Echte bierliefhebbers willen het natuurlijk zelf brouwen. De Keuringsdienst heeft hier een recept!
Zelf bier maken. Het heeft een romantische ring to it. Geen massaproductie, maar precies je eigen creatie. En heb je eenmaal de smaak te pakken dan is het zo moeilijk niet. Je hebt er maar vier ingrediënten, bepaalde materialen en wat geduld voor nodig. In deze video wordt het stapsgewijs uitgelegd.
Nodig?
Bier maak je van water, mout, hop en gist. Daarnaast heb je een walsen machine, gasfornuis, filteremmer (met slangetje) en een filterdoek, gistvat met waterslot, glazen mandfles en bierflesjes nodig.
Plet het mout
Als eerste moet je het mout malen of pletten (in jargon: schroten). Bij sommige winkels voor zelfbrouwartikelen is mout geschroot kant-en-klaar te koop. Gebruik dat wel snel want dat verzuurt anders. Als je zelf gaat schroten heb je een walsenmachine nodig.
Maak een beslag
De bedoeling van het brouwproces is uit het mout een oplossing te krijgen die dient als voedings- en bouwstof voor de gistcellen. Dit doen we door de geschrote mout te mengen met warm water (65 graden) om een beslag te vormen. Dit heet maischen. Voor donkere zoetige bieren gebruikt men in den regel 2,7 liter water op 1 kg mout. Bij licht gekleurde drogere bieren ligt deze verhouding 3,5 tot 4 liter water op 1 kg mout. Houd de temperatuur op 65/67 graden voor een uur en verhit het de laatste minuut tot 78 graden.
Filter het tot wort
Na het maischen volgt gelijk het filteren van het beslag. Hier kun je een filteremmer of hevelfilter voor gebruiken. Als filtermateriaal dienen de kafdeeltjes van het mout. Het doel is om een zo helder mogelijke vloeistof uit het beslag te filteren. Deze vloeistof noemen we wort. Dit zal niet in een keer gaan dus je gooit het een paar keer terug zodat het filter steeds beter de resten tegenhoudt. Gebruik een slangetje om de vloeistof door te laten stromen, zodat er weinig zuurstof bij kan komen. Vlak voordat de graanresten (in jargon: borstel) droog komen te staan, moet je beginnen met het spoelen met heet water. Zo haal je het meeste uit je mout.
Hop hop hop
Het opgevangen wort gaan we vervolgens koken met hop. Het wort moet zo'n 60 tot maximaal 90 minuten koken. De hoeveelheid hop die toegevoegd moet worden is vooral afhankelijk van de gebruikte hopsoorten en het biertype dat je wilt maken. Voor het berekenen van de hoeveelheid hop die je nodig hebt gebruik je zogenaamde brouwsoftware zoals BrouwHulp.
Even afkoelen
Het hete gehopte wort moet na het filteren afkoelen zodat de gist er bij kan. Vanaf het moment dat de temperatuur van het wort beneden de 60 ºC komt, is het wort bevattelijk voor infecties. Dus koel het zo snel mogelijk met behulp van een dompelkoeler of zet het gistingsvat in een bad ijswater.
Gist = alcohol
Gist zet suikers om in alcohol en koolzuur. Voor een beginnende hobby brouwer is het gebruik van gedroogde gist het handigst. Deze gist kun je direct gebruiken. Hanteer als regel 0,5 gram gedroogde gist per liter wort voor een minder zware wort (SG < 1060) en het dubbele voor een zware wort (SG > 1060). Weeg de benodigde hoeveelheid gist af met een nauwkeurige weegschaal en strooi de gist zo over het afgekoelde wort. Elke gist heeft een eigen optimale vergistingstemperatuur. Voor een bovengist ligt die gebruikelijk tussen de 17 en 22 ºC en voor ondergist tussen de 9 en 14 ºC.
Hoofdgisting
De vergisting kan het beste uitgevoerd worden in een gedesinfecteerd gistvat dat je afsluit met een waterslot. Na 4 tot 16 uur komt er een dun laagje schuim op het bier. Het waterslot begint voorzichtig te blubben. Daarna zal de vergisting steeds heviger gaan verlopen en wordt de schuimlaag dikker. Laat het vat vooral dicht. De eerste dagen (max 5 bij bovengisting en max 10 bij ondergisting) van hevige gisting noemen we de hoofdgisting. Dan wordt het blubben nihil.
Laten rijpen
Dan gaat de hoofdgisting langzaam over in de nagisting. Dan hevel je het ‘jongbier’ over in een glazen mandfles -zo vol mogelijk om oxidatie te voorkomen- die je afsluit met een waterslot. Tijdens de nagisting worden de laatste vergistbare suikers opgenomen door het gist en begint het rijpingsproces van het bier. Wil je een zoet bier? Voeg dan nog suiker toe. Alle suikers moeten oplossen anders kunnen je flesjes later exploderen. Na 1 week tot 3 weken is de nagisting beëindigd en kun je gaan bottelen.
Geen alcohol onder de 18 jaar. Geniet, met mate!
Bronnen:
http://www.hobbybrouwen.nl/brouwko2.html
https://www.biernet.nl/algemeen/bier-brouwen
