Hoe gaan vissen eigenlijk dood? De Keuringsdienst zet het op een rij.
Mensen eten vis al sinds ze bij
water wonen. Uit een onderzoek uit 2015 blijkt dat er wereldwijd
ongeveer 130 miljoen ton vis gevangen wordt op jaarbasis. En hoewel vissen zeer
taaie dieren zijn, komen ze allemaal dood aan wal. Maar hóe ze sterven is vrij
onbekend.
Het vangen
Tijdens het opvissen gaan de eerste dieren al dood. Ze kunnen klem komen te
zitten achterin het net. Hierbij kan er een dodelijke beschadiging optreden, of
ze worden dood gedrukt door de vissen er omheen. Vissen zitten soms wel
urenlang vast in zo’n net.
Als het net naar boven getrokken wordt kan het drukverschil sommige vissen te
veel worden. De zwemblaas (een soort luchtopslag in de vis) ontploft dan, dan
worden vaak ook de ingewanden van de vis naar buiten geduwd, bijvoorbeeld door
de ogen.
Het doden
Als de vissen nog niet dood zijn als ze aan boord van de boot gehaald zijn,
wordt de klus daar afgemaakt. Dit gebeurt aan de hand van drie technieken.
Afhankelijk van de boot gebeuren ze alle drie.
Bij verstikking worden de vissen na vangst op het droge gehouden, het duurt
afhankelijk van de vis tot vier uur voor ze hier aan sterven. Haringen begeven
het na tot 35 minuten. Kabeljauw doet er een uur over. Het op ijs leggen
verdooft de vis zodat ze niet meer bewegen. Ze merken dan nog wel wat er om hen
heen gebeurt.
Strippen is een andere methode. Hierbij wordt de ruggengraat van de hersenen
los getrokken en de belangrijkste organen er vast uitgehaald. Deze techniek
bestaat al honderden jaren en is om de kwaliteit hoog te houden. De vissen zijn
vaak nog in leven als ze gestript worden en zelfs zonder organen blijft de
schar nog dik een half uur bij bewustzijn.
Bij witvissen als de schol is het van belang dat al het bloed uit de vis gehaald
wordt, om het vlees mooi wit te houden. Voor het uitbloeden wordt er een
messteek gemaakt. Klinisch blijven de vissen nog eventjes in leven na de
ingreep.
Het verdoven
Er is nóg een methode. Hierbij worden de dieren met een elektrische schok bewusteloos
gemaakt voor hun kop eraf gehaald wordt en ze gestript worden. Dit is de meest
diervriendelijke methode. Dit ‘stunnen’ gebeurt over het algemeen in kwekerijen
aan land, hoewel dat ook nog niet veel voor komt. In Nederland wordt deze techniek
op de boot nu alleen gebruikt door Ekofish. De PD147
heeft ook zo’n verdover, maar die is nog niet in gebruik.
Met de huidige kennis geldt verdoven als de minst vervelende vissendood. Ze
kunnen net als vee stress en pijn ervaren. Maar terwijl het dierenwelzijn van
kippen, koeien en varkens steeds meer in de belangstelling staat, gaan we met vissen
heel anders om.
Geschreven door Cilia Hulspas
