Yaron (22) en Bjorn (20) waren gameverslaafd: “Je wil gewoon ontsnappen”
- Artikel
- 20 jan 2023
- 12 minuten leestijd
We zijn allemaal weleens toe aan een retourtje escapisme. Maar waar dit voor de meesten zo nu en dan een zinderende zaterdagnacht is, is het voor anderen een dagelijkse drang. Dat is precies wat hun gameverslaving voor Yaron en Bjorn was. “Het is gewoon makkelijk om een andere wereld in te springen als je eigen wereld niet zo leuk is.”
Schets even een beeld voor me, hoeveel gamede jullie?
Bjorn: “Altijd”. Yaron: “Dag en nacht. Het was vooral dat we er altijd wel mee bezig waren in ons hoofd. En als we kónden gamen deden we dat ook. Ik ging bijvoorbeeld ook in de klas expres achterin zitten om tijdens de les te kunnen gamen.” Bjorn: “Precies dit. En als de docent het dan door had, raakte ik gefrustreerd op die docent. Terwijl ik zelf in de fout zat. Ik gamede zelfs op de basisschool al op de schoolcomputers. Die waren beter dan de computer die ik thuis had. Als ik thuiskwam van school ging ik ook direct gamen, en in de avond zette ik stiekem mijn computer weer aan wanneer ik naar bed moest. Hopend dat mijn ouders het niet merkten.” Yaron: “Het ging voor mij zo ver dat ik niks anders meer wilde doen. Ik wilde niet meer naar mijn opa en oma, niet mee naar de stad of iets met mijn ouders doen. Het liefste wilde ik ook mijn eten achter mijn laptop opeten, maar ik moest aan tafel eten. Wij speelden trouwens vooral Minecraft. We waren de hele dag bezig met beter worden in dat spel. Terwijl ik er zelf eigenlijk helemaal aan onderdoor ging. Maar op dat moment boeide alleen die andere wereld voor mij.”
Voor wie probeer je dan eigenlijk beter te worden?
Bjorn: “Voor jezelf, maar ook voor je vrienden. Want je speelt het met je vrienden, dus je wil ook laten zien hoe goed je bent in dat spel. Yaron: “Maar ik heb ook wel eens nachten gehad dat ik gewoon in mijn eentje in een wereld aan het spelen was. Dat is ook bizar eigenlijk. Je kan echt tien uur besteden aan het bouwen van een ziek kasteel met eigen verdedigingssystemen. Dan ben je daar misschien ook trots op. Maar waar ben je dan eigenlijk trots op? Je hebt niet écht iets bereikt. Alleen op je beeldscherm, in je eigen wereldje met niemand anders.”
Op dat moment boeide alleen die andere wereld voor mij.
Hadden jullie dan wel nog sociaal contact?
Bjorn: “Het sociale contact was online.” Yaron: “Soms had je ook alleen contact in de chat. Je had geen idee wie diegene was of hoe die praatte. Het enige dat je hoefde te doen is je computer openen, en je kon praten met mensen die hetzelfde dachten als jij. Eigenlijk is het een community van mensen die de realiteit wilden ontlopen.” Bjorn: “En dat is ook wat wij aan het doen waren.” Yaron: “Wat wel grappig is, is dat wij elkaar hebben leren kennen via het internet. We hadden allebei een Youtube-kanaal waarop we gamevideo’s plaatsten. Dus we hebben wel onze vriendschap eraan overgehouden. Every curse is a blessing.”
Ik dacht dat gamen iets heel eenzaams was, maar dat klopt dus niet helemaal?
Bjorn: “Je hebt denk ik twee soorten gameverslavingen. Ik denk dat er mensen zijn die echt in hun eentje gamen met minimaal sociaal contact, en mensen die vooral met vrienden gamen maar daar heel erg in doorslaan. Om zichzelf te bewijzen bijvoorbeeld.” Yaron: “Mijn broertje bijvoorbeeld is best wel introvert, en ook gameverslaafd. En hij zit wel echt in zijn eentje op zijn kamer zonder sociaal contact. Ik doe mijn best om hem daaruit te trekken, maar dat gaat niet zomaar. Dat weet ik natuurlijk uit eigen ervaring.”
Waarom begonnen jullie denk je met zó veel gamen?
