Combineren kun je leren(?): de ultieme combi-gids

Eén en één is twee. Meestal. Maar niet als je drugs gebruikt. Dus houd jij van een pilletje of een lijn? Of van een biertje en een joint. Lees dan onze combi-gids met advies van Tom Bart, preventiedeskundige bij Jellinek.

Waarom denk je dat mensen combineren?
“Dat kan verschillende redenen hebben. Soms combineren mensen middelen omdat ze verwachten dat de combinatie een soort extra positief effect geeft. Je hebt bijvoorbeeld mensen die uppers en downers combineren. Ze denken de verdovende effecten tegen te gaan met een stimulerend middel. Daarbij zijn mensen gewend om standaard alcohol te drinken. Hierdoor gaat het tijdens uitgaan vaak samen met gebruik van andere middelen. Verder zoeken mensen ook voor een soort van versterkend effect.”

Wat is het grootste gevaar van combineren?
“Ik denk dat mensen de risico’s vaak onderschatten. Kijk, we zien het natuurlijk ook wel eens goed gaan. Maar we zien ook dat de keren dát het fout gaat met drugsgebruik, dit vaak door combineren komt. Combinatiegebruik zorgt voor onvoorspelbare effecten. Want wat je eigenlijk doet, is twee middelen in je lichaam stoppen die twee verschillende uitwerkingen hebben op je lichaam. Dat kan ervoor zorgen dat je lichaam extra in de war raakt en dat je klachten krijgt.”

Welke klachten kun je krijgen van combinatiegebruik?
“Dat ligt aan de combinatie die iemand neemt. De meest gevaarlijke combinatie is downers met downers. Als je twee verdovende middelen met elkaar gaat combineren, bijvoorbeeld alcohol en GHB, zorgt dat voor een enorm versterkend effect. En dat is dan niet 1 + 1 = 2  maar echt 1 + 1 = 5. Het kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat je veel sneller out gaat, dat je onderkoeld raakt, of zelfs in een coma raakt." 

"Ook stimulerende middelen versterken elkaars effect. Denk bijvoorbeeld aan cocaïne en xtc. Het is iets minder gevaarlijk dan twee downers, maar ook daarbij zie je risico’s. Denk aan hartkloppingen en oververhitting. Wanneer mensen waarnemingsveranderende middelen gaan combineren, dus trippers in combinatie met andere middelen, zie je dat mensen echt in de war kunnen raken. Ze kunnen een slechte trip krijgen, psychotische symptomen en angstige gevoelens. Het is dus een beetje afhankelijk van de soort combinatie welke risico’s eraan vast zitten. Maar uiteindelijk zijn alle combinaties onvoorspelbaar.”

Welke combinaties worden het vaakst gemaakt?
“Alcohol en cannabis zijn in het uitgaansleven de meest gebruikte middelen. Van de combi alcohol en cannabis kan je behoorlijk ziek worden. Als jij al flink wat biertjes op hebt en je steekt nog een joint op, kan dit erg verkeerd vallen. Cannabis heeft lichamelijk wat minder grote risico’s, maar vooral psychisch kan je behoorlijk in de war raken. Het is niet heel gevaarlijk, maar het kan je avond goed verpesten. Alcohol is sowieso altijd tricky. Doordat het zo genormaliseerd is, vergeten mensen dat het eigenlijk een verdovend middel is. Daarnaast zie je bijvoorbeeld dat uppers als xtc, cocaïne en speed vaak gecombineerd worden met downers. Meestal met alcohol, maar ook wel eens met GHB.”

Welke combi’s zijn absolute no-go’s?
“Dan heb je het vooral over de downers met downers. Dus GHB met alcohol, of een van die twee met slaapmedicatie. Dat soort combinaties zou ik zeker afraden. Ook alcohol met ketamine bijvoorbeeld. Dat soort middelen versterken elkaars effect gewoon behoorlijk. Het risico dat je out gaat of dat je echt lichamelijk in gevaar komt wordt een stuk groter bij die combinaties.”

Zijn er ook ‘veilige’ combinaties?
“Nee, niet echt. Als jij ervaring hebt met sommige middelen kan het best wel eens goed gaan. Maar het is toch altijd een risico dat je neemt. Het is heel onvoorspelbaar hoe iets valt. Dat is ook helemaal afhankelijk van set en setting. Dus waar je het gebruikt, met wie je het gebruikt, hoe je je voelt, hoe het weer is. Dat speelt natuurlijk allemaal mee in hoe iets valt. Uiteindelijk is het gewoon altijd onvoorspelbaar. Ik denk ook dat als jij optimaal van een middel wil genieten, het altijd het beste is om het gewoon bij dat ene middel te houden. Dan heb je er het meeste plezier ervan.”

Waar moet je op letten met drugs combineren?
“Ik zou het altijd afraden, dat staat voorop. En áls je het toch doet, probeer ervoor te zorgen dat je middelen niet te kort op elkaar gebruikt. Dus als jij nog volledig onder invloed bent van het ene middel, moet je erg voorzichtig zijn met het nemen van een ander middel. Pas je doseringen ook zeker aan. Gebruik niet dezelfde dosis van een middel wanneer je combineert als dat je normaal gesproken zou doen, wanneer je alleen dat middel gebruikt. Anders zit je al snel aan een overdosering. Wacht tot een middel voldoende is uitgewerkt en neem dan een lage dosering van het tweede middel.”

Is er nog iets dat je ons wil meegeven?
“Probeer als je op een festival bent met je vrienden globaal te delen wat je gebruikt en wanneer je gebruikt. Dan weten mensen, áls het toch misgaat, wat er gebeurd zou kunnen zijn. Test je drugs ook van tevoren. Rust daarnaast goed uit, zorg dat je voldoende slaap hebt. En ook dat je genoeg eet en drinkt. Als je dat allemaal niet goed op orde hebt kan een combinatie al helemaal snel verkeerd vallen. En als je niet lekker bent, dan is de eerste hulp je beste vriend. Wees niet bang dat je van het festival wordt gestuurd of dat je een boete krijgt. Je kan altijd bij de eerste hulp aankloppen.”

• Deel