To be or not to be? 5 films waarvan je niet wist dat ze op Shakespeare stukken zijn gebaseerd
Toplijst film
Wat valt er te bingen op Netflix, Disney+, HBO Max, NPO Start of andere streamers? Welke must-sees draaien er in de bioscoop? De beste tips voor de ultieme movie night en binge-avond vind je hier op NPO3.nl. En meer!
23 april is het National Shakespeare Day: een goede reden om een spotlight te richten op 5 films die hun inspo haalden uit de tragedies en comédies van ’s werelds beroemdste schrijver (en die zullen je verrassen!)
Door: Nienke van Dijk
Anyone But You (2024)
Geloof het of niet, ook de pas verschenen romcom Anyone But You met it-girl Sydney Sweeney en hunky Glen Powell is een bewerking van een klassiek Shakespeare stuk, namelijk: Much Ado About Nothing (Veel drukte om niets). Het komische toneelstuk speelt zich af op Sicilië en gaat over een aanstaand bruidspaar dat samen met vrienden en familie de aartsvijanden Beatrice en Benedick aan elkaar wil koppelen. Vervang de kust van Sicilië voor die van het net zo zonnige Australië, giet de voornamen van de main characters in een modern jasje (Ben en Bea) en ta-da: je hebt zo ongeveer het plot uit Anyone But You, waarin de verwijzingen naar Shakespeare overigens niet per se subtiel zijn: bekende quotes staan letterlijk op de muren gekalkt en worden uitgesproken door de personages (al dan niet geloofwaardig, volgens onze review). Het stuk werd in 1993 ook verfilmd door Kenneth Branagh, waar hij zelf de rol van Benedick op zich nam tegenover zijn toenmalige vrouw Emma Thompson als Beatrice. Die film werd genomineerd voor een Golden Globe, maar óók Keanu Reeves werd genomineerd voor de gevreesde Raspberry Award als ‘slechtste mannelijke bijrol’.
Anyone But You is in enkele bioscopen nog te zien, en te huur op Prime Video, Apple TV+ en Pathé Thuis
10 Things I Hate About You (1999)
Precies 25 (!) jaar geleden kwam de film uit die ons allemaal verliefd deed worden op Heath Ledger: 10 Things I Hate About You. Maar wist je dat het geïnspireerd is op het eeuwenoude Shakespeare stuk The Taming of the Shrew (Het temmen van de feeks / De feeks wordt getemd)? Het 16e eeuwse toneelstuk gaat over twee zussen: de jonge charmante Bianca en de oudere uitgesproken Katherina die door haar omgeving als ‘feeks’ wordt beschouwd. Hun vader bepaalt dat Bianca pas mag trouwen als Katherina aan de man is (‘want dat lukt toch niet ha-ha’). Daarop smeden twee aanbidders van Bianca een plan en halen de rijke Petruchio over om Katherina te versieren en ‘de feeks te temmen’. Dat doet ‘ie voornamelijk door middel een hoop misogyne mishandeling en gaslighting. Anders dan in de 90s hervertelling 10 Things I Hate About You, waarin de terughoudende Kat (Julia Stiles) tegen alle verwachtingen in na een romantische serenade en een net zo romantisch potje paintball tóch feelings ontwikkelt voor bad boy Patrick (Heath Ledger), die op zijn beurt helemaal niet zo’n bad boy is. Minder toxic masculinitiy dus en meer romantiek tussen twee onbegrepen outsiders - en dat is wat ons betreft toch net ff wat leuker. In 2003 verscheen nóg een film die inspiratie putte uit The Taming of the Shrew: Deliver Us from Eva, met Gabrielle Union en LL Cool J in de leads. Geinig: Gabrielle speelde in 10 Things I Hate About You al de bestie van Bianca!
