Dit jochie van amper 7 stond op het punt zichzelf op te blazen – en hij is niet de enige

Het beeld sloeg in als een bom: een jongen, net zeven jaar oud, met een bomgordel onder zijn kleren. Onderschept, vlak voordat hij een aanslag wilde plegen. Weerzinwekkend. Maar helaas is hij geen uitzondering. Veel vaker worden hele jonge kinderen ingezet als kanonnenvoer – en zeker niet alleen door IS.

Het zou prettig zijn om ons met de gedachten te sussen dat dit een uitzondering is, dat het hier gaat om een gestoorde oom. Want: zover zou IS toch niet gaan? Onschuldige kinderen inzetten om andere ouders en kinderen te doden? Quirine Eijkman, terreurdeskundige aan de Universiteit Leiden stelt ons niet gerust: Dit doet IS wel, en het gebeurt ook nog eens aan de lopende band, zelfs met zulke jonge kinderen. Maar niet alleen IS maakt zich hieraan schuldig. Kinderen inzetten als kanonnenvoer is helaas een vaak beproefde methode in oorlogstijd. En terreur komt grotendeels neer op tactiek en propaganda volgens Eijkman. En daar lenen-hoe hard ook-onschuldige kinderen zich juist uitstekend voor.

Quirine, was jij geschokt toen je deze beelden zag?

Natuurlijk, zeven jaar is heel jong. En deze beelden gaan door merg en been. Maar verrast was ik zeker niet. Er is iedere dag een aanslag in Irak en Syrië en daar zijn vaak kinderen bij betrokken. Bovendien is het inzetten van kinderen helaas van alle tijden.

Dus wat we hier zagen is ‘business as usual’ voor IS?

Helaas wel. Maar zeker niet alleen voor IS. Ik vind dat je hier ook eigenlijk niet kunt spreken over jonge terroristen. Dat suggereert opzet bij deze kinderen.Het gaat hier om kindsoldaten, kinderen die door manipulatie en dwang worden ingezet in oorlogen. In Afrika gaat het om naar schatting alleen al 100.000 kinderen die direct worden gebruikt in de frontlinie. En een tijd terug doken er bijvoorbeeld nog beelden op van een Oezbeekse tiener, vlak voor het moment dat hij zichzelf zou opblazen in de buurt van een Syrisch dorp. Totaal in wanhoop en tranen voordat het fatale lot zich zou voltrekken.

Maar even, zeven jaar is toch wel extreem jong?

Tuurlijk is het jong, maar of het de jongste zelfmoordenaar ooit is, betwijfel ik. De AIVD sprak onlangs expliciet over het gevaar van zo’n zeventig kinderen die nu in het kalifaat zijn. De dienst zegt expliciet dat deze kinderen vanaf negen jaar al een groot gevaar kunnen vormen, omdat ze totaal gehersenspoeld worden. Kortom, het gaat om hele jonge kinderen.

En doen wij of de Nederlandse regering nog iets aan het lot van deze kinderen, behalve onze afschuw uitspreken bij het zien van dit soort beelden?

Nou, dat is een interessant punt. Als het gaat om kindsoldaten zoals in Afrika wordt er royaal geschonken. Kijk maar naar al de benefietavonden van organisaties als War Child. Maar als het om kinderen met bomgordels in het kalifaat gaat, is die steun veel minder vanzelfsprekend. Want IS is slecht en ook die kinderen willen we niet kennen.

Dus kinderen met bomgordels behandelen we anders dan kindsoldaten in Afrika, terwijl ze beiden als onschuldig kanonnenvoer worden ingezet?

Ja, hier geldt een sterke dubbele moraal. Bovendien willen we ook niet dat deze 'kalfaatkinderen' terugkeren naar Nederland, terwijl het om minderjarige kinderen gaat zonder enig besef – sommige van hen zijn zelfs in het Kalifaat geboren. Ik vind dat je deze kinderen ook kindsoldaten zou moeten noemen, en dat ze net zo goed bescherming verdienen. Maar dat ligt politiek nogal gevoelig.

• Deel