Pepernoten eerder in de supermarkt? Waarom we niet wachten op de Sint

Sinterklaas laat nog even op zich wachten, maar peper- en kruidnoten niet. Waar de een strooigoed het liefst al ’s zomers hamstert, wacht de ander tot december. Het strooigoed lijkt, tot grote ergernis voor sommigen, steeds vroeger in de schappen te liggen. Maar is dat ook zo?

Je hebt je badpak nog niet uitgetrokken, of ze liggen al in de schappen: pepernoten. Waar de één kruidnootjes inslaat nog voor de herfst is begonnen, wacht de ander keurig tot de ‘er’ in de maand zit. En dan bedoelen we natuurlijk december: de maand dat de Sint in het land is. Toch komen de peper- en kruidnoten ieder jaar éérder aan dan de goedheiligman zelf. Het lijkt alsof strooigoed steeds vroeger in de supermarkt ligt. Maar…klopt dat ook?

Landelijk (kruidnoten)beleid
Eigenlijk niet. In ons land is bepaald dat peper- en kruidnoten vanaf week 36 in supermarkten mogen worden verkocht. In principe worden ze altijd aan winkels geleverd vanaf augustus en liggen ze ieder jaar vanaf september in de schappen. Dat gaat al jarenlang zo!

Toch zijn er supermarkten die het anders aanpakken. Zij leggen sinterklaassnoepgoed bijvoorbeeld al in week 35 in de winkel. Dat ligt aan de supermarktketen...Zo kan het zijn dat een supermarkt kruid- en pepernoten eerder bij een eigen bakkerij laten bakken, in plaats van te wachten op een grote pepernotenfabrikant (die in augustus leveren). In de zomer pepernoten spotten? Dat is onwaarschijnlijk, maar het zóu dus kunnen.

Waarom het vroeg voelt
Maar of je dat moet willen? Dat hangt ook af van het weer. Zo kan week 36 (de week van de eerste pepernoten) het ene jaar in augustus vallen, en het andere jaar in september. Valt dat samen met hoge temperaturen, dan is de Sinterklaassfeer nog ver te zoeken. En zo voelt de komst van strooigoed dankzij het weer dus nóg vroeger. Bovendien zitten er specerijen in kruidnoten die we associëren met de winter en warmte, zoals kaneel en piment.

Zijn het pepernoten of kruidnoten?
De twee zijn technisch gezien namelijk niét hetzelfde. Het begon allemaal bij de pepernoot. Want wist je dat die al honderden jaren worden gemaakt? De oorspronkelijke pepernoten hebben een onregelmatige vorm en smaken naar taaitaai. Sommige producenten zijn gestopt met het maken van de ouderwetse pepernoot, omdat die is ingehaald…door de kruidnoot!

Kruidnoten zijn die kleine, knapperige stukjes die als warme broodjes (of eigenlijk: als warme nootjes) over de toonbank gaan. Of het nodig is om de twee nootjes een eigen naam te geven? Volgens een bekende pepernotenfabriek is dat onzin. De pepernoot zou een familienaam zijn voor álle soorten pepernoten. En dus ook de kruidnoot!

Pepernotenfabrieken in de zomer
Het mag dan wel lijken alsof kruidnoten het hele jaar door te koop zijn, maar dat is dus niét zo. Hartje zomer zul je (in de regel) niet gauw een pepernoot in de supermarkt spotten. Maar gaan pepernotenfabrieken dan achter slot en grendel?

Dat niet. Het zal je misschien verbazen, maar juist in de zomermaanden worden pepernoten volop gebakken. Soms draaien de machines zelfs nachten door. Het productieproces start al in april, zodat onze honger naar pepernoten vanaf het najaar gestild kan worden. We eten in Nederland namelijk gemiddeld 395 pepernoten per jaar. Dat is bijna 600 gram per persoon! In een paar maanden tijd…

• Deel