10 Things I Hate About You is te zien op Disney+
She’s The Man (2006)
Amanda Bynes zien we tegenwoordig nog maar weinig op het witte doek, maar dat was in het begin van de zero’s wel anders met high school komedie She’s The Man als hoogtepunt. Hierin speelt Amanda de sporty Viola wiens vrouwenvoetbalteam wordt opgeheven. Ze besluit zich te vermommen als haar tweelingbroer Sebastian om zo zijn plek in te nemen op de fancy kostschool Illyria inclusief zijn plekje in het mannenvoetbalteam. Die wisseltruc lijkt goed uit te pakken, tot Viola verliefd wordt op roomie Duke (op aanraden van Amanda een rol voor Channing Tatum, die een maand na de release van She’s The Man definitief doorbrak met Step Up). Het plot is een moderne versie van Shakespeares Twelfth Night (Driekoningenavond), waarin schipbreukeling Viola zich vermomd als man genaamd Cesario om voor Duke Orsino, de hertog van Illyria, te werken op wie ze verliefd wordt. De Duke is echter verliefd op Olivia, die weer verliefd wordt op ‘Cesario’. Enfin: een hoop verwarring, verliefdheid en gedoe dat eindigt in een happy ever after. Precies de ingrediënten die She’s The Man voor haar plot leent, met klassieke Shakespeareaanse thema’s als verwarring omtrent genderrollen, bedrog en onbereikbare liefde erbij opgeteld.
She’s the Man is te huur bij Pathé Thuis
West Side Story (1961/2021)
Deze is wel te raden: de musical West Side Story is een moderne vertelling van het ultieme liefdesverhaal van Romeo and Juliet (Romeo en Julia). Twee star-crossed lovers, een jarenlange vete, een onmogelijke liefde en een tragische afloop. In West Side Story worden de Italiaanse families Capulet en Montague vervangen door twee rivaliserende gangs in New York: The Jets versus The Sharks. Tony hoort bij The Jets maar wordt verliefd op de Puerto Ricaanse Maria, het zusje van de bendeleider van The Sharks. Oei… het zusje van je aartsrivaal? Dat is vragen om problemen. In deze hedendaagse Romeo and Juliet variant geen adellijke families maar opzwepende musicalnummers én racisme. En bovenal natuurlijk diezelfde overweldigende liefde en magnetische aantrekkingskracht. West Side Story uit 1961 maakte een grote culturele impact en won 10 Oscars. In 2021 maakte Steven Spielberg een remake, met Rachel Zegler en Ansel Elgort in de hoofdrollen. Deze films zijn weer gebaseerd op de gelijknamige Broadway musical uit 1957, die geïnspireerd werd op Romeo and Juliet. Shakespeares bekendste love story is wel vaker een blauwdruk voor films. Zoals de directe vertaling Romeo and Juliet uit 1968, of de moderne versie Romeo + Juliet uit 1996 met Leonardo DiCaprio in de hoofdrol. Maar óók de minder voor de hand liggende zombiefilm Warm Bodies uit 2013!
West Side Story (1961) is te zien op Prime Video, West Side Story (2021) is te zien op Disney+
The Lion King (1994)
Een vrolijke kleurrijke Disneyfilm geïnspireerd op… Shakespeare? Oh jazeker! The Lion King is in de basis een dikke vette knipoog naar de klassieke tragedie Hamlet uit de 17e eeuw. Check dit maar: de koning (Hamlet senior aka Mufasa) wordt vermoord door zijn broer (Claudius aka Scar) die de macht pakt terwijl de zoon van de koning (Hamlet junior aka Simba) verbannen wordt en later, nadat hij de geest van zijn vader heeft gezien, terugkeert om zijn vader te wreken en de troon op te eisen. Klinkt bekend? Yep! Gelukkig eindigt The Lion King een stuk minder tragisch dan Hamlet waarin praktisch elk personage sterft. Hoewel er in de een vroeg stadium wél een alternatief einde voor The Lion King bestond. Hierin zou Scar winnen en Simba vermoorden en de Shakespeareaanse woorden uitspreken: “good night, sweet prince” (een letterlijk citaat uit Hamlet). Gelukkig voor ons werd dit idee in de prullenbak gegooid en ons een jeugdtrauma bespaard!
The Lion King is te zien op Disney+