Daisy liet haar eicellen invriezen: ‘De klok tikt nu minder hard’
Steeds meer vrouwen laten hun eicellen invriezen, omdat ze eerst willen focussen op hun carrière of nog niet de juiste partner hebben gevonden. Daisy Oppelaar (37) ziet het als een extra verzekering, maar hield het lang voor zich vanwege schaamte.
Zangeres Halsey, model Chrissy Teigen en actrice Priyanka Chopra Jones hebben het al gedaan: eicelvitrificatie, oftewel hun eicellen invriezen. Maar ook onder niet-beroemdheden wordt het steeds populairder. Vóór 2011 mochten vrouwen in Nederland dit alleen doen als er een medische reden daarvoor was. Omdat ze bijvoorbeeld behandeld moesten worden voor kanker of hun eierstokken (deels) lieten verwijderen. Als je je eicellen laat invriezen zonder medische reden wordt dat ook wel social freezing genoemd. Niet onbelangrijk: dit wordt niet vergoed door de zorgverzekeraar en kost minstens 3000 euro per poging.
Maar voor ondernemer Daisy Oppelaar (37), die in totaal 4500 euro betaalde voor het traject, was het elke cent waard. Zij liet haar eitjes vorig jaar invriezen. Ze heeft een 4-jarige dochter uit een eerdere relatie en wil heel graag een tweede kind. “Toen het uitging met de vader van mijn dochter was ik 34 jaar. Ik had het gevoel dat ik op moest schieten als ik mijn dochter een broertje of zusje wilde geven.”
Onrust
Die haast en onrust belemmerde haar datingleven. “Natuurlijk begin je niet op de eerste date over kinderen. Maar ik dacht bij elke nieuwe man: zou dit de vader van mijn kind kunnen zijn?” Ook dacht ze dat weinig mannen open stonden voor een relatie met een vrouw die al een kind heeft. “Er zijn zat leuke, knappe vrouwen van mijn leeftijd in Amsterdam zonder kinderen, dus ik dacht: wie wil mij nou?”
Toen ze hoorde over eicelvitrificatie, besefte ze dat ze met deze behandeling tijd zou kunnen winnen. Ze ging naar de huisarts voor een doorverwijzing. Eenmaal in de praktijk begon ze al te huilen. “Daar zat ik dan: een single mom van 36 die informatie zoekt over eitjes invriezen. Dit is niet hoe ik mijn leven voor me zag. Ik miste het gezinsleven en voelde me alsof ik had gefaald.”
Ze besloot het idee eerst te laten liggen, in de hoop dat het niet nodig zou zijn. Vervolgens had ze zelfs even een nieuwe relatie met een man die ook kinderen wilde. Alles leek goed te gaan, totdat ze erachter kwam dat hij vreemdging. “Het voelde als een blessing in disguise. Toen besloot ik zelf de knoop door te hakken.” Maar de wachtlijsten in Amsterdam waren lang: het kon anderhalf jaar duren voordat Daisy aan de beurt zou zijn. Ze zocht buiten de Randstad en kwam terecht bij het Elisabeth-TweeSteden ziekenhuis in Tilburg. Zes weken later had ze haar intakegesprek.
Hormonen injecteren
Als een vrouw haar eicellen laat invriezen, moet ze eerst zo’n twee weken hormonen injecteren. Dit stimuleert de groei en het rijpen van de eicelblaasjes. Ze moet om de paar dagen naar het ziekenhuis om echo’s te laten maken. Aan het einde van die twee weken worden de gerijpte eicellen ‘geoogst’ met een punctie en kunnen ze worden ingevroren. Dit zegt Mariëtte Goddijn, gynaecoloog en hoogleraar bij het Centrum voor Voortplantingsgeneeskunde in het Amsterdam UMC. “De meest gunstige leeftijd om eicellen te oogsten is tussen de 30 en 35 jaar”, aldus Goddijn. “Hoe jonger de eicellen, hoe groter de kans op een toekomstige zwangerschap.”
Het Amsterdam UMC was in 2012 het eerste ziekenhuis in Nederland dat eicellen invriest zonder medische indicatie. Sindsdien zag Goddijn de vraag steeds toenemen en inmiddels heeft het ziekenhuis meer dan 1400 behandelingen gedaan. Ongeveer 90 vrouwen zijn teruggekomen om de eicellen te gebruiken. Andere vrouwen zijn op natuurlijke wijze zwanger geraakt, of wachten nog steeds op het juiste moment.
