Gelukkig getrouwde relatietherapeuten van 70 jaar gaven ons datingadvies voor jongeren

Trix van Lieshout (69) en Bram van der Kamp (70) zijn niet alleen gelukkig getrouwd, ze hebben ook een relatietherapiepraktijk. Ik vroeg of ze tips hadden voor een jongere generatie, die behoorlijk lijkt te kwakkelen op het gebied van liefde en romantiek.

Om me heen worstelen vrienden van begin twintig met relaties. Een vriendin vertelt me dat ze zelfs problemen heeft met benoemen dat ze überhaupt een relatie heeft.  “We zijn nu zo’n negen maanden aan het daten en hebben het er één keer over gehad, een half jaar geleden,” zegt ze. “Ik zie hem elke week en dat is nog steeds heel leuk. Ik heb zelfs al zijn vrienden al ontmoet, maar durf het niet meer aan te halen.”

Volgens Karlijn Massar, universitair docent toegepaste sociale psychologie aan de Universiteit van Maastricht, is dit een probleem van veel millennials: ze gebruiken liever niet te snel het label ‘relatie’ (of gewoon helemaal niet). Uit deze groep moeilijke daters komt dan ook het woord mingle voort. Dat staat voor mixed en single en houdt in dat je een stel bent, maar dat je dat voor de buitenwereld verborgen houdt. Ik herken deze moeilijkheden ook vanuit mijn eigen date-ervaringen. De cijfers ondersteunen het: In 2013 had 34% van de twintigers een vaste relatie, tegenover 41% in 2003. Deze trend was al langer gaande, dus waarschijnlijk ligt het percentage in 2023 nog lager. 

Een verklaring daarvoor wordt vaak gezocht in verwachtingen. Jongeren hebben niet alleen van zichzelf, maar ook van een relatie torenhoge verwachtingen. Daar komt nog bovenop dat datingapps als Tinder en Happn zorgen voor het constante gevoel dat er ergens in de wereld een betere optie is dan je huidige date en je het geluk zo naar je toe kunt swipen. Het resultaat? Vluchtige contacten, valse verbondenheid en millennials die hun zelfvertrouwen halen uit hun 967 volgers op Instagram.

Daarom was ik blij toen ik onlangs in een plaatselijke krant een bericht zag staan over Trix van Lieshout (69) en Bram van der Kamp (70). De twee psychologen zijn niet alleen al jarenlang gelukkig getrouwd, vorig jaar besloten ze ook hun krachten te bundelen en startten ze een relatietherapiepraktijk waarin ze hun ervaring als stel inzetten. Ik vroeg ze naar hun wijsheid op het gebied van relaties en schreef het gesprek op in de vorm van een lijst tips, want daar houden millennials schijnbaar van.

Tip 1: Heb geduld, neem de tijd 
“Wanneer jonge mensen relatieproblemen hebben, willen ze daar meestal zo snel mogelijk vanaf komen,” vertelt Bram in de praktijk in Utrecht. “Er worden tegenwoordig zelfs weekenden aangeboden, inclusief hotel en diner, waarbij wordt beloofd dat die problemen in twee dagen zijn op te lossen. Dat werkt natuurlijk niet.” Trix: “Als je dingen wilt veranderen of iets wilt leren, is het belangrijk veel te herhalen. Als je kiest voor een langere therapie kun je beter voor zeven keer drie uur gaan dan voor drie keer zeven uur. Dat geldt ook voor daten. Je strekt het uit over een langere periode.”

Die wet zou je ook moeten toepassen wanneer je aan het daten bent, vindt Trix. “Je hoeft niet bij de eerste date te denken: dit is de ware. Jullie moeten ook een andere kant van jezelf kunnen laten zien. Dat heeft tijd en geduld nodig. Heb er vertrouwen in dat dingen kunnen groeien. Het is daarbij natuurlijk wel belangrijk dat je een open en geïnteresseerde houding aanneemt om de ander te leren kennen, zo van: goh, zou dit iemand voor mij kunnen zijn? Maar zonder de verwachting dat dat vandaag duidelijk moet zijn.”

