In het kader van Wereldvluchtelingendag zendt NPO 3 op 19 juni het drama Rafaël uit. Hierin speelt Melody Klaver de rol van de zwangere Kimmy die vecht voor de vrijheid van haar man als wordt opgesloten als illegale vluchteling. We blikken samen met de actrice terug op de film.

"Rafaël zoomt in op één ervaring... slechts een druppel in de oceaan."

Rafaël volgt het verhaal van de Tunesische Nazir en zijn zwangere Nederlandse vrouw Kimmy. Wanneer de Arabische lente uitbreekt, vlucht het stel noodgedwongen naar Nederland. Alleen wordt Nazir niet toegelaten, waardoor Kimmy alleen in Nederland terechtkomt. Om de geboorte van zijn zoon niet te missen, waagt Nazir de gevaarlijke boottocht over de Middellandse Zee. Maar zodra hij op Lampedusa aan wal stapt, wordt hij als illegale vluchteling opgesloten. Kimmy zet dan alles op alles om haar man vrij te krijgen. Rafaël is deels gebaseerd op het ware verhaal van een Eindhovense kapper en haar Tunesische man. Melody Klaver won vorig jaar een Gouden Kalf voor haar vertolking van Kimmy.

Melody, het viel me op dat je toen je jouw Gouden Kalf in ontvangst nam, je ook speciaal de figuranten uit de film bedankte. Dat gebeurt niet vaak.

Ja dat klopt. Rafaël gaat in de eerste plaats over de liefde, die kent geen grenzen en overwint alles. Maar het is ook een film waarin de vluchtelingencrisis aan bod komt. Rafaël is deels gebaseerd op een waargebeurd verhaal en de figuranten in de film zijn vluchtelingen die soortgelijke gebeurtenissen daadwerkelijk hebben meegemaakt. Toen ik m’n Gouden Kalf in ontvangst nam, voelde het verkeerd om met alle eer te strijken terwijl ik een verhaal van anderen vertel. En ik wilde ze daarom extra bedanken.

Hoe was het voor deze vluchtelingen om te figureren in een verhaal dat zo dichtbij hun werkelijkheid komt?

Ze vonden het verrassend leuk en vooral bijzonder om te doen. Juist vanwege hun ervaringen kregen ze veel aandacht op de set en werd er heel respectvol en voorzichtig met ze omgegaan. Ze moesten immers scènes spelen die ze zelf niet lang daarvoor echt hadden meegemaakt… Maar ze waren vooral blij dat er aandacht was voor hun verhalen. Hun positiviteit raakte me echt enorm.

Het klinkt ook alsof de draaiperiode ondanks de gewichtige thema’s ook gezellig was.

Die was inderdaad licht en gezellig. Er werd veel met elkaar gegeten en gedronken en ik kijk er ook echt op terug als een heel fijne periode. We draaiden ongeveer twee maanden in Kroatië, dus het was ook nog eens een bijzondere reis. En doordat we daar onafgebroken zaten, konden we constant in een creatieve bubbel blijven. Dat kwam de chemie tussen de acteurs en ook het vertrouwen tussen crew en cast heel erg ten goede. Dat is toch anders dan wanneer je in Nederland draait en om acht uur ’s avonds weer thuiskomt in Amsterdam.

Maakte dit het bekende zwarte gat nog intenser na die speciale draaimaanden?

Ik heb al tijdens de opnames heel bewust een enkeltje naar Vietnam geboekt haha! Ik wilde sowieso weer een lange tijd op reis en dit was de ultieme ‘zwarte-gat-opvuller’.

Wat raakt jou persoonlijk het meest aan Rafaël?

Al tijdens de research voor de film was ik erg geraakt door de enorme wanhoop en hulpeloosheid van Kimmy. Ze is dan nog maar 21 en wordt in zo’n extreme mate van het kastje naar de muur gestuurd. Ik ben nu 29 en zou in die situatie nog steeds geen flauw idee hebben wat je dan moet doen! Alles is nieuw voor haar op dat moment. En die complete wanhoop, er alleen voor staan en niet weten wat je moet doen, maar jezelf dan tóch uit die paniekstand halen en als een leeuwin de strijd aangaan: heel indrukwekkend.

Waarom hoop je dat veel mensen de film gaan zien?

Het zoomt in op één ervaring, slechts een druppel in de oceaan. Er zijn heel veel van dit soort verhalen en daarin heeft niet iedereen de ‘mazzel’ gehad om met een Nederlandse getrouwd te zijn. Zonder de moraalridder of ambassadrice uit te hangen, wil ik wel aandacht vragen voor de toestand waarin vluchtelingen zich bevinden. Daarnaast vind ik het belangrijk dat het publiek tussen alle Amerikaanse en Engelse films door ook eens een Nederlandse film ziet. En daarmee meer liefde en waardering voor de films van eigen bodem krijgt. Ik hoor namelijk nog te vaak dat er geen goede Nederlandse films zijn. Maar die zijn er zeker! Ze komen alleen niet altijd bij het grote publiek terecht. Ik ben daarom blij dat Rafaël nu ook op tv te zien is.

En wat hoop je dan dat de kijkers vooral bijblijft?

Dat ze een goede, mooie en spannende Nederlandse film hebben gezien en hun hart hebben opengesteld voor een belangrijke boodschap. Een boodschap die volgens mij ook in zekere zin aansluit op de actuele situatie. Laten we ons meer verdiepen en verplaatsen in elkaar en goed nadenken over hoe we met anderen om willen gaan. Film kan daar een mooi en belangrijk onderdeel van zijn.

Rafaël zie je vrijdag 19 juni om 22.20 uur op NPO 3 en is vanaf dan ook vier dagen gratis beschikbaar op NPO Start. Gemist? No worries, je kan de film daarna nog tien dagen zien op NPO Plus.
(Portret Melody Klaver: Benny Stroet - Favor Talents)

• Deel