Als student maandenlang ploeteren aan je scriptie? Niet nodig. Wie een beetje slim zoekt op internet en ontdekt een flink aanbod ghostwriters. Uit onderzoek van Rambam blijkt dat voor een paar honderd euro razendsnel een scriptie gekocht kan worden. Uit binnen