Waarom krijgen we vaak schokjes door ons lichaam na het gebruik van XTC?

Wanneer je in het weekend veel XTC hebt gebruikt, kán het voorkomen dat je daarna 'elektrische' schokjes door je lijf krijgt. Dit gebeurt meestal in bed, nét voordat je in slaap valt. Waar komt deze reactie vandaan en is er iets tegen te doen? We spraken met Judith Noijen van verslavingscentrum Jellinek.

Is dit iets wat jullie vaak tegenkomen: schokjes door je lijf na het nemen van XTC?
“Het is een vraag die we regelmatig voorgeschoteld krijgen, ja. En ook al een langere periode: we zien niet dat het nu opeens vaker voorkomt. Het is dus echt iets wat veel mensen al lang ervaren. We krijgen vooral veel vragen over dit onderwerp wanneer onze voorlichters van Unity op feesten en festivals staan.”

Wat betekenen deze schokjes?
“Eigenlijk is er nog niet heel veel bekend over wát het nu precies is en hoe het ontstaat. Wel zien we over het algemeen dat deze schoksensaties vooral ontstaan na het gebruik van MDMA, de werkzame stof in XTC en antidepressiva. Deze stoffen triggeren hetzelfde serotonerge systeem in onze hersenen. Het lijkt er dus sterk op dat het daar iets mee te maken heeft. Wanneer je deze middelen gebruikt, overprikkelt dit systeem namelijk. Dat komt vooral door het vrijkomen van serotonine. Veel mensen geven aan dat ze de dag erna last krijgen van deze schokken. Dat heeft waarschijnlijk te maken met de hoeveelheid serotonine die ineens daalt. Eerst heb je enorm veel van die geluksstof in je brein, en dan opeens helemaal niet. Wat je hersenen precies aan het doen zijn, is nog onbekend. Maar we kunnen het eigenlijk zien als een teken vanuit je brein dat je lichaam rust nodig heeft.”

Maar waarom ervaren we deze schokjes dan vooral in bed?
“Wanneer je in bed ligt, heeft je lichaam eindelijk tijd om te rusten. Je bent waarschijnlijk erg moe, uitgeput en hebt misschien wel dagen lang gefeest. Daarom krijg je vaak op dit soort momenten deze ‘boodschappen’ binnen. Mensen die geen drugs en antidepressiva gebruiken, kunnen deze schokken óók ervaren op het moment dat ze in slaap vallen. Iedereen heeft dit systeem in de hersenen, dus het beperkt zich niet alleen tot de drugsgebruikers.”

Kunnen deze schokjes voorkomen worden?
“Áls je drugs gebruikt: let er dan vooral op dat je niet te veel neemt. We zien over het algemeen dat mensen hier meer last van hebben wanneer ze hogere doseringen hebben genomen en meerdere dagen achter elkaar hebben gebruikt. Door je XTC-pil te laten testen, wordt duidelijk hoeveel er in de pil zit. Wanneer je dit weet, kan je beter doseren. Zorg daarnaast dat er genoeg tijd zit tussen de keren dat je de drugs neemt en gebruik niet vaker dan één keer in de twee maanden. Ook zien we dat mensen die MDMA of XTC combineren met bijvoorbeeld speed of cocaïne, meer last hebben van schoksensaties. Blijf dus weg van verschillende combinaties. Als laatste is het belangrijk om niet té lang wakker te blijven. Zorg ervoor dat je slaapritme niet te erg verstoord wordt. Je kan denken: ik zorg ervoor dat ik na het feesten genoeg slaap pak. Maar het is ook belangrijk dat je al uitgerust begint, en dat vergeten mensen weleens.” 

Kan je iets tegen deze schokken doen op korte termijn?
“De reden waarom mensen niet goed kunnen slapen door deze schokjes, heeft zeker met de schokken zelf te maken. Maar mensen worden er vaak ook bang van, en dat draagt minstens net zo goed bij aan het niet kunnen slapen. Als je dit nog nooit eerder hebt gevoeld of er niet zoveel vanaf weet, kan ik me voorstellen dat het best eng kan zijn. Hierdoor beland je in een spiraal: wat is het precies? Moet ik me zorgen maken? Heb ik acute hersenschade? Je bent ook nog eens moe, waardoor je dat soort lichamelijke reacties groter kan maken in je hoofd. Probeer op dit soort momenten niet te veel bezig te zijn met de schokjes zelf, want die zijn over het algemeen onschuldig en houden ook vanzelf weer op. Om in slaap te kunnen vallen is ontspannen heel belangrijk.” 

Wanneer moet je wél aan de bel trekken?
“De meesten ervaren de schokjes op de dag erna of op hun ‘dinsdagdip’. Als het na een week nog niet voorbij is en je meerdere schokken per uur ervaart, is het verstandig om even langs de huisarts te gaan. Dat hoeft niet te betekenen dat er echt iets aan de hand is, maar geruststelling is in zo’n geval ook al erg fijn.”

Kunnen we concluderen dat er dus niet zoveel aan de hand is wanneer je deze stuiptrekkingen krijgt in bed?
“De schokjes zelf kunnen niet zoveel kwaad, maar je moet het wel zien als een signaal om minder veel en vooral minder vaak te gebruiken. Je hoeft niet te denken: het hoort erbij, er is niets aan de hand. Het is dus wel belangrijk dat je je realiseert dat deze schokjes betekenen dat je misschien even rustig aan moet doen.”

Ervaar je klachten na drugsgebruik, maar praat je daar liever niet over met je huisarts? Dan kan je ook contact opnemen met het Landelijk Medisch Spreekuur Partydrugs: 088 - 358 29 40. Hier kan je in gesprek met een gespecialiseerde arts die al je vragen beantwoordt.

• Deel