Met één klik nepnaakt op het internet: AI-misbruik gebeurt steeds vaker

- Artikel
- 28 mei 2025
- 5 minuten leestijd
Je plaatst een leuke foto van jezelf op sociale media. Lekker op vakantie, dansend op een festival of gewoon omdat je outfit er fucking goed uitziet. Iemand pakt die foto, haalt ’m door een AI-tool en ineens sta je ‘naakt’ op internet. Deze vorm van online seksueel misbruik is strafbaar en kan tot wel 6 jaar cel opleveren. Toch worden steeds meer jongeren er slachtoffer van. En dat heeft grote gevolgen.
Er bestaan namelijk sites waarmee je iemand digitaal ‘uit kan kleden’. In deze uitkleedapps kan je een foto van iemand uploaden en met behulp van AI (kunstmatige intelligentie) krijg je binnen een paar seconden een bewerkte naaktfoto terug. Deze zijn soms zó realistisch, dat je bijna niet kan zien dat ze nep zijn. Ethisch hacker Sijmen Ruwhof onderzocht dit soort apps: “Ik ben geschrokken van hoeveel aanbieders er zijn. Er was zelfs een site waarbij je een volledig sociaal-mediaprofiel kon opgeven, en de tool beloofde álle foto’s daarop ‘uit te kleden’.”
Getraind op naakte vrouwen
Het zal je misschien niet verbazen, maar er worden vooral vrouwen uitgekleed via deze platforms. “Bij veel websites kon je niet eens kiezen om een man uit te kleden. Dus die AI-algoritmes zijn vooral getraind op vrouwen. De meeste platforms werken met een gratis proefversie, maar daarna moet je betalen om meer ‘naaktbeelden’ te maken. Het is dus gewoon een verdienmodel, maar wel ten koste van anderen.”
Hetzelfde als echte naaktbeelden
De foto’s worden vaak gebruikt om te pesten, iemand belachelijk te maken of als ‘grapje’. Maar voor het slachtoffer is het allesbehalve grappig, en het worden er steeds meer. Uit een vragenlijst van Pointer blijkt dat er op 24 procent van de ondervraagde scholen wordt gepest met AI-naaktfoto's. 10 procent van de scholen meldde dat dit zelfs meer dan vijf keer per jaar gebeurt. “Ik denk dat heel veel jongeren het als een soort onschuldig, plagerig iets zien”, vertelt Sijmen. “Maar als iemand dit bij jou doet en je slachtoffer wordt, heeft dit wel een hele grote impact. Hoe bewijs je dat zo'n nepbeeld nep is? Daardoor kan het dezelfde impact als een echt naaktbeeld wat rondgaat. Dit geeft gevoelens van schaamte, schuld, angst en depressie. Sommige mensen zien zelfs het leven niet meer zitten."
Online seksueel misbruik
Nep-naakt of niet: dit valt onder online seksueel misbruik. Als je dit doet, ben je dan ook strafbaar bezig. In Nederland mag je zonder toestemming geen deepfake-naaktfoto’s maken, verspreiden of bewaren. Je kan er tot twee jaar cel voor krijgen. En is het slachtoffer minderjarig? Dan kan het zelfs tot zes jaar cel zijn, omdat het dan gezien wordt als virtueel kindermisbruik.
Alleen sokken uittrekken
Ondanks dat het illegaal is om te doen, nam het aanbod van uitkleed-apps en -websites met 45% toe afgelopen jaar. Maar hoe kan dat nog?
Dit is omdat de aanbieders slim zijn met hun voorwaarden: daar staat dat het alleen bedoeld is voor eigen gebruik en niet voor afbeeldingen van anderen. “Als je het alleen voor jezelf gebruikt of toestemming hebt, is het namelijk legaal. Ze doen alsof zij niet weten wat de klanten op de website doen en gooien het op: 'We gaan ervan uit dat mensen de voorwaarden van de website respecteren'.”
Daarnaast is het helemaal verbieden van deze AI-tools niet makkelijk. Zulke technologieën kunnen namelijk ook voor andere doeleinden worden gebruikt: als je bijvoorbeeld alleen je sokken wil uitkleden, dan valt dat buiten het strafrecht. Zolang er dus ook maar legale toepassingen zijn, is het lastig om het volledig te verbieden.
Dit kan je doen als het jou overkomt
Vaak worden deze nepnaaktbeelden via sociale media platforms verspreid. Vraag het platform om het offline te halen. Dat kan je zelf doen of met hulp van een hulporganisatie als Helpwanted. Platforms zijn verplicht om illegale content te verwijderen.
Doet het platform niks? Dan kan je een klacht indienen bij de Autoriteit Persoonsgegevens, die houdt toezicht op privacy. Als het op die manier niet lukt kan je ook naar de rechter stappen om de foto’s offline te krijgen.
- Doe sowieso altijd aangifte! De politie kan dan proberen te achterhalen wie erachter zit. Hopelijk leidt dat tot vervolging. Ondanks dat er in Nederland nog niet veel zaken zijn geweest die voor de rechter kwamen, is het belangrijk dat ze die aangifte hebben.
- Het is misschien moeilijk of ongemakkelijk om erover te praten, maar het is écht belangrijk. Want dit is niet zomaar iets, dit kan veel met je doen. Praat er daarom over met iemand die je vertrouwt. Dat kan een vriend of vriendin zijn, je ouders, een mentor, of een hulporganisatie zoals Helpwanted: zij kunnen je helpen om de juiste stappen te zetten.
Wees lief voor elkaar
De politiek begint in actie te komen. Zo wil bijvoorbeeld de SP dat AI-uitkleedapps verboden worden. Maar voordat dat écht geregeld is, zijn we waarschijnlijk alweer een tijdje verder. In die tussentijd ligt er ook een verantwoordelijkheid bij ons: Deel deze foto’s niet. Maak ze niet. En help mensen die hiermee te maken krijgen. Dus: wees lief voor elkaar. Dit is géén grap, maar online seksueel misbruik.
Als een naaktfoto ongevraagd wordt doorgestuurd, kan dat enorme impact hebben. Lees hier hoe het was voor Anne toen haar naaktfoto werd exposed.