Terug naar BOOS
Journalistieke verantwoording bij ‘RAMONTIEK: HOE RAMON SEKSWERKERS UITBUIT (EN DIT KAN DOEN DOOR ONZE OVERHEID)'
- Artikel
- 23 jun 2022
- 8 minuten leestijd
Het onderzoek naar de zaak Ramontiek is gedaan naar aanleiding van een mail die wij begin maart ontvingen in onze inbox. Deze mail was afkomstig van een oud-werknemer van Ramontiek. Het onderzoek dat hierop volgde, bestond onder andere uit het spreken van verscheidene bronnen om verhalen en patronen te kunnen bevestigen, en nam enkele maanden in beslag.
Het is niet de eerste keer dat er bij BOOS bezorgde meldingen worden gedaan door sekswerkers. Deze meldingen hebben niet alleen betrekking op exploitanten die zich schuldig maken aan zaken als uitbuiting, maar ook juist op de beklemmende positie waar veel sekswerkers zich in bevinden. Zo ontvingen wij gedurende de pandemie klachten over het gebrek aan Corona-steun en horen wij bezorgde geluiden over de aankomende Wet regulering sekswerk, die sekswerkers verplicht zich te registreren.
Omdat deze groep zich (mede door het maatschappelijke én politieke stigma op de beroepsgroep) vaak niet gehoord voelt, achten wij het van maatschappelijk belang onderzoek te doen naar dit onderwerp. Om een stem te geven aan sekswerkers die zich niet gehoord voelen, maar ook om namens de sekswerkers die bij ons spreken uitleg te verschaffen over hoe en waarom iemand bij een bedrijf als Ramontiek belandt, en hoe de wet- en regelgeving in Nederland dit mogelijk maakt.
Voor dit item hebben wij gesproken met 10 bronnen rondom Ramon, andere mensen uit de branche, en verschillende organisaties voor en door sekswerkers.
Inhoudsopgave
- Tijdlijn
- Het werken met bronnen
- Het plegen van hoor/wederhoor
- Gemaakte journalistieke keuzes
Tijdlijn
Op 1 maart 2022 krijgen wij een e-mail van een oud-medewerker van Ramontiek die zich wil beklagen over de eigenaar, Ramon. De zorgen die worden geuit, gaan onder andere over ‘uitbuiting’ en overmatig drugsgebruik binnen het bedrijf. De vrouw die ons mailt is bezorgd over hoe het eraan toegaat bij het bedrijf omdat zij het zelf veel zegt te hebben zien misgaan.
We proberen een tijdlang meer vrouwen te spreken die de verhalen van deze eerste bron kunnen bevestigen, maar op een enkeling na willen de meesten eerst niet praten. Dit heeft verschillende redenen: zij willen gebeurtenissen achter zich laten, of zijn bang voor de gevolgen (bijvoorbeeld reacties van Ramon). Maar na 6 april verandert dit: een feestje (Nymphomania), mede-georganiseerd door Ramontiek, loopt uit de hand. Dit is ook terug te lezen in uitgebreide online reviews van klanten. Er zouden teveel kaarten zijn verkocht en de ruimtes waren te klein en te warm. Er waren te veel mannen en te weinig vrouwen binnen, waardoor meerdere vrouwen aangeven dat er op deze manier geen veiligheid kan worden gewaarborgd. Na dit feestje blijkt voor meer vrouwen de maat vol en via via melden zich verschillende bronnen bij ons. Het betreft zowel sekswerkers die voor Ramon hebben gewerkt, als andere personen die met óf voor hem werkzaam zijn geweest (zowel betaald als op vrijwillige basis).
Op 9 mei sturen wij via een schuil-mailadres een mailtje naar Ramon. We reageren hiermee op een (soort) vacature op de website. We hopen op deze manier een afspraak te kunnen regelen met Ramon om hem te confronteren met de aantijgingen. De reden dat we dit op deze manier proberen, is dat we het minder wenselijk vinden hem te ondervangen bij een van zijn feesten, met het risico zo ook klanten of sekswerkers te confronteren met aantijgingen jegens Ramon. Wij willen hen hier niet mee lastigvallen; zij hebben hier immers niets mee te maken. Omdat wij niets van Ramon horen, sturen wij hem op 13 mei nog een herinnering via het mailaccount van de ‘sollicitant’.
In de nacht van vrijdag 20 op zaterdag 21 mei (rond 01:00 uur) stuurt Ramon een mail terug: hij wil telefonisch kennismaken met de ‘sollicitant’. Wegens het tijdstip en de weekenddag wordt deze mail niet op tijd gezien door ons team. Op 21 mei, 11 dagen na ons eerste mailtje, hebben wij dan ook het plan gemaakt om Ramon toch te onderscheppen op een van de ingeplande feestjes van Ramontiek. We wachten hem op samen met een van de vrouwen uit onze aflevering. Zij wil erbij zijn, omdat ze zelf nog wat vragen heeft voor eigenaar Ramon en we willen haar de gelegenheid bieden deze vragen aan hem te stellen. Ramon komt aan, gaat het gesprek aan op straat, en vertrekt uiteindelijk met de auto.