Per ingevroren eicel is de kans op zwangerschap ongeveer 5 procent bij een vrouw van 36 jaar. Er zijn dus ongeveer 20 a 25 eicellen nodig voor een levend geboren kind. De meeste vrouwen doen twee rondes om zo veel mogelijk eicellen te oogsten. Het terugplaatsen kan in Nederland tot en met je 49e.
Zwaar traject
Van tevoren schatten de artsen in dat Daisy slechts vijf eicellen zal oogsten: minder dan gemiddeld voor iemand van 36 jaar. Ondanks deze teleurstelling besloot ze ermee door te gaan. Daisy kreeg bijwerkingen zoals acne en mocht geen alcohol drinken. Haar werk stond op een laag pitje. “Ik reed om de dag meer dan drie uur heen en weer voor een ziekenhuisbezoek van tien minuten. Maar het gevoel dat ik had ‘gefaald’ in het leven, werd steeds minder. Ik nam het heft in eigen handen.”
Op de dag van de punctie heeft ze negen eicellen kunnen invriezen en zag ze af van een extra ronde. “Ik ben tevreden met de negen eitjes. Ik zie dit als een soort ‘verzekering met eigen risico’, mocht ik ze ooit nodig hebben. Een allrisk-verzekering zou betekenen dat ik nog een ronde doe. Op dit moment heb ik er de energie en het geld niet voor. Dit voelt goed voor nu.”
Lange tijd hield Daisy dit voor zich. Ze voelde dat ze haar kinderwens niet hardop mocht uitspreken, omdat ze al een kind heeft. “Er zijn zoveel vrouwen die niet zwanger kunnen worden. Ik voelde ook schaamte. Hoe zouden mensen reageren op mijn keuze?”
Jackpot
Toen Daisy uiteindelijk haar verhaal deelde op social media, kreeg ze juist een lading positieve reacties van andere vrouwen; het raakte een snaar. Haar schaamte en zelfstigma verdwenen. Ze gaat meer ontspannen door het leven en ontmoette een half jaar na het invriezen haar huidige vriend. Omdat ze zich niet langer gehaast voelt, hebben ze elkaar op een rustige manier kunnen leren kennen.
Daisy liet haar eicellen invriezen omdat ze heel graag nog een kans wilde op een gezin. Maar door het traject begint ze dit idee juist los te laten en ziet ze steeds beter in dat er meerdere manieren zijn om gelukkig te zijn. “Door mijn negatieve spiraal kon ik moeilijk zien hoeveel ik al heb. Ik bén al heel gelukkig. Ik heb een prachtige dochter. Als het niet lukt om een tweede kind te krijgen op natuurlijke wijze of met de eitjes, dan maakt dat niet uit. De jackpot heb ik al.”
Haar advies voor vrouwen die het overwegen is: gewoon doen. “Als je het geld ervoor over hebt. De klok tikt gevoelsmatig minder hard en ik ben niet meer bang voor de toekomst. Wat er ook gebeurt, ik weet dat het goed zal komen.”
Eicellen invriezen Hoeveel ingevroren eicellen je nodig hebt voor een succesvolle zwangerschap, hangt af van je leeftijd op het moment van de punctie. Gynaecoloog Mariëtte Goddijn raadt vrouwen aan om het tussen hun 30e en 35e te doen, omdat de vruchtbaarheid van de eicellen daarna sterk afneemt. Je hebt dan meer eicellen nodig voor een geslaagde zwangerschap. Bij een vrouw van 36 jaar is de kans op zwangerschap per ingevroren eicel ongeveer 5 procent. In theorie heb je daarom 20 tot 25 eicellen nodig voor een geslaagde zwangerschap die in de geboorte van een kind resulteert. Per oogst worden er gemiddeld tussen de 10 en 20 eicellen opgehaald. De meeste vrouwen doen daarom twee rondes. In het Amsterdam UMC wordt eicelvitrificatie alleen uitgevoerd bij vrouwen tussen de 30 en 40 jaar. “Maar vanaf 38 jaar gaan we in gesprek met de vrouw om te kijken of het zinvol is, vanwege de verhoogde risico’s op die leeftijd,” zegt Goddijn. Sommige ziekenhuizen en vruchtbaarheidsklinieken behandelen ook vrouwen onder de 30 jaar. Het terugplaatsen kan in Nederland tot en met 49 jaar.