Bjorn: “Yaron en ik hebben een soortgelijke situatie dat onze ouders op best wel jonge leeftijd uit elkaar gingen. Ik denk dat dat ook wel invloed had op ons gamegedrag. Het was dan lekker om in al die chaos te kunnen ontsnappen in zo’n spel.” Yaron: “Voor mij was dat net zo. Toen mijn ouders op mijn dertiende uit elkaar gingen was ik echt aan het puberen, dus dan is sowieso al alles kut. Het is gewoon makkelijk en fijn om een andere wereld in te springen als je eigen wereld niet zo leuk is. Ik denk dat dat voor veel mensen geldt. En laten we eerlijk zijn, we leven nou eenmaal niet altijd in een hele leuke wereld. Als je niet weet wat je wil doen bijvoorbeeld, wat veel mensen hebben, is het veel makkelijker om een spel te openen en daar progress in te hebben. Want dan voelt het alsnog een soort van alsof je iets bereikt. Er zijn zo ontiegelijk veel mensen die niet weten wat ze moeten doen. Die hun passie nog niet hebben gevonden. Dan snap ik dat je gaat gamen.” Bjorn: “Daarom zijn het denk ik ook vooral wat jongere mensen die gameverslaafd zijn. Op een gegeven moment heb je meer richting in je leven, en heb je er ook simpelweg geen of minder tijd voor. Als je jong bent heb je zeeën van tijd. Al is gamen niet de beste manier om die tijd te gebruiken natuurlijk.”
Je hebt veel meer invloed op hoe het in het spel gaat dan hoe het in het echte leven gaat.
En wat maakte het gamen zo verslavend?
Yaron: “Dit klinkt heel diep, maar als jij niet blij bent in de situatie waarin je zit en je kunt of wilt dit niet veranderen, is het veel makkelijker eraan te ontsnappen. Met gamen kan je jezelf in een andere wereld stoppen. Je bent gewoon aan het wegrennen. Het is veel makkelijker dan het aangaan. Want in het spelletje ben je wel goed. In het spelletje ben je leuk. En hoef je het niet te hebben over problemen thuis. Daar ben je die dude die het grote huis heeft of die sterker is dan anderen. Als jij in dat spel de beste spullen had, kwamen mensen naar jou toe in het spel. Dat was voor mij destijds een heel fijn gevoel, omdat ik dat buiten het spel niet had.” Bjorn: “Eigenlijk was je een soort van populair in het spel, in plaats van in het echte leven. Dus daarom is het veel aantrekkelijker om in het spel te zitten. Je hebt veel meer invloed op hoe het in het spel gaat dan hoe het in het echte leven gaat. Ik denk dat ik wel bijna met zekerheid kan zeggen dat de meeste gameverslaafden het gamen gebruiken als afleiding voor shit in hun leven.”
Wanneer werd jullie game gedrag problematisch?
Yaron: “Ik denk dat beide onze families wel vonden dat we teveel achter onze computer zaten. Maar daar hadden we echt schijt aan.” Bjorn: “Toen ik nog zo verslaafd was zagen mijn ouders het als een super groot probleem en die probeerden er ook alles aan te doen om het te verminderen. Ook docenten zeiden dat ik computerverslaafd was. Ik dacht toen gewoon ‘niemand begrijpt het’. Je kan gewoon helemaal in het spel raken. Dat je je hoofd er niet meer bij weg kan halen. Je bent er altijd mee bezig, altijd over aan het denken. Het is gewoon bijna je echte leven geworden. En dat maakt het een probleem.”
Wat hebben jullie toen gedaan om te minderen?
Yaron: “Op een gegeven moment ging er een soort knop om.” Bjorn: “Het hit vanzelf, van ‘oké, ik moet er iets aan doen’.” Yaron: “Je merkt dat het gaat knellen aan dingen. Er kwam ineens een besefmoment dat ik helemaal niks bereikte met wat ik aan het doen was. Als ik al deze energie in mijn eigen leven zou stoppen, zou ik zo veel kunnen doen. Bjorn: “Ik denk dat het bij ons ook wel gewoon zo was dat onze interesses switchten. Naar video's maken in ons geval. En dat heeft ons wel heel erg gered hierin. We kregen eigenlijk beide een soort van andere verslaving, maar dan een die een stuk gezonder was. Omdat je daarvoor wel sociaal contact moest hebben met mensen.” Yaron: “Door het gamen hebben we wel ontdekt dat we het leuk vinden om dingen te maken. Ik ging van een gameverslaving naar een Youtube verslaving. Zo verdween dat gamen een beetje op de achtergrond. Ik wilde dan liever de hele avond en nacht video’s editen. Niet dat dat gezond voor je is, maar dat is een andere discussie.” Bjorn: “Wij hadden dus wel beide echt het hulpmiddel dat we het in iets anders om konden zetten. We zijn niet zomaar gestopt met het idee ‘we gaan niet meer gamen’. Maar het was gewoon omgezet in iets anders, waardoor dat gamen minder interessant werd.”
