Waarom zien we statafels als we xtc op hebben?

Hallucineren als je een xtc-pilletje of lik mdma op hebt. Het komt super vaak voor. Maar hoe komt het dat we altijd statafels in het publiek zien staan? Judith werkt bij Jellinek en geeft ons hier eindelijk duidelijkheid over.

Welke dingen zien mensen vaak wanneer zij xtc gebruiken?
"De voorlichters van ons Unity-project geven al bijna vijfentwintig jaar voorlichting. In die tijd hebben wij veel gesprekken gevoerd met mensen die vragen over xtc hadden. Als het over dit onderwerp gaat horen we vaak dezelfde dingen. Mensen zien voornamelijk statafels. Maar ook hekken, ladders, barretjes, brillen en hoedjes."

Hoe komt het dat mensen gaan hallucineren bij xtc-gebruik?
"Alles wat je waarneemt is een combinatie van wat je zintuigen doorgeven en wat is opgeslagen in je geheugen. Wanneer je iets niet goed waarneemt vult je brein soms dingen voor jou in. Dit gaat meestal goed maar je hersenen kunnen ook het verkeerde invullen. Je ziet dan iets wat er niet is. Dat noem je een hallucinatie. Als je xtc hebt gebruikt wordt hier nog een schepje bovenop gedaan. Een bijwerking van MDMA, de werkzame stof in xtc, is dat je wat minder goed kunt zien. Je kan bijvoorbeeld minder goed scherpstellen doordat je ogen snel heen en weer gaan. Je brein gaat dan nog meer dingen invullen waardoor je kunt gaan hallucineren. Als je een hoge dosering neemt treedt hallucinatie sneller op. Tegenwoordig gebeurt dat sowieso meer omdat pillen veel sterker zijn geworden. We horen er nu ook vaker over en het kan zijn dat gebruikers hallucineren hierdoor normaler gaan vinden. Dat is aan de ene kant interessant maar aan de andere kant ook zorgwekkend. Dit betekent namelijk dat mensen echt hoog aan het doseren zijn. 

Daarom is het zo belangrijk om je pillen te laten testen. Zo kan je beter doseren waardoor die hallucinaties uitblijven. Maar die hallucinaties op zichzelf zijn geen reden om bang te worden. Zie het als een signaal dat je even moet opladen en uitrusten. Slaaptekort speelt namelijk ook een rol bij het hallucineren. Mensen die xtc gebruiken en lang wakker zijn laten hun brein overuren draaien tijdens het feesten. Hierdoor kan je ook meer gaan hallucineren."

Waarom dan specifiek die statafels?
"Je brein heeft een soort korte error. Hij vult deze in op basis van wat je hebt opgeslagen in je geheugen. Dit is iets wat past bij de omgeving. Je staat op een feestje - daar zie je vaker statafels. Dat heb je opgeslagen en pas je toe. In de tijd dat er nog veel dansblokken in de zaal stonden hallucineerden mensen daar juist over. Het is maar net wat je bij de situatie vindt passen. Als je eenmaal een keer statafels ziet als je xtc op hebt, dan zal je het gauw weer zien. Volgens je brein is dit de meest logische invulling."

Is het normaal dat mensen dit zien?
"Normaal wil ik niet zeggen. Je hersenen vinden het niet ‘normaal’ om onder invloed te zijn. Ze gaan verstoord reageren door bijvoorbeeld te hallucineren. Dat is wel een natuurlijke reactie. Lang niet iedereen heeft dit. De een is er gevoeliger voor dan de ander. En als iedereen in jouw omgeving statafels ziet die er niet zijn, dan zegt dat misschien wel iets over jouw omgeving."

Hoe kan je onderscheiden wat echt of nep is?
"Op het moment dat je er beter op gaat letten of de situatie gaat onderzoeken kan je zien dat de hallucinatie niet echt is. Het  is maar tijdelijk. Als je naar de zogenaamde statafel loopt kan je zien dat hij er niet staat. Je kan er ook op gaan leunen, maar dan gaat het wel eens mis. Je kan ook aan iets anders denken of een liedje zingen. Op die manier kan je je hersenen afleiden. Als je in de dagen daarna nog last hebt van hallucinaties dan kan het vervelend worden. Ga dan naar de huisarts of naar een speciaal partydrugsspreekuur."

Judith sprak ook over de houdbaarheid van drugs. Check hier het artikel!

• Deel