Met deze tips zorg je ervoor dat de mensen in jouw omgeving zich minder eenzaam voelen

Ken jij iemand waarvan je denkt dat diegene zich wel eens eenzaam voelt? Deze tips helpen écht.

Let op: het is de Week van Eenzaamheid onder Jongeren bij Brandpunt+ van 17 tot 21 mei 2021. Dat verdient aandacht, want recent onderzoek liet zien dat bijna zeventig procent van de mensen tussen de 18 en 24 jaar zich eenzamer voelde dan vóór de coronacrisis. De hele serie onder dit thema vind je hier.

Eenzaamheid is iets dat we allemaal wel eens meemaken, maar waar nauwelijks over gepraat wordt met elkaar. Meer dan veertig procent van de volwassenen in Nederland voelt zich eenzaam. Tien procent daarvan voelt zich ernstig eenzaam. Deze eenzaamheid raakt overigens niet alleen ouderen: ook steeds meer jongeren voelen zich eenzaam. Zij zijn momenteel zelfs de eenzaamste groep van onze samenleving. De coronacrisis helpt natuurlijk ook niet echt mee. Onze sociale contacten zijn drastisch beperkt en sommige mensen zitten dagenlang alleen in isolatie. 

Het gevoel van eenzaamheid heeft een grote impact op iemands leven. Het leidt tot gezondheidsrisico’s als stress en het hebben van een zwakker immuunsysteem. Ook zorgt het ervoor dat mensen zich ongelukkig voelen en minder snel participeren in de samenleving. 

Ben ik nu een loser?

Mensen schamen zich vaak voor het feit dat ze zich eenzaam voelen. Ze hebben het gevoel dat ze hun leven niet op orde hebben. Op sociale media zien ze constant foto’s en filmpjes voorbijkomen van mensen die – zo lijkt het dan – constant de tijd van hun leven hebben. Zelf zitten zij alleen thuis en voelen ze zich een loser. Doordat er zo’n taboe op het onderwerp eenzaamheid zit, is het niet makkelijk om toe te geven dat je je zo voelt. 

Maar hoe herken je dan of het lieve meisje van je opleiding of die ene collega op werk zich eigenlijk heel eenzaam voelt? Fred Beekers – Kwartiermaker van de Nationale Coalitie tegen Eenzaamheid – vertelt dat het lastig is om eenzaamheid te zien bij een ander. Mensen die zich erg en langdurig eenzaam voelen, kunnen in zichzelf gekeerd raken. Ze zonderen zich af en reageren vaak schuw. “Deze mensen zitten in zichzelf opgesloten en komen daar niet zo makkelijk meer uit.” Het is dan ook geen goed idee om letterlijk aan iemand te vragen of ze eenzaam zijn. Dan wordt de schaamte nog groter. 

De eenzaamste eeuw ooit 

De Britse econoom Noreena Hertz doet veel onderzoek naar eenzaamheid en denkt dat het neoliberalisme ervoor heeft gezorgd dat we momenteel in de eenzaamste eeuw ooit leven – in deze liberale stroming ligt de nadruk op het maximaliseren van de individuele vrijheid. Mensen zijn dus veel met zichzelf bezig. In haar nieuwe boek De eenzame eeuw legt ze uit dat we in deze kapitalistische en individuele tijd allemaal wel wat mededogen en solidariteit kunnen gebruiken. 

Voor haar boek sprak Noreena mensen uit verschillende levensfasen die zich eenzaam voelen. Een conclusie die ze hieruit trok: dat eenzaamheid een wereldwijd probleem is dat zich bij iedereen kan voordoen. Ook zij vertelt dat we met kleine dingen iets kunnen bijdragen aan een minder eenzame wereld. 

Een belangrijke tip die Noreena ons geeft: onze telefoons zorgen ervoor dat we in een eigen bubbel zitten en te weinig met de mensen om ons heen bezig zijn. Volgens Noreena moeten we hem vaker in onze tas of broekzak laten, zodat we meer aandacht kunnen schenken aan onze omgeving. Pas dan is er meer tijd voor een gezellig praatje met de buurvrouw.

Wat je wel kan doen om te helpen 

Maar het blijft lastig om iemand die zich ernstig eenzaam voelt te helpen. Het is namelijk ook belangrijk dat deze mensen ook zelf aan de bel trekken en om hulp vragen. Het goede nieuws is wel dat er toch verschillende dingen zijn die we kunnen doen om ervoor te zorgen dat de mensen in onze omgeving zich een stukje minder eenzaam voelen. Door ze op een vrolijke en positieve manier te benaderen, geef je ze het gevoel dat ze er niet alleen voor staan. 

Fred geeft ons nog meer tips die je makkelijk kan toepassen in je dagelijks leven: 

Bereik iemand met een simpel, vriendelijk gebaar. Iedereen vindt het fijn als je iets aardigs voor ze doet. Met een simpel gebaar beur je iemand op en zorg je er misschien zelfs wel voor dat iemands stemming totaal verandert. Denk bijvoorbeeld aan een praatje maken met iemand op straat of het geven van een complimentje. Het hoeft niks groots of meeslepends te zijn. Zelfs een glimlach of een zwaai op een afstandje kan al iets betekenen. 

Laat weten dat je aan iemand denkt. Mensen vinden het fijn als je ze het gevoel geeft dat je aan ze denkt. Dit kan al door ze een simpel berichtje te sturen om te laten weten dat je nog leeft en even te vragen hoe het met ze gaat. Je kan ze natuurlijk ook even opbellen om even te kleppen. Ook het sturen van een handgeschreven kaartje wordt weer steeds populairder. Er zijn verschillende manieren waarop je kan laten merken dat je om iemand geeft. 

Nodig iemand uit. Als je het gevoel hebt dat iemand zich eenzaam voelt, kun je diegene altijd uitnodigen om een kopje koffie bij je te komen drinken of om samen een hapje te eten. Ook kun je voorstellen om samen een stukje te wandelen. Neem iemand ergens mee naar toe.

Vraag iemand om hulp. Als je iemand het gevoel geeft dat je ze nodig hebt, dan voelen mensen zich belangrijk en weten ze dat ze erbij horen. Je kan iemand die zich eenzaam voelt bijvoorbeeld vragen om je te helpen met klussen – een win/win-situatie natuurlijk als je bijvoorbeeld zelf niet weet hoe je die lekkende kraan moet repareren. 

Help iemand. Als je merkt dat iemand in je omgeving hulp kan gebruiken, bied dan een helpend handje. Breng een pannetje soep naar die zieke buurvrouw of bel even aan om te vragen hoe het gaat. Doe wat boodschappen voor iemand die in isolatie zit. Er zijn zo veel kleine dingen die je kan doen om iemand te helpen. 

Tijd om wat meer naar elkaar om te kijken dus. Welke tips heb jij tegen eenzaamheid?

• Deel