Terug naar Brandpunt+
Ramadan met een eetstoornis: “Ik dacht: dit is de kans om niet te eten en makkelijk af te vallen”
- Artikel
- 13 apr 2022
- 6 minuten leestijd
De ramadan zien als een uitgelezen kans om af te vallen en zo min mogelijk calorieën binnen te krijgen: het is er absoluut niet voor bedoeld, maar het zijn gedachten die rondspoken in het hoofd van mensen met een eetprobleem.
TW: dit verhaal bevat details over een eetstoornis.
Betül (24) weet daar alles van. Ze had jarenlang een gezonde relatie met eten tot ze in de brugklas kwam. Daar vergeleek ze non-stop haar lichaam met dat van haar klasgenoten. Ze was veertien jaar toen ze een eetstoornis ontwikkelde die uiteindelijk 2,5 jaar zou duren.
Lijken op klasgenoten
“Mijn beide ouders zijn Turks en eten staat bij ons voor gezelligheid. Ik genoot van eten en was wat voller dan de meeste kinderen”, vertelt Betül. “Ik zat op een diverse basisschool met meerdere kinderen die er hetzelfde uitzagen als ik. Toen ik op het gymnasium kwam, werd dat anders: bijna al mijn klasgenoten waren wit en dun.”
Wanneer Betül overstapt naar het vwo en ook daar ziet dat ze niet lijkt op haar klasgenoten gaat het mis. Ze probeert minder te eten en als dat niet lukt, compenseert ze de boel door over te geven. “Voor mijn ouders was ik een gezond kind dat goed at, maar als ik ’s avonds naar boven ging, zette ik de douche aan, stak ik een vinger in mijn keel en gooide ik alles eruit.”
Een tijdje kan ze de schijn ophouden, maar na een paar maanden raakt Betül ondervoed en worden haar ribben zichtbaar. Haar ouders merken dat hun dochter ineens wel heel erg dun wordt, maar Betül ontkent stellig en overtuigend dat ze een eetstoornis heeft.
Dieptepunt
Haar geheim bereikt een dieptepunt wanneer ze in één keer acht laxeerpillen slikt. “Een vriendin die hiervan wist lichtte een docent. Zij dwongen me om alle pillen eruit te gooien en ze stonden klaar om een ambulance te bellen als nodig was.”
Wanneer haar ouders door school worden ingelicht, kan Betül eindelijk herstellen. Met hulp van een psycholoog en diëtist wordt ze de tergende gedachtes over afvallen de baas, maar ook de steun van haar familie helpt bij haar proces.
De steun is echter niet altijd even leuk. Zeker niet wanneer Betül van haar ouders niet mag meedoen aan de ramadan. “Daar baalde ik van. Ik dacht: dit is de kans om niet te eten en makkelijk af te vallen. Natuurlijk vond ik het ook stom dat ik als moslima niet mee kon doen. Uiteindelijk wisten mijn ouders me over te halen niet mee te doen na een lang gesprek over de vrijstelling van de ramadan voor mensen met een kwetsbare gezondheid.”
Rust in geloof
Betül sloeg de ramadan een jaar over en kon daarna onder begeleiding van haar ouders voorzichtig weer meedoen. “Mijn vader was in die periode mijn reddende engel. Hij checkte dagelijks wat ik nodig had, maar als ik naar boven ging stuurde hij ook stiekem mijn broertje mee om een oogje in het zeil te houden.”
Naast de hulp van professionals en familie, speelt ook het geloof een belangrijke rol in Betüls herstel. “Rust vinden in mijn geloof hielp enorm. Spiritueel meedoen aan de ramadan en mezelf daarover inlezen, gaf me een boost. Ons lichaam wordt gezien als een tempel en het is heel belangrijk om daar goed voor te zorgen. Ik ben ook echt een tijdje teleurgesteld in mezelf geweest dat ik de ramadan voor iets wilde gebruiken waar het absoluut niet bedoeld voor is.”
Meedoen aan ramadan na eetstoornis
Inmiddels is Betül hersteld en helpt ze als allround diëtist onder meer mensen die een eetstoornis hebben. Wil je voor het eerst weer meedoen aan de ramadan na een eetstoornis? Dan zijn dit Betüls tips:
- Ben je nog niet helemaal hersteld? Doe dan niet mee. Dit is beter voor je eigen gezondheid en weet dat je vanuit het geloof vrijstelling hebt om niet mee te doen.
- Omring jezelf door familie en vrienden die je actief kunnen ondersteunen.
- Laat jezelf begeleiden door een diëtist en/of psycholoog. Zeker als je geen familie of vrienden hebt die je kunnen ondersteunen. Zij kunnen meedenken over een gezond eetpatroon en kunnen je helpen met obsessieve gedachten over eten en afvallen.
- Lees jezelf in over de betekenis van de ramadan. Focus jezelf op het spirituele doel en niet op dingen die een eetstoornis kunnen triggeren.
- Wanneer je een eetstoornis hebt gehad, komt af en toe een stemmetje naar boven dat tegen je zegt dat je extra goed op je voeding moet letten. Ik heb in mijn huis een ramadan-hoekje ingericht. Het is een reminder om mezelf daarop te focussen en gedachtes die bij een eetstoornis opkomen te minderen.
- De ramadan wordt door veel mensen gezien als ‘een maand niet eten’, maar het is ook een periode waarin we aan onszelf werken om een goed persoon en een betere moslim te zijn. Als je niet kan meedoen, kun je jezelf ook daarop focussen. Natuurlijk kun je ook geld doneren aan goede doelen of mensen die het minder hebben.
- Tot slot is het belangrijk om zo volwaardig mogelijk te eten tijdens de ramadan, zodat je alle nodige voedingstoffen binnenkrijgt. Begin de iftar-maaltijd met een dadel, kom soep en glas water. De maaltijd die volgt kan het beste bestaan uit vezelrijke koolhydraten (aardappelen, zilvervliesrijst, couscous), een eiwitbron (vlees/vis/vleesvervanger) en voldoende groente. Na de iftar-maaltijd kun je als licht tussendoortje fruit, een handje noten of schaaltje yoghurt eten. Eiwitten geven een vol gevoel en zijn dus ideaal om de vastendag mee te starten. Drink in de tussentijd voldoende water (1,5 tot 2 liter) en pas op met zoute en vette voedingsmiddelen om honger en dorst gedurende de dag te voorkomen.
Beeld in header: Ifrah Akhter
