Seksuele voorlichting op scholen moet beter: minister ontvangt vandaag een manifest

Jongeren geven hun seksuele voorlichting een magere 5,8. Het is vooral heel erg ‘zo maak je een baby’ en ‘dit is een soa’. En heel weinig ‘zo heb je plezier’ en ‘zo herken je grenzen’. Dat kan dus veel beter. Vandaag ontvangt de minister van Primair en Voortgezet Onderwijs een manifest waarin gepleit wordt voor een betere seksuele vorming.

Het manifest komt vanuit 37 jongerenorganisaties, onderwijsorganisaties en expertisecentra en is een initiatief van Rutgers, hét expertisecentrum rond seksualiteit. Wij spraken Luc Lauwers, expert seksuele vorming bij Rutgers, over het belang van dit manifest.

Zijn er op dit moment eisen aan seksuele voorlichting?
“Seksuele voorlichting is geen vak, dus er zijn geen specifieke eisen. Seksualiteit en seksuele diversiteit is wel een verplicht thema voor het basisonderwijs en de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Hoe dit thema wordt behandeld is echter nergens vastgelegd. De invulling ervan ligt dus bij de school zelf.” 

Wat horen jullie voornamelijk van jongeren over hun seksuele voorlichting?
“Jongeren geven aan veel belangrijke informatie te missen. Ze zijn blij met de informatie die ze krijgen over bijvoorbeeld hoe je voorkomt dat je zwanger wordt of een soa krijgt. Maar seksualiteit is meer dan dat. Ze willen ook les krijgen over seksueel plezier, gendernormen, diversiteit, relatievormen en hoe te communiceren over grenzen. De maatschappelijke en sociale aspecten van seksualiteit worden nu nog onderbelicht. Niet alleen de jongeren zelf, maar ook docenten geven aan hier meer aandacht aan te willen besteden.”

“We merken ook dat de aandacht voor seksualiteit erg is toegenomen de laatste tijd. Dit heeft ook te maken met recente gebeurtenissen als Roe v. Wade, de transgenderwet, en alles rondom The Voice. Hierdoor wordt seksualiteit een steeds meer besproken thema.”

Waarom willen jullie ook seksuele voorlichting in de bovenbouw en op het MBO?
“Nu gaat de seksuele voorlichting op de basisschool redelijk goed. Vervolgens gaan jongeren naar middelbare school waar er tijdens de biologieles in de onderbouw nog aandacht aan wordt besteed. Maar dan stopt en stagneert het vaak. En dat is eigenlijk heel krom als je je bedenkt dat de meeste jongeren rond hun achttiende seksueel actief worden. Ze hebben dan op hun dertiende voor het laatst voorlichting gehad. Daar zit dus een gat van vier á vijf jaar. Op het moment dat het extra relevant wordt, worden er geen gesprekken meer over gevoerd." 

Als jullie zelf een programma zouden mogen opstellen voor scholen, waar zou dit uit bestaan?
“Er moet altijd ruimte blijven voor een school om de invulling van het thema aan te passen aan hun eigen behoeften en context. Maar algemeen genomen zou het een combinatie moeten zijn van de belangrijke feitelijke kennis en het daar uitgebreid met elkaar over hebben. Denk bijvoorbeeld aan concrete oefeningen van ‘hoe geef je aan of je iets wil’, en ‘hoe herken je bij de ander als die iets niet wil’. Als je het hebt over preventie van seksueel overschrijdend gedrag en het bevorderen van überhaupt respectvol gedrag naar elkaar, is het bespreken van gendernormen en rolpatronen heel belangrijk.”

• Deel