Uit de auto stappen tevens twee vrouwen die bij Ramontiek werkzaam zijn. Met hen wordt ter plekke afgesproken dat zij niet herkenbaar in beeld zullen worden gebracht. De sfeer is verder rustig. Later nemen beide vrouwen nog contact op met de redactie. Wij staan hen telefonisch te woord om nogmaals door te nemen dat zij onherkenbaar worden gemaakt.
Op 27 mei mailt Ramon ons en vanaf deze datum tot uitzending wordt er over en weer gemaild. Ramon wil nogmaals ingaan op onze vragen. Wij stellen voor deze nogmaals per mail te sturen, zodat we zijn antwoorden nog schriftelijk kunnen publiceren bij de uitzending. Ramon geeft uitgebreid antwoord (hiervoor verwijzen we graag naar de gepubliceerde wederhoor).
Het werken met bronnen
Wij spraken voor het maken van deze aflevering met 10 verschillende bronnen. Het gaat zowel om vrouwen die werkzaam zijn geweest bij Ramontiek, als mensen die op een andere manier betrokken zijn geweest bij het bedrijf. Hun persoonlijke gegevens zijn bekend bij de redactie.
De eerste bron meldde zich bij ons in onze mailbox. Hierna heeft deze persoon nieuwe bronnen aangeleverd en hebben deze elkaar ook weer doorverwezen. We hebben ook WhatsAppgesprekken ingezien met personen die wij zelf niet hebben gesproken, maar die wel dezelfde patronen binnen Ramontiek bevestigen.
Ondersteunend bewijsmateriaal
Waar nodig zijn verhalen geverifieerd, bijvoorbeeld door te spreken met met extra getuigen of door middel van het inzien van bewijsmateriaal zoals WhatsAppgesprekken. Wij hebben verscheidene screenshots van conversaties en geluidsopnames in ons bezit.
Anonimiteit
De keuze om anoniem in beeld te worden gebracht ligt bij de bronnen, die hiervoor hebben gekozen om uiteenlopende redenen. De vier personen uit de uitzending hebben voor publicatie dit deel van de uitzending in kunnen zien.
Het plegen van hoor/wederhoor
Na het verzoek van eigenaar Ramon op 27 mei, sturen wij hem op 31 mei een set vragen. We stellen voor dat hij deze een week later, op 7 juni, beantwoordt. De vragen gaan over betalingen, maar ook over de veiligheid op de werkvloer en zijn eigen handelen. Op de voorgestelde deadline, 7 juni, mailt Ramon terug dat hij meer tijd nodig heeft en op 10 juni onze vragen zal beantwoorden.
Op 10 juni krijgen wij reactie van Ramon. Hij beantwoordt onze vragen en geeft zeker één keer aan een bewijsstuk mee te willen sturen, wat hij niet doet. Daarom vragen wij hem op 16 juni om alsnog bewijsstukken mee te sturen bij de beweringen die hij heeft geuit in zijn mail. Wij krijgen op 22 juni een bijlage toegestuurd waarin Ramon wordt berispt voor illegale praktijken (prostitutie). Onze enige verklaring voor het sturen van deze bijlage is dat Ramon hiermee wil aantonen dat seksfeesten ook in parenclubs mogen worden gegeven.
De volledige mailconversatie tussen BOOS en Ramon is hier te vinden.
Gemaakte journalistieke keuzes
De keuze om gebeurtenissen op en bepaalde manier te verwoorden - bijvoorbeeld ‘penetratie zonder consent’ - is in samenspraak gegaan met de bronnen in kwestie.
In de aflevering wordt een situatie beschreven waarin minstens één vrouw, die out is door GHB-gebruik, wordt gepenetreerd door Ramon. Er zouden van deze gebeurtenis opnames zijn gemaakt en deze zouden ook zijn doorgestuurd. Wij hebben deze beelden zelf niet in kunnen zien. De keuze om dit verhaal toch in de uitzending te houden, is gemaakt omdat de gebeurtenis in kwestie is geverifieerd bij drie verschillende bronnen. De verhalen over de opnames en het doorsturen hiervan hebben wij van twee bronnen vernomen. Tevens bevestigt Ramon de gebeurtenis zelf in de confrontatie - hij noemt ook een naam van een vrouw met wie dit zou hebben plaatsgevonden. Op het bestaan van filmmateriaal gaat hij niet in - later ontkent hij het bestaan hiervan per mail.
Wij hebben ervoor gekozen Ramons achternaam niet in de uitzending te noemen. Gezien de zwaarte van de aantijgingen achten wij het van belang het bedrijf en de oprichter/eigenaar ervan openbaar te maken, door het tonen van een gezicht en bedrijfsnaam. Echter trekken wij in dit geval de lijn bij privégegevens, waar ook een achternaam onder valt.