Journalistieke verantwoording bij: 'TVOH: OVER LINDE DE JONG, RICK BRUG EN JOHN DE MOL'
- Artikel
- 25 aug 2022
- 10 minuten leestijd
Inhoudsopgave
- Aanleiding en tijdlijn onderzoek
- Gemaakte journalistieke keuzes
- Het plegen van hoor/wederhoor
- Het werken met bronnen
Aanleiding en tijdlijn onderzoek
De aanleiding naar dit onderzoek is tweeledig.
1.
Direct na onze eerste uitzending over the Voice of Holland [BOOS: THIS IS THE VOICE] meldden zich bij ons verschillende van onze toenmalige bronnen. Dit keer niet met een verhaal, maar met vragen. Deze vragen waren ontstaan na het optreden van John de Mol in onze eerste uitzending. In het bijzonder ging dit om zijn uitspraken over het ene geval dat bij hem bekend was. Dit zou gaan om een kandidate van the Voice, die seksueel grensoverschrijdend gedrag had ervaren door Jeroen Rietbergen. De vrouwen in kwestie zetten om uiteenlopende redenen hun vraagtekens bij het statement dat de heer John de Mol van slechts één geval op de hoogte kon zijn. Bijvoorbeeld omdat zij ervan overtuigd waren dat, na zelf melding te doen, hun verhaal ook bij de heer John de Mol of in ieder geval een hooggeplaatst persoon binnen Talpa of the Voice of Holland moest zijn beland. Tijdens ons eerste gesprek met de heer John de Mol weten wij op dat moment ook dat er meerdere meldingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag door Jeroen Rietbergen zijn gedaan binnen Talpa, maar omdat dit op dat moment niet de focus van het gesprek is én omdat wij dit niet willen bespreken zonder overleg met onze bron, wordt hier in de eerste uitzending niet uitgebreid op ingegaan.
2.
In juni dit jaar ontvangen wij een audiotape. Deze audiotape is een dag na onze eerste uitzending, op 21 januari 2022, opgenomen. Wij hadden hier verder geen weet van.
Op deze audiotape is een opgenomen telefoongesprek te horen tussen degene die wij in de uitzending contactpersoon noemen en een vermeend slachtoffer van Jeroen Rietbergen, een oud-medewerker van Talpa. In dit gesprek is te horen hoe contactpersoon (wiens taak het onder andere was zich bezig te houden met meldingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag) en het vermeende slachtoffer spreken over het optreden van John de Mol in de uitzending. Ook zij verbazen zich gezamenlijk over het statement dat de heer John de Mol van slechts één kandidate af zou hebben geweten. Naar weten van het vermeende slachtoffer én contactpersoon zou er in 2019 een terugkoppeling van contactpersoon over zeker vier vermeende slachtoffers naar de programmaleiding zijn gegaan. Het gaat hier om Rick Brug en Linde de Jong. Zij zouden op hun beurt naar de heer John de Mol zijn gestapt met dit verslag. Dit alles roept de vraag op: heeft deze terugkoppeling inderdaad op deze manier plaatsgevonden, en heeft de heer John de Mol een ander verhaal verteld in onze eerste uitzending? Of hebben de heer Rick Brug en mevrouw Linde de Jong - twee mensen met een belangrijke positie binnen een bedrijf en programma waar zoveel mis ging - informatie achtergehouden voor iemand die eindverantwoordelijk was voor het bedrijf en het programma?
De vermeende slachtoffers die wij hierover spreken, bleven na de eerste uitzending met een boos en verdrietig gevoel achter na het zien van het optreden van de heer John de Mol. Zij voelen zich, wederom, niet gehoord. Dit, in combinatie met de tape waarop een extern persoon het vermoeden van de vermeende slachtoffers bevestigt (namelijk: er bestonden wel degelijk meerdere meldingen die bij leidinggevenden hebben gelegen), WhatsAppgesprekken en bevestiging vanuit meerdere vermeende slachtoffers dat hun melding direct bij mevrouw Linde de Jong zou hebben gelegen, geeft ons voldoende aanleiding voor een nieuw onderzoek.
