Anne onderging een medische transitie: “Ik word anders behandeld nu mensen mij zien als man”

Anne (26) is trans persoon en startte twee jaar geleden met het gebruiken van testosteron. Vorig jaar onderging hij een borstamputatie. Toch veranderde deze medische transitie niet alleen zijn uiterlijk. “Ik ben zelf niet veel veranderd, maar hoe mensen op mij reageren wél.”

Nét anders

“Het gaat vaak over ‘voor je transitie’ en ‘daarna’”, begint Anne. “We hebben het heel weinig over die tussenfase, wanneer je nét anders gezien gaat worden. Voor mij was dat best wel gek, want ik ben mezelf niet anders gaan zien. Ik herken mezelf meer in de spiegel, maar ik heb niet het idee dat ik er heel anders uit zie dan drie jaar geleden. Toch word ik nu bijna altijd aangesproken als ‘meneer’ en dat is vreemd. Dat is natuurlijk het gewenste effect, maar je moet er ook aan wennen. Je bent je hele leven op een bepaalde manier aangesproken en opeens verandert dat. 

Macht gekregen

Los van dat meneer/mevrouw-ding, merk ik dat er sneller naar mij wordt geluisterd. Wanneer ik iets zeg in een discussie, nemen mensen mijn mening serieuzer. Dat valt op omdat ik zie dat vriendinnen van mij minder serieus genomen worden. Eerder behoorde ik tot diezelfde groep, dus dan ben je er ook een beetje blind voor. Nu merk ik dat ik de ‘macht’ heb gekregen om te zeggen: “Hé, volgens mij is zij nog niet uitgepraat”. 

Niet meer op de heupen

Het is moeilijk te beschrijven, maar ik merk ook dat de ruimte die ik inneem meer wordt gerespecteerd. Zo gingen mannen vroeger nooit voor mij aan de kant, terwijl vrouwen dat wel deden. Nu merk ik dat vrouwen én mannen voor mij opzij gaan. Ook tijdens het uitgaan: als je van punt A naar B wil lopen tussen de menigte. Maar ook andersom merk ik verschil: wanneer mannen er nu langs willen, grijpen ze me niet meer bij de heupen. Nu tikken ze me gewoon aan op mijn schouder.

Onveilig gevoel

Tegenwoordig maak ik ook steeds vaker een wandeling in de nacht. Dat is iets waar ik me voorheen nog niet veilig genoeg bij voelde, maar nu heb ik het idee dat andere mannen mij ook zien als man. Zij zullen me dus wel met rust laten en dat geeft mij over het algemeen meer veiligheid. Ik weet hoe het voelt als iemand heel dicht achter je loopt. Dat kan soms aanvoelen alsof iemand je achtervolgt. Nu maak ik zelfs weleens mee dat een vrouw best vaak achterom kijkt. Dan besef ik me: dat kan best aan mij liggen. In dat geval loop ik gewoon naar de overkant om aan te geven dat ik geen kwade bedoelingen heb. 

Tijdens het uitgaan

Ik ben best wel een zelfverzekerd en extravert persoon. Wanneer ik vroeger fel in een discussie ging, vonden jongens mij eerder een beetje irritant. Tegenwoordig kan ik een agressieve reactie verwachten wanneer iemand mij bijvoorbeeld aanstoot en ik vraag of diegene dat niet wil doen. Het voelt haast als een soort rivaliteit. Dat gevoel is heel raar, ik ben niet gesocialiseerd als man dus ik snap ook niet helemaal hoe dat werkt. Dat is écht wennen.”

Sterke man/vrouw-scheiding

Voor Anne is de sterke man/vrouw-scheiding die wij als maatschappij hebben gemaakt dan ook heel voelbaar. “Voor beide kanten kan die heel pijnlijk zijn. Zo merk ik ook dat mannen het veel moeilijker vinden om intimiteit te tonen. Dat kan betekenen knuffelen met vrienden, maar gaat ook over praten over je gevoelens. Wanneer ik met alleen jongens aan het chillen ben, gaat het echt niet over gevoelskwesties. Ze kunnen dan wel een situatie omschrijven, maar vertellen niet hoe zij zich erbij voelen. Wanneer ik met vrouwen afspreek, gaat het daar veel meer over. Mannen hebben het vooral over de situatie zelf en laten hun emotie achterwege. Terwijl ik wel het gevoel heb dat zij hier meer over zouden willen praten.

Goed voelen 

Hoe anders ik word behandeld nu ik er meer uitzie als ‘man', komt eigenlijk omdat we ons zó erg focussen op de verschillen tussen man en vrouw. Ik heb ervaren dat er eigenlijk niet zoveel onderscheid is. Wat verschillend is, is hoe we elkaar behandelen. En je gaat jezelf gedragen naar hoe je behandeld wordt. In dat opzicht denk ik: jammer dat zoveel mensen zich niet realiseren dat we onszelf daar tekort mee doen. Het hoeft allemaal niet zo zwart-wit te zijn. Dat betekent niet dat je alles moet loslaten en dat we onszelf geen man of vrouw mogen noemen, maar zit ‘m meer in je goed voelen bij wat je doet. Wanneer je als man roze een mooie kleur vindt, wordt dat al snel gezien als ‘gay’. Die dingen hebben helemaal niets met je identiteit te maken. We doen onszelf te kort om daar zo rigide naar te kijken.”

Zijn wie je wilt zijn, kan heel spannend zijn. Lees hier drie verhalen van trans personen die naar buiten gingen als hun 'echte' ik. 

• Deel