in die fuik en dan kan je niet meer helder nadenken."

Welke vraag had iemand jou kunnen stellen om je te helpen? En welk gedrag is wenselijk in zo'n situatie?
Noëlla: "Eigenlijk rechttoe, rechtaan. "Hé, wat is er met je?" Doorvragen, maar wel tot een zekere hoogte. Je moet het natuurlijk wel een beetje aanvoelen. Bij mij zou dat kunnen, maar het kan natuurlijk zijn dat een ander persoon zoiets heeft van: "nou, hou op." Dus eigenlijk, vraag erom. Als je denkt dat iemand zulke gedachtes heeft, erom vragen. "Heb je dat soort gedachtes?" Stel diegene heeft van dat soort gedachtes, maar heeft zich er nooit over uitgesproken en die wordt het opeens gevraagd. Dan heb je zoiets van "oh?". Iemand ziet het wel of heeft het wel door. En qua gedrag, geduld. Meestal. Althans bij mij heeft dat heel erg geholpen. Geduld hebben. Ik was in het begin ook helemaal geen prater. Ik praatte nergens over. Maar mijn beste vriendin heeft heel veel geduld met mij gehad. En zo ben ik uiteindelijk ook naar haar toegekomen van oké, zo zit het. En ik weet niet meer wat ik moet doen nu. Ze had wel al wat door, natuurlijk. Zij wist ook niet zo goed wat zij moest doen. Uiteindelijk ben ik naar haar toegekomen van: "wat moet ik doen?" Toen heeft zij met mij erover gepraat en doorgevraagd. Wat voel je dan? Wat denk je dan?"

Hoe krijg je de controle over je gedachtes weer terug? Met andere woorden hoe zorg je ervoor dat dit soort gedachtes je leven niet meer langer beheersen en dat er weer ruimte komt voor positieve gedachtes?
Noëlla: "Persoonlijk ben ik op zoek gegaan naar de dingen waar ik rust in vind. Dat kunnen hele kleine dingen zijn. Als ik teveel aan mijn hoofd heb, mijn hoofd vol zit en alles gaat door elkaar heen, dan ga ik naar het strand. Dan ga ik gewoon een uur op het strand zitten en alleen maar voor mij uitstaren. Dan word ik soort van schoongewaaid. Gereset. Dat is wat mij heel erg heeft geholpen. En daarnaast met mensen erover praten. Het moet eruit. Alles wat je denkt." 

Is de grond van de depressie niet de faalangst, die ik tussen de regels hoor?
Chloë: "Dat kan bij een aantal mensen zo zijn. Depressie kan verschillende oorzaken hebben. Daar zit een biologische aanleg onder en persoonlijkheidsfactoren, die bij iedereen anders kunnen zijn. In jouw geval is dat inderdaad misschien wel bijdragend, daar kun jij denk ik beter over beoordelen dan ik, maar dat hoeft niet bij iedereen zo te zijn. Maar dat kan wel. Dat komt bij heel veel mensen voor. En dat leid bij veel mensen wel tot depressieve klachten. Maar er zijn ook een hele hoop mensen met depressieve klachten waar het anders is." 

Is het niet zo dat de huidige maatschappij veel te hoge eisen stelt aan mensen die hooggevoelig zijn?
Noëlla: "Ja, ik ben bijvoorbeeld hooggevoelig. Ik voel alles door me heen. Ook als ik in een veel te grote groep ben dan kan ik daar niet tegen. Ik moet dan naar huis. Maar inderdaad, ik vind dat er hele hoge eisen worden gesteld. Ik bedoel er wordt van je verwacht dat je naar school gaat, er wordt van je verwacht dat je daarnaast ook nog een baan hebt. Er wordt van je verwacht dat je sociale contacten goed zijn. Dat je een relatie hebt en die ook goed is. Ik denk ook dat door de komst van social media de eisen zo hoog zijn geworden. Je ziet iedereen. Die heeft al een baan, die heeft al een huis, etc. En ik ben 25 en ik woon nog bij mijn vader. Ik bedoel, wat doe ik dan verkeerd? Dat zeg maar. Je kan het heel snel op jezelf betrekken."

In het hoofd van mijn zusje
In het hoofd van mijn zusje is de zoektocht van Ingrid Kamerling. Haar zusje was 24 toen zij zelfmoord pleegde. Ingrid blijft met veel vragen achter en wil haar plotselinge dood te verklaren, of minimaal haar zusje proberen te begrijpen. 

Meer NPO programma's over depressie
Tijdens de #TrueSelfie-weken staan NPO 3 en 3FM stil bij psychische problemen onder jongeren. In het programma Tweestrijd worden jongeren met depressies en een doodswens gekoppeld aan iemand met een dodelijke ziekte. In True Selfie filmen acht jonge mensen met psychische problemen hun leven. En in #jesuisdepri volgt Jan Kooijman vijf jongeren die depressief zijn of zijn geweest.
Kijk op deze pagina voor een overzicht!

Zelfmoord? Praat erover 
Denk je aan zelfmoord? Je kan 7 dagen per week, 24 uur per dag contact (anoniem) contact opnemen met 113. Kijk op 113.nl voor meer informatie.

MIND Korrelatie‎
Heb je last van psychische klachten? De hulpverleners van de stichting MIND Korrelatie kunnen advies en hulp op maat bieden. Kijk op mindkorrelatie.nl voor meer informatie.