We besluiten dus dat het tijd is om in te gaan op een voorstel dat zowel door de heer John de Mol als door zijn rechterhand Paul Römer (Managing Director bij Talpa) aan ons was gedaan in de aanloop naar de eerste uitzending. Namelijk: indien er zich nieuwe informatie voordoet, wil John de Mol weer bij ons reageren.
Gemaakte journalistieke keuzes
1. De audiotape
De keuze om het gesprek tussen het vermeende slachtoffer en contactpersoon van 21 januari op te nemen, lag bij het vermeende slachtoffer. Zij wilde alles documenteren aangaande deze zaak, gezien de gevoeligheid van dit alles en het feit dat zij al in 2019 een koppeling had ontvangen van haar melding die uiteindelijk geen effect had. Rietbergen bleef werken bij het programma en verder bleef het vooral stil. Wij waren niet op de hoogte van de opname tot deze met ons gedeeld werd in juni dit jaar. De keuze om dit pas in juni met ons te delen, lag bij het vermeende slachtoffer. Zij koos ervoor dit te doen op het moment dat dit comfortabel voelde.
Hoewel het vermeende slachtoffer in haar recht staat dit gesprek te hebben opgenomen, begrijpen wij de positie van contactpersoon. Omdat contactpersoon verder diens werk heeft uitgevoerd en hierna verder weinig verantwoordelijkheid draagt voor het eventuele handelen naar aanleiding van de meldingen, hebben wij de keuze gemaakt deze persoon onherkenbaar uit te zenden. Ook hebben wij geen informatie over diens functie gedeeld in de uitzending. Wel hebben wij deze persoon enkele vragen voorgelegd in het kader van hoor en wederhoor, omdat deze persoon volgens de tape cruciale kennis lijkt te bezitten over wie waarvan op de hoogte was, in ieder geval in 2019. Meer hierover in het kopje over de hoor en wederhoor.
Op verzoek van de heer Paul Römer is in het kader van wederhoor verzocht een transcript van de audiotape te overleggen. Ook hierover meer te vinden in het kopje over de hoor en wederhoor.
2. De uitgezonden telefoongesprekken
De telefoongesprekken die wij hebben gebruikt in onze uitzending bevatten nieuwswaarde op verschillende manieren.
Uit de conversatie met de heer Rick Brug blijkt bijvoorbeeld dat hij zijn werkgever, iTV, zou hebben verteld waar hij van op de hoogte was. Dit zou dus betekenen dat het statement dat iTV eerder deelde, waarin zij aangaven niets te weten, niet klopt. Niet alleen de heer Rick Brug was op de hoogte van (een deel van) wat er speelde, hij heeft dit ook met zijn huidige werkgever gedeeld - en die heeft er vervolgens voor gekozen een ander verhaal naar buiten te brengen.
In het gesprek met de heer Paul Römer, die namens de heer John de Mol spreekt, komt de reden aan bod waarom zij niet mee willen werken aan een interview in onze aflevering, ondanks de afspraken die hierover zijn gemaakt bij de eerste aflevering.
Het gesprek met mevrouw Linde de Jong is opgenomen in de aflevering, omdat hieruit blijkt dat mevrouw Linde de Jong niet wil reageren op onze vragen, ook als we voorstellen deze via de mail te versturen. Wij achten het van belang dit in beeld te brengen wegens de leidinggevende functie die mevrouw Linde de Jong bekleedt binnen Talpa en de cruciale rol die zij volgens verschillende bronnen gespeeld heeft in dit alles.
Dat de opgenomen telefoongesprekken in de uitzending worden gebruikt, is voor het uitzenden met de betrokken partijen gedeeld.
Het plegen van hoor/wederhoor
De betrokken partijen in dezen zijn:
- John de Mol;
- Linde de Jong;
- Rick Brug;
- Contactpersoon.
