Kan een (pinda) allergie écht dodelijk zijn?

Scholen die notenvrij zijn en vliegtuigen die pinda's verbannen. En ken je de verhalen van mensen die zijn overleden door te zoenen na een paar borrelnootjes? Anafylaxie, een ernstige en acute reactie, kán veroorzaakt worden door een allergie. Hoe gevaarlijk zijn allergieën?

Wat is een allergie?
Je kent vast wel iemand die allerlei dingen niet mag eten, of heel veel niest. Allergieën komen vaak voor, maar wat zijn het eigenlijk? Een allergie is een overgevoeligheidsreactie van je afweersysteem. Normaal gesproken vecht het afweersysteem tegen schadelijke stoffen, zoals slechte bacteriën en virussen. Maar: bij een allergie vecht dat systeem tegen onschadelijke stoffen, die bijvoorbeeld in de lucht zitten óf in voeding. Die stoffen noemen we allergenen.

Eén van de belangrijkste allergenen is huisstofmijt. Dat zijn spinachtige beestjes die vooral in huisstof leven, zoals in je bed. Ook pollen (zoals bij gras en bomen) en huisdieren zijn vaak de oorzaak van allergische klachten. Bekende voedselallergenen zijn koemelk, vis, kippenei, noten, pinda’s, soja, sesam, schaal- en schelpdieren en fruit.  

Hoe ontstaat een allergische reactie?
Een allergie betekent dus eigenlijk dat je immuunsysteem overdreven reageert op een (eigenlijk veilige) stof van buitenaf. Bij een voedselallergie maakt je lichaam antistoffen aan tegen voedselallergenen: de stofjes waar je afweersysteem dus tegen vecht. Die antistoffen worden ook wel lgE-antistoffen genoemd. Ben je allergisch voor een voedingsmiddel? Dan ontstaat er een reactie, doordat het allergeen (in dat voedingsmiddel) in contact komt met de betreffende lgE-antistof. Bij een allergische reactie wordt er door je lichaam veel histamine aangemaakt. Dat stofje zorgt ervoor dat je afweersysteem nog harder gaat vechten. En dát zorgt voor enge symptomen…

De symptomen: van galbulten tot anafylaxie
Als je een voedingsmiddel eet waar je allergisch voor bent, krijg je klachten omdat je lichaam dat eten ziet als iets schadelijks. De symptomen van een voedselallergie kunnen gevaarlijk zijn. Meestal zijn die binnen een half tot twee uur na het eten al te merken. Je kunt last krijgen van je maag, darmen, huid, maar ook van je luchtwegen. Klachten die veel voorkomen zijn: jeuk in de mond, gezwollen lippen of huid, galbulten, misselijkheid, buikpijn en benauwdheid. Maar dat kan ook slechter uitpakken!

Dood door één pinda?
Namelijk bij anafylaxie. Dit is een ernstige en acute reactie van het afweersysteem. Dit kan de ademhaling belemmeren en de bloeddruk flink laten dalen, waardoor iemand in shock kan raken. En…zelfs binnen een paar minuten doodgaan! Anafylaxie is namelijk levensbedreigend.

Anafylaxie wordt meestal veroorzaakt door een allergie. Een ernstige allergie -zoals voor pinda’s, noten of insectenbeten- kan dus wel degelijk dodelijk zijn. Mensen met ernstige allergieën moeten daarom een (automatische) injectiespuit met adrenaline bij zich dragen, die bedoeld is voor eenmalig gebruik. Bij noodgevallen (lees: anafylactische reacties), dus!

Geen nootjes in het vliegtuig
Natuurlijk bestaan er veel meer voedselallergieën dan noten en pinda’s. Maar waarom is de pinda dan zo gevreesd?Bij een allergie geeft je lijf een abnormale reactie op de proteïne die (van nature) in een voedingsmiddel zit. Bij een ernstige allergie is twee milligram (van het eiwit) al voldoende om een acute reactie te veroorzaken. En…één pinda bevat wel tweehonderd milligram. Dat betekent dat iemand met een pinda-allergie maar een héél klein beetje pinda binnen hoeft te krijgen, om een heftige (anafylactische) te triggeren. Een klein pindaatje kan een groot gevaar zijn, dus.

Om die reden zijn er zelfs scholen die volledig pinda- of notenvrij zijn. Ook in vliegtuigen worden nootjes en pinda’s (geen noot!) soms geweerd, om allergische reizigers te beschermen.

Voedselallergie of intolerantie?
Niet elke gevoeligheid is zo gevaarlijk als een allergie. Bij een voedselintolerantie maakt je lichaam namelijk géén antistoffen tegen voedsel aan, maar je lichaam reageert wél op een bepaald bestanddeel van een voedingsmiddel. Dat bestanddeel kan je lichaam namelijk niet (goed) verteren of opnemen. Intoleranties die veel voorkomen zijn bijvoorbeeld voor lactose en gluten.

Een intolerantie kan vervelende klachten opleveren, die soms pas uren of dagen later inzetten. Je kunt bijvoorbeeld misselijk worden, overgeven, buikpijn of diarree krijgen.Een voedselintolerantie is niet levensbedreigend…maar kan wel erg vervelend zijn!

• Deel