Farid over de mentale gevolgen van vluchten: "Ik kan niet ontspannen een film kijken"

Vluchten vanwege oorlog heeft een enorme impact op je mentale gezondheid. Dat ondervond Farid nadat hij Azerbeidzjan ontvluchtte vanwege het conflict met Armenië. In de Mental Health Club-podcast sprak Tannaz met Farid en psychologe Dilek over de mentale gevolgen van vluchten.

Er gaat veel om in mijn hoofd. Daardoor kan ik niet ontspannen een film kijken.

Farid

Mentale onrust

Het aanhoudende geweld tussen Azerbeidzjan en Armenië maakte dat Farids moeder vreesde voor de veiligheid van haar zoon. Daarom besloot ze Azerbeidzjan te ontvluchten, waarna ze via Rusland in Nederland terechtkwam. De weg hiernaartoe heeft ervoor gezorgd dat Farid vandaag de dag in zekere mate nog steeds hinder ondervindt van zijn pijnlijke verleden. Zo vertelt hij dat hij het moeilijk vindt om mensen te vertrouwen en dat hij vaak geen mentale rust kan vinden. "Ik zit altijd wel ergens aan te denken", vertelt Farid. "Er gaat veel om in mijn hoofd. Daardoor kan ik niet ontspannen een film kijken en soms denk ik wel dat dit komt door dingen die zijn gebeurd in het verleden."

Traumatische ervaringen

Als kind heeft Farid in maar liefst vier asielzoekerscentra gewoond waar hij geconfronteerd werd met traumatische ervaringen. Huilende moeders en kinderen, vechtpartijen en zelfdodingen waren er aan de orde van dag. "Het was chaotisch. Er is zoveel gebeurd wat ik niet zo makkelijk kan beschrijven, maar het waren allemaal heftige dingen die zo nu en dan nog steeds voorbij flitsen.

Volgens Dilek is het vrijwel onmogelijk om traumatische ervaringen te voorkomen nadat mensen hun land ontvluchten, maar kan dit wel geminimaliseerd worden als mensen goed opgevangen worden in het land waar ze uiteindelijk terechtkomen. "Als vluchtende mensen in een ander land geen veilige thuis hebben dan gaat het helemaal mis. Dan krijg je dus te maken met de gevolgen waar Farid mee geconfronteerd wordt, zoals concentratieproblemen, angst- en schrikreacties, flashbacks en moeite met het vertrouwen van mensen. Het gaat alsmaar door."

Prestatiedrang

Een ander gevolg van Farids verleden als vluchteling is zijn enorme prestatiedrang. Zo vertelt hij dat hij vroeger op school gepest werd, maar dat dezelfde mensen die hem toen pestten tegenwoordig hun waardering uitspreken voor zijn muziek. "Van 9 tot 12 zat ik met alle azc-kinderen op school en vanaf 1 uur mocht ik me aansluiten bij de Nederlandse kinderen. Op het schoolplein werd ik soms geschopt, bespuugd of uitgescholden door Nederlandse kinderen, maar het grappige is dat diezelfde jongens mij tegenwoordig props geven en zeggen: 'Je nieuwe track is echt hard man' of 'Je hebt je eigen zaak. Je bent goed bezig'. Ik denk dat ik daarom altijd het gevoel heb dat ik moet slagen."

Je maakt een ongeluk mee, maar niet iedereen raakt erdoor getraumatiseerd.

Dilek

Hulp zoeken

Hoewel Farid nog duidelijk met de mentale gevolgen van vluchten geconfronteerd wordt, heeft hij vandaag de dag naar eigen zeggen weinig reden tot klagen. Desondanks is de realiteit voor veel vluchtelingen anders en kunnen ze maar moeilijk omgaan met de trauma's die ze gedurende hun leven oplopen. Volgens Dilek verschilt dat ook sterk per persoon. "Het is net als bij een ernstige gebeurtenis. Je maakt een ongeluk mee, maar niet iedereen raakt daardoor getraumatiseerd. Sommigen kunnen makkelijker met een trauma omgaan, terwijl anderen dat niet kunnen. In het laatste geval is het van essentieel belang dat mensen direct hulp zoeken. "Je moet absoluut niet terugtrokken zijn en denken: 'Ik ben sterk en heb al zoveel meegemaakt, dus dit kan ik ook wel aan.' Zo moet je niet denken. Zoek psychische hulp."

Benieuwd naar het hele verhaal?

Het hele gesprek tussen Tannaz, Farid en Dilek is te beluisteren via Spotify.

#Open Up

Van zondag 10 oktober, World Mental Health Day, tot en met vrijdag 15 oktober staat FunX in het teken van de #openup-week. Deze week is bedoeld om jongeren te stimuleren open te zijn over hun psychische klachten en is een samenwerking tussen NPO FunX, NPO 3 en NPO 3FM op initiatief van MIND en HUMAN. Je kunt alle verhalen hier checken!

• Deel