In het kader van hoor en wederhoor hebben wij eerst de betrokken partijen gebeld om te vragen om hun reactie. Dit geldt ook voor contactpersoon.Omdat deze persoon geen publiek figuur is en geen leidinggevende rol binnen Talpa had toentertijd, hebben wij ervoor gekozen in het kader van privacy dit niet uit te zenden. De overige telefoongesprekken zijn verwerkt in de uitzending.
In navolging van deze telefoongesprekken hebben wij de betrokken partijen vragenlijsten gestuurd. Dit ging om een korte set vragen, waarvan de hoofdlijn was: wie wist wat, en wie heeft informatie achtergehouden voor wie? De antwoorden op deze vragen zijn te vinden in de beschrijving onder onze video.
Zowel de heer Rick Brug als contactpersoon, beiden nu werkzaam voor iTV, verwezen ons door naar de communicatieafdeling van iTV. Ook verwezen zij ons naar het onderzoek dat naar aanleiding van de onthullingen uit de eerste uitzending wordt uitgevoerd door advocatenkantoor Van Doorne. Onze vragen hebben echter betrekking op het handelen van specifieke personen ten tijde van hun werkzaamheden bij niet iTV, maar Talpa. Daarnaast is de onafhankelijkheid van het advocatenbureau, een oude klant van iTV, door onderzoeksjournalisten als twijfelachtig bestempeld. Nieuwsbronnen melden dat vermeende slachtoffers zich niet geneigd zouden voelen zich bij dit bureau te melden omdat zij zich niet serieus genomen voelden door producent iTV.
Ook hebben wij geprobeerd Jeroen Rietbergen te bellen. Tevens hebben wij hem een vragenlijst gestuurd. De heer Jeroen Rietbergen heeft hier geen reactie op gegeven.
Mevrouw Linde de Jong voegt zich in haar wederhoor samen met de heer John de Mol en geeft via de heer Paul Römer aan dat zij beiden slechts van één geval op de hoogte zouden zijn geweest. Ondanks het feit dat meerdere vermeende slachtoffers aangeven direct met de mevrouw Linde de Jong contact te hebben gehad.
Het werken met bronnen
Voor dit onderzoek hebben wij veelvuldig overlegd met de bron die ons de tape aanleverde. Dit vermeende slachtoffer heeft van te voren de uitzending in kunnen zien. Met deze bron is zowel telefonisch als face-to-face contact geweest. De keuze om dit verhaal anoniem te doen, ligt bij de bron.
Ook hebben wij enkele bronnen uit ons eerste onderzoek nagebeld. Dit ging om bronnen die ons toentertijd ook vertelden dat zij op een manier melding hadden gemaakt van grensoverschrijdend gedrag van Jeroen Rietbergen bij de programmaleiding. Hierdoor kregen wij van meerdere kanten bevestigd dat hun melding direct bij in ieder geval mevrouw de Jong zou hebben gelegen. Het statement dat mevrouw Linde de Jong samen met de heer de Mol naar buiten brengt, lijkt hierdoor niet te kloppen - tenzij zij hiermee bedoelt aan te geven dat de vermeende slachtoffers hierover hebben gelogen tegen ons.
Naast de audiotape zijn wij in bezit van WhatsAppconversaties (tussen het vermeende slachtoffer en Jeroen Rietbergen, tussen het vermeende slachtoffer en contactpersoon, en tussen het vermeende slachtoffer en een naaste).
De personen die in de eerste uitzending bij ons spraken in de studio, hebben wij van te voren op de hoogte gesteld van het feit dat wij met een tweede onderzoek bezig waren. Ook hebben wij enkele andere bronnen uit de eerste uitzending te woord gestaan na vragen over ons onderzoek zodra dit het nieuws bereikte.
Wij hebben wederom, om veiligheid van vermeende slachtoffers te waarborgen, ervoor gekozen om de opmerkingen onder de uitzending uit te zetten.