Kwarteleieren zijn een luxeproduct, maar met Pasen en kerst duiken ze ineens in grote getale op. Hoe zit het eigenlijk met de kwartels die deze eitjes produceren?

Je zou denken dat er voor kwartels, zoals voor kippen, regels zijn om de dieren te beschermen. Maar kwartels (net als ganzen en eenden) zijn door de regelgeving die voor kippen geldt, niet beschermd.

Kippenvlees en -eieren zijn zulke normale en veelgebruikte product dat er rond het hele proces regels zijn verzonnen om het in goede banen te leiden. De kwartel, als luxeproduct, is hier te niche voor. Het gevolg is dat ze zich vaak in omstandigheden bevinden die wij voor de kip niet goed genoeg vinden.

Er zijn drie kooivormen die voor kippen gebruikt worden: de reguliere kooi, de verrijkte kooi en de koloniehuishouding. De eerste twee vallen in de volksmond onder de legbatterij. In Nederland is er sinds 2012 een officieel verbod op de reguliere kooien (17,5 kippen m2). De verrijkte kooi (15 kippen m2) bestaat nog wel, boeren die deze kooi gebruiken moeten hier voor 2021 mee gestopt zijn. Als je in Nederland nu kippen in kooien wil houden moet dat in een zogenaamde koloniehuisvesting (12,5 kippen m2) zijn.

De Europese regels die wél gelden voor kwartels zijn die voor het houden van alle productiedieren. Deze regels zijn op het punt van het houden van gevogelte heel algemeen. Legbatterijen zijn toegestaan, er zijn geen voorschriften voor de vloer waar ze op moeten staan en voor het houden van ‘scharrel’ staat geen minimum aantal vierkante meters die een kwartel moet hebben. Dat kan de boer dus zelf bepalen. (De EU wetgeving vind je hier.)

Kwartels nestelen niet zoals kippen dat doen. Scharrelende kwartels leggen hun eitjes elke dag op een andere plek; voor de boer is het dus heel arbeidsintensief om op deze manier kwartels te houden. Om die reden worden veel kwartels in kooien gehouden, variërend van 40 tot 60 kwartels op anderhalve vierkante meter.

Naar aanleiding van een in 2004 gevoerde actie van Wakker Dier over het kwartelei-probleem zegden de Nederlandse supermarkten toe dat ze geen kwarteleieren uit een legbatterij meer zouden verkopen. In Nederland betekende dit dat veel van de kwartel houdende bedrijven uit winstoverwegingen overstapten op scharrelkwartel.

In Nederland zijn niet veel kwartelhouders. Het probleem steekt pas de kop op als je naar de kwartelhouderijen buiten Nederland gaat kijken. Kwarteleitjes hebben in tegenstelling tot kippeneieren geen code op het ei geprint waar de herkomst en het houderijsysteem uit afgeleid kan worden. Dat zorgt ervoor dat het kwartelei gevoelig is voor fraude.

Geschreven door: Cilia Hulspas