Tilburg en Breda trappen af met een experiment voor eerlijke wietteelt

Ernst Kuipers, demissionair minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, maakt vandaag met D66-Kamerlid Joost Sneller de ‘wietreis’ van de teler naar een coffeeshop in Breda. Niet om samen lekker stoned te worden, maar als voorproefje van het nieuwe ‘wietexperiment’ dat start op 15 december.

Het wietexperiment
“We willen ervoor zorgen dat de hele coffeeshop-keten legaal wordt”, begint Sneller. “Dat betekent: vanaf het moment dat het zaadje de grond in gaat. Ook het transport en de verkoop van wiet wordt officieel een legale, gereguleerde keten.” Maar daar zijn niet alle partijen het mee eens. Zo zou drugs door de legalisering toegankelijker kunnen worden, waardoor het aantal verslaafden toeneemt. Het compromis? Het wietexperiment, waar in totaal elf gemeenten en tien telers aan meedoen. Een aantal coffeeshops in Breda en Tilburg gaat op 15 december al van start met de legale wietteelt. Volgend jaar zullen ook Arnhem, Almere, Groningen, Heerlen, Voorne aan Zee, Maastricht, Nijmegen en Zaanstad zich aansluiten bij die twee steden. Het wietexperiment zal in totaal ongeveer vijf jaar lopen, maar volgens het regeerakkoord wordt er volgend jaar al gekeken naar de effecten. “Als politieke partijen het experiment willen afwachten en merken dat het kán, kunnen we binnen een jaar eventueel besluiten om het in heel Nederland te reguleren.”

Meer controle
De legale cannabisteelt start dus officieel volgende maand. Het heeft volgens Sneller veel voeten in de aarde gehad, maar er komen volgens hem enorm veel voordelen bij kijken. “Op dit moment weet je als consument bij de coffeeshop bijvoorbeeld niet welke pesticiden gebruikt worden en hoeveel THC en CBD er in een joint zitten. Dat komt doordat kwekers tot nu toe altijd illegaal te werk zijn gegaan en er daardoor geen keurmerk op wiet geplakt mag worden. Wanneer telers gereguleerd mogen kweken, kan er veel meer controle uitgevoerd worden. Nu weet je alleen: de Jack Herer is redelijk licht en de White widow is wat zwaarder. Vanaf december kan de coffeeshop daar ook meer over vertellen omdat de teler zijn wiet beter kan meten.” 

Volksgezondheid
De legalisering van wiet zou volgens Sneller ook bijdragen aan een betere volksgezondheid: “Wanneer iets gereguleerd wordt, worden er eisen gesteld aan welke pesticiden en insecticiden gebruikt moeten worden door telers. Dat is veel beter voor de volksgezondheid.” Ook preventiebeleid is volgens hem een groot onderdeel van het wietexperiment. “Wanneer je nu iets bij de coffeeshop koopt, krijg je een doorzichtig zakje of buisje mee. Daar staan geen gezondheidswaarschuwingen op, waardoor je je ook minder bewust bent van de gevolgen.” 

Via de achterdeur
Daarnaast legt Sneller uit dat je als consument niet weet waar je geld naartoe gaat. En dat is nogal wat: naar schatting zetten alle coffeeshops in Nederland jaarlijks gemiddeld één miljard euro om. “Het is onduidelijk welke criminele organisatie aan de achterdeur geld verdient door jouw inkopen. Het is voor de Nederlandse veiligheid en toenemende macht van de onderwereld natuurlijk belangrijk om daar oog op te hebben.”

Eerlijke wiettelers
Wietteelt is volgens Sneller tot nu toe nog een onbekende sector. “Vandaar dat we de afgelopen jaren veel kennis hebben opgedaan over eerlijke bedrijven. Geen criminele bendes, maar legale sectoren die ook met legaal geld zijn opgestart.” Eén van de tien telers die deel uitmaken van het experiment is Jakob. Zijn bedrijf teelt sinds 2016 legaal voor landen als Oostenrijk en Canada. In juni dit jaar kwam hij naar Nederland voor het experiment. “Dit is de eerste keer ooit dat we kunnen telen voor recreatieve doeleinden in Europa. Er wordt nog niet veel over gepraat, maar de Nederlandse overheid heeft een baanbrekend besluit genomen door dit experiment te doen.” 

Eerste stap richting legale markt
Alhoewel we door een aantal Europese landen al zijn ingehaald als het gaat om de legalisering van wiet, noemt Jakob het wietexperiment ‘de eerste stap richting een legale, Europese wietmarkt’. “Sommige mensen denken dat de wiet in Nederlandse coffeeshops legaal is, maar dat is niet zo. Het is alleen getolereerd.” Volgens Jakob moeten we onszelf vooral afvragen of het verbod op de wietteelt echt heeft gewerkt: “Je komt er al snel genoeg achter dat dit niet het geval is.” Dat mensen in de gevangenis belanden voor het telen van wiet, klopt in zijn ogen dan ook niet. “Er is geen grammetje wiet meer of minder op de markt gekomen door het verbod. Het heeft geen verschil gemaakt en zorgde tot nu toe alleen maar voor onrechtvaardige situaties.”

Vandaar dat Ernst Kuipers en Joost Sneller vandaag een bezoekje brengen aan Jakob. “Normaal gesproken staan we dat niet toe en blijven we onder de radar”, legt Jakob uit. “Maar nu is het belangrijk dat mensen inzien dat een legalisering op wietteelt alleen maar winnaars oplevert. Het werkt voordelig voor coffeeshops, klanten kunnen genieten van legale joints en de telers kunnen ook eerlijk te werk gaan.”

Van links naar rechts op de foto: demissionair minister Ernst Kuipers, D66-Kamerlid Joost Sneller en twee wiettelers van Jakobs bedrijf.

Wat willen de partijen?
Er zijn niet alleen positieve geluiden op het wietexperiment. Zo vinden sommige partijen dat het wietexperiment een normaliserend effect heeft op drugs. Meerdere partijen laten in hun verkiezingsprogramma weten dat de overheid er alles aan moet doen om drugsgebruik te voorkomen. Het zou de gezondheid schaden, de productie ervan is slecht voor het milieu en het zou drugscriminaliteit en-overlast in stand houden. 

D66, GroenLinks-PvdA, SP, BIJ1 en Piratenpartij-De Groenen
Zijn voor het legaliseren van wietteelt, inclusief thuisteelt. 

De PvdD en Volt
Zijn ook voor het legaliseren van wietteelt, maar tegen het bouwen van nieuwe coffeeshops bij scholen. 

JA21, FvD en BVNL
Geven aan voor geleidelijke legalisering te zijn, maar willen wel meer aandacht voor preventie. 

De BBB
Wil normalisatie van soft- en harddrugs tegengaan en wil legalisatie van wiet alleen in Europees verband. 

De VVD en NSC
Willen het huidige cannabisbeleid blijven handhaven. 

Het CDA en DENK
Zijn tegen de legalisering van de wietteelt en willen dat coffeeshops in de buurt van scholen en woonwijken sluiten. Daarnaast vinden zij het belangrijk dat criminaliteit wordt aangepakt. 

De ChristenUnie, PVV en SGP
Willen een totaal verbod op cannabis en zijn voor het sluiten van alle coffeeshops. 

Op zoek naar concretere standpunten van politieke partijen als het gaat om de cannabiswetgeving? Vul dan hier de Cannabis Kieswijzer in.

• Deel