Er kwam ineens een besefmoment dat ik helemaal niks bereikte met wat ik aan het doen was.
Hebben jullie ook iets geleerd van het gamen?
Yaron: “Ik denk ook wel dat je via het gamen iets kan vinden wat je leuk vindt. Ik hield gewoon van dingen maken, was gewoon tering creatief. Eerst uitte ik dat in Minecraft door daar dingen te maken, en nu uit ik het in fotografie.” Bjorn: “Ja, daar begint het wel, hè. Op zich voedt het spelen in zo’n open wereld, zoals Minecraft, wel je creativiteit. Dus in die zin denk ik wel dat ik er iets aan heb gehad. Kijk, het zit een beetje zo: ik zou het niet nog een keer doen, maar ik ben toch blij dat het is gebeurd.” Yaron: “Ja omdat wij er goed vanaf zijn gekomen.”
Jullie kregen dus eigenlijk gewoon een andere uitlaatklep?
Yaron: “Het was nog steeds een beetje wegrennen van de realiteit hoor, dat zeg ik eerlijk. Want ik was toen alleen nog maar bezig met video’s maken en editen. En net als bij gamen zie je nummers omhoog gaan wanneer je beter wordt. Maar dan gaat het om mensen in real life. Bjorn: “Je ziet al die inzet terug in je echte leven in plaats van alleen online. Plus ik werd er ook echt socialer van merkte ik. Ik heb daar echt mijn sociale skills van teruggekregen. Mensen ontmoeten die ik via Youtube kende, waar ik dan video’s mee ging maken. We gingen ook vaak naar meetings voor Youtubers bijvoorbeeld. We hebben beide nu gewoon andere passies. Yaron voor fotografie en ik voor video. En die passie is intussen zo groot dat we misschien niet meer verslaafd kúnnen worden.”
Gamen jullie nu nog weleens?
Bjorn: “We gamen eigenlijk bijna nooit meer. Yaron en ik hebben af en toe wel eens een ‘twee weken Minecraft fase’. Yaron: “Waarin we twee weken lang volop shit gaan maken.” Bjorn: “”Maar dat waait dan ook weer snel over. De laatste keer wanneer we dat deden, tijdens de laatste lockdown, merkte ik wel dat ik echt tegen mezelf moest zeggen dat ik moest stoppen. Omdat ik toch een beetje bang was om weer verslaafd te raken. Blijkbaar ben ik best verslavingsgevoelig. Gelukkig ben ik toen dus bewust op tijd gestopt. Ik dacht echt ‘oké dat was even leuk, nu weer terug naar real life’.” Yaron: “Toen ik weer thuis kwam ging ik ook weer meer gamen. In eerste instantie voor mijn broertje. Maar ik merkte dat ik toch weer een beetje in een routine kwam. Ik wilde liever met mijn broertje verder bouwen in dat spel, dan verder met mijn eigen bedrijf, mijn fotografie. Het is dus echt gevaarlijk.” Bjorn: “Maar we hebben beide nu gewoon andere passies. En die passie is intussen zo groot geworden dat we beide liever onze tijd en energie daarin steken dan dat we een spel aanzetten. Yaron: “Ik heb dus af toe wel dat ik eens een spel ga spelen. Maar na een uur verveel ik me. Dan vind ik dat ik iets beters te doen heb en ga ik liever iets aan mijn fotografie doen. Daar word ik ten eerste gelukkiger van, en ten tweede bereik ik er ook daadwerkelijk iets mee. Die switch zit op een of andere manier zo gebrand in mij, dat ik denk dat ik niet eens meer gameverslaafd kán worden. Bjorn: “We herkennen nu heel erg wat er toen allemaal mis ging. Ik vind het ook leuk om er nu vragen over te beantwoorden. Het is een soort zelfreflectie. Ik heb er eigenlijk nooit meer echt over nagedacht.”