"Ik stond op mijn 25ste al 100 duizend euro rood"
- Het verhaal van
- 03 mei 2018
- 6 minuten leestijd
Jeroen (33) groeide op als schuldenkind. "Mijn ouders konden naar mijn idee niet goed met geld omgaan en ik raakte als student al diep in de schulden." En dus leefde hij noodgedwongen van één euro per dag - waardoor hij soms langer dan een week teerde op een witte kool.
“Mijn vader was een succesvol zakenman. Toch vind ik achteraf dat mijn ouders niet goed omgingen met geld. Ze kregen schulden omdat ze het naar mijn idee belangrijk vonden om hun status te etaleren: dure auto’s, dure kleren, een groot huis. Ik heb in mijn jeugd geleerd dat de waarde van een mens afhangt van spullen. Heel materialistisch.”
Ik had de maximale studielening, want ik dacht dat ik die makkelijk kon terugbetalen als ik eenmaal chirurg was
“Ik ging geneeskunde studeren en dacht dat ik me allerlei dure dingen kon veroorloven. Als student liep ik in dure pakken van het merk Filippa K. Ik ging op vakantie, terwijl ik daar helemaal geen geld voor had. Dus was het lenen, lenen en nog eens lenen. Het begon met een krediet van duizend euro voor een snoepreisje Parijs, tegen een rente van 21 procent. Bizar hoge rente, maar dat kon toen nog.”
“De grootste bedragen leende ik bij DUO: studiefinanciering. Ik had de maximale lening van duizend euro per maand. Ik dacht: dat betaal ik gemakkelijk terug als ik eenmaal chirurg ben. Maar ik liep vast met die studie, kampte met depressies en raakte steeds dieper in de schuldenput. Ik beloonde mijzelf door geld uit te geven – alles om me maar beter te voelen. Dat werkte natuurlijk niet.”
Op mijn vijfentwintigste had ik bijna een ton schuld
“Het werd steeds erger. Mijn vader nam de schulden soms over, waardoor ik niets leerde. Op mijn vijfentwintigste had ik in totaal bijna een ton schuld.”
“Door zulke diepe schulden ga je in overlevingsmodus. Ik wilde eruit komen, dus moest ik alle niet noodzakelijke dingen wegdoen. Ik had een huishoudboekje waar alleen dingen in stonden die essentieel waren om te overleven: huur, zorgverzekering, elektra, telefoonrekening. En eten en drinken. Daar ging ik zwaar op bezuinigen. Ik at twee weken voor in totaal 25 euro.”
Van een hele witte kool kun je acht avonden eten
“Ik ontdekte toen dat het kan, leven van een euro per dag. Vaak at ik witte kool, met rijst en wortels. Van een hele kool kun je namelijk acht avonden eten. Ik at ook regelmatig spinazie en pasta. Drie pakjes spinazie zijn goed voor acht avondmaaltijden.”
“Eerst leefde ik nog in ontkenning. Zodra ja je realiseert hoe diep je in de schuldenput zit, volgt wanhoop. Ik gooide een deel van m’n leven weg, lag veel op bed en liet mensen in de steek omdat ik geen geld had. Je wilt dezelfde dingen doen als je leeftijdsgenoten, maar je hebt geen cent, dus dat feest gaat niet door. Dan zit je binnen. Dat is pijnlijk hoor.”
“Vrienden kwamen wel langs, maar ik durfde niet te zeggen dat ik geen geld had. Ik schaamde me enorm. Wat zouden ze van me denken? Hoe kom je zover in de schulden?”
Geld is niet gratis. Dat zou iedere ouder z’n kind zou moeten leren
“Ik heb natuurlijk zelf fouten gemaakt. Ik heb geld uitgegeven dat ik niet had. Maar ik miste echt een goede financiële opvoeding. Mijn vader had mijn schuld nooit moeten overnemen, hoe aardig het ook was bedoeld. Geld is niet gratis, maar ik had juist geleerd geld uit te geven als water. Uit impuls heb ik veel gespendeerd aan dingen waar ik maar kortstondig plezier van had. Ik raakte geïsoleerd. Wat ik overigens nog steeds een beetje ben - dat is de prijs die je betaalt.”
“Ik had eerder eigen verantwoordelijkheid moeten krijgen. Hier heb je een tasje met geld, wat ga je daarmee doen? Ga maar eens huishoudboekje opstellen. Hoeveel geld heb je en wat ga je uitgeven? Alleen als er wat overblijft, kun je er leuke kleren van kopen, van op stap of naar de bios. Dat zijn hele basale vaardigheden die iedereen kan leren. Die iedere ouder z’n kind zou moeten leren.”
Ik vind het nu juist moeilijk om geld uit te geven
“Ik ben nu bijna schuldenvrij. Een deel is kwijtgescholden omdat ik door medische redenen mijn studie niet kon afmaken. En voor het andere deel heb ik dus zwaar bezuinigd. Van een ton schuld is nu nog zevenhonderd euro over. Ik leef nog steeds heel sober. Inmiddels vind ik het moeilijk om geld uit te geven. Ik koop alleen eten en drinken als ik echt wat nodig heb. Ik heb geen grote voorraden en haal alles bij de Aldi of Lidl. Een keer in de twee weken eet ik nu vlees, en een keer per twee weken vis. Want ja, dat is duur.”
“Een koffietje buiten de deur halen doe ik heel soms. Zo’n bakje is lekker op het moment dat ik het bestel en drink. Maar zodra ik het op heb, krijg ik een schuldgevoel. Dan denk je misschien, wat is nou drie euro? Nou, voor mij was dat een paar avonden eten – een paar avonden overleven.”
Kleren, sieraden, tv, allemaal vergankelijke dingen. Daar heb je niets aan
“Ik ben volledig hersteld van mijn depressies. Na mijn master Global Health ben ik gaan werken en ik promoveer momenteel op het onderwerp sociaal ondernemerschap in de zorg. Ik verdien daar niets mee, dus pas mijn levensstijl aan. Dat gaat me goed af.”
“Ik ben op en top gelukkig, heb een vriendin en twee stiefkinderen. En ik heb een doel dat ik ga halen: financieel gezond worden en een leven opbouwen zoals andere mensen dat ook hebben. Gewoon simpel: huisje, boompje, beestje.”
“Als je onderin zo’n diepe, donkere put hebt gezeten, kun je pas de waarde van de zon inzien. Kleren, sieraden, tv: het zijn allemaal vergankelijke dingen. Daar heb je niets aan. Ik geniet nu van dingen die er echt toe doen. Een lekkere boterham met kip en avocado eten. Dat is een ervaring, die neem ik mee naar morgen.”