Nog vijf minuutjes blijven liggen: is snoozen slecht voor je?

Avondmensen en nachtdieren zullen het herkennen: niet één, maar wel vijf wekkers zetten. Nog een paar keer omdraaien in je bed voelt heerlijk. Maar is snoozen wel goed voor je - en rust je uit van die paar minuutjes langer? Lees hier of de sluimerknop je vriend of vijand is.

Hoe werken slaapfases?
Laten we beginnen met een kleine slaaples. In een nacht doorloop je zo’n vier tot vijf keer een slaapcyclus. Zo’n slaapcyclus duurt ongeveer negentig minuten en bestaat uit vier slaapfases: de lichte slaap, de diepe slaapfase en de REM-slaap. Vooral die laatste fase is belangrijk, want daarin herstelt je lichaam en verwerk je alle indrukken die je tijdens de dag hebt opgedaan.

Verlamd tijdens je (droom)slaap
In die REM-slaap droom je het meest levendig. We noemen deze fase daarom ook wel de droomslaap. Je bent dan zelfs vanaf je nek verlamd, zodat je jouw gekke dromen niet gaat uitleven. Stel je voor! Achter je oogleden staat het allesbehalve stil, want je ogen maken tijdens deze fase hele snelle bewegingen. Zo is deze fase aan zijn naam gekomen, want het staat voor: rapid eye movement (REM).

You snooze, you lose
Leuk, al die slaapfases. Maar nóg leuker is toch wel wanneer je in de ochtend nog (een paar keer) kunt omdraaien in je bed. Toch zou je dat niet moeten doen! Snoozen verstoort namelijk de slaapcyclus. Bij elke keer dat jij op de snooze-knop drukt, wordt je slaap onderbroken. Je slaapt dus een stuk onrustiger, en daardoor is je slaapkwaliteit minder goed. Van korte snooze-momentjes rust je niet goed uit, omdat je dan kostbare diepe- of REM-slaap verspilt. En dat zijn juist de fases waarin je herstelt…Met andere woorden: you snooze, you lose.

Geen wekker zetten is het beste?
Je hersenen willen eigenlijk dat je alle slaapcycli (bestaande uit fases) keurig na elkaar afrondt. Dat je in één stuk doorslaapt, dus. Op die manier zou je met een uitgerust gevoel wakker worden…uit jezelf!

Want een wekker, die verstoort je biologische klok en je slaap(cyclus). Zeker als het alarm afgaat wanneer jij net in een diepere slaapfase zat, kan je moe en verward ontwaken. Eén alarm heb je waarschijnlijk wel nodig om op jouw verplichtingen te verschijnen (hallo werk en school), maar meerdere wekkers zetten? Dat kun je als het aan je hersenen ligt beter skippen.

Is de sluimerknop verslavend?
Bij snoozen stel je in feite het wakker worden uit. Je zet de wekker opnieuw en opnieuw, zodat je nog even kunt blijven liggen. Het is niet zonder reden dat (bijna) elke telefoon inmiddels een sluimerfunctie heeft. En die functie maakt snoozen nóg moeilijker om te weerstaan…

Want volgens sommige slaapexperts werkt snoozen al verslavend genoeg. Wanneer je in slaap valt maakt je brein namelijk serotonine aan. Dat stofje staat bekend als ons gelukshormoon. Die voel je dus wanneer je even wegdommelt. En: als jij op de snoozeknop drukt, wordt dat dus beloond met een kleine dosis serotonine. Snoozen is dus best een beetje verslavend.

Snoozen kun je afleren
Maar hoe kom je van die verslavende gewoonte af? Nu je weet dat snoozen niet goed voor je, wil je het waarschijnlijk afleren. Een paar tips:

1.  Zorg dat je alarm (telefoon, wekker) ver van je bed ligt. Zo moét je wel uit bed.

2.  Breng meteen licht in je kamer, zodra je ontwaakt. Je kunt het licht aandoen of de gordijnen open. Je brein krijgt zo een signaal om wakker te worden.

3.  Houd consistente bedtijden aan. Dat maakt opstaan iets makkelijker.

4.  Zet je wekker alleen op het tijdstip dat je er echt uit moet. Kortom: niét van tevoren de wekker op meerdere tijden zetten.

• Deel