Bij geduld hebben hoort volgens Trix ook: geen overhaaste conclusies trekken. Je kunt denken: ‘Ha! Ik zie dat *date* de foto van *willekeurig persoon* liket, dus ik weet wel hoe laat het is. Nu kan ik fijn anticiperen. Ik laat me door niemand kwetsen!’ Maar zo werkt het niet. Sociale media laten de tandwieltjes in je brein vaak veel te snel draaien. Ook de andere kant op, want jij kan je date net zo goed met zo’n 1 miljard Instagramaccounts en zo’n 2,23 miljard Facebookgebruikers vergelijken. En dan hebben we het nog niet eens over datingapps, waarvan de meeste gebruikers actief op zoek zijn naar liefde en/of seks. Beter is het dus om sociale media links te laten liggen.

Tip 2: Niemand is perfect 
“Vroeger had je die sociale media nog niet,” zegt Trix. “Die zorgen nu voor nogal wat onrust. Als je iemand bent tegengekomen die je leuk vindt, kan je overwegen die apps even van je telefoon te verwijderen, zodat je niet in de verleiding komt om te controleren en/of te vergelijken.” Bram: “Leg accent op de positieve factoren van je date of partner. Niemand is namelijk perfect en elke vergelijking loopt mank.” En last but not least: “Neem genoegen met het Volkswagentje; hij of zij hoeft geen Jaguar te zijn,” aldus Trix.

Tip 3: Liefde is een eeuwig werkwoord 
Dit is geen leuke tip, maar wel een ware: liefde is hard werken. Neem dat maar aan van twee mensen die al zo’n vijftig jaar samen zijn. Laat het tegelijkertijd niet je bindingsangst aanwakkeren, waarschuwt Bram: “Hierbij hoort juist ook dat je er alert op bent dat je een eigen leven houdt naast het leven met je partner. Als je eenmaal een relatie hebt, moet je er niet alles van verwachten. Je bent ook aantrekkelijker voor je partner als je je eigen ding blijft doen en af en toe afstand neemt.”

De vervoeging van het werkwoord in de actieve vorm geldt eveneens. Trix: “Een relatie blijft altijd problemen met zich meebrengen. Haak niet meteen af, maar doe je best om ze op te lossen, terwijl je niet streeft naar perfectie. Perfectie bestaat niet. Bovendien kunnen problemen je ook weer verder brengen, omdat je ervan leert.”

Tip 4: Ontrouw hoeft geen breekpunt te zijn 
“Our love, his trust / I might as well take a gun and put it to his head / Get it over with / I don’t wanna do this / Anymore” zong Rihanna in het liedje Unfaithful uit 2006 (ik trouwens ook, zonder borsten en met mijn melkgebit pas gewisseld).

Trix vindt dat soort teksten allemaal een beetje overdreven. “In de zestiger jaren kon een relatie wel tegen een stootje. Tegenwoordig wordt vreemdgaan veel minder geaccepteerd. Overspel past dan ook absoluut niet in het perfecte plaatje dat de millennial voor ogen heeft. Perfect bestaat niet en een avontuur(tje) hoeft echt niet het einde van je relatie te betekenen. Misschien leer je jezelf op een heel nieuwe manier kennen bij die andere persoon en dat kun je dan weer meenemen in je relatie. Bram en ik hebben samen van alles meegemaakt, ook ontrouw.”

Bram: “Ik weet dat je zo over dit onderwerp denkt, Trix, maar ik vind het altijd wel een beetje te mooi klinken als je zegt dat je van ontrouw kan leren. Vreemdgaan kan heel pijnlijke situaties opleveren en dan denk je niet: goh, wat ben ik nou aan het leren? Maar goed, ik ben het wel met je eens dat het geen breekpunt hoeft te zijn, want in principe hoeft niets een breekpunt te zijn in een relatie. Je kan overal aan werken.” Zie tip 3 voor dat laatste.

Als ik in hun gang afscheid neem van de (ervarings)deskundige relatietherapeuten, wijst Bram me op een grote fotocollage aan de muur. Mijn blik valt meteen op een hoogblonde Trix op schoot bij een glunderende Bram. Trix heeft haar armen om Brams nek geslagen. De twintigers schromen duidelijk niet om ervoor uit te komen dat ze samen zijn. Geen gemingle dus. “FOMO en YOLO, maar uiteindelijk willen de meeste millennials ook dat waardevolle contact,” aldus Trix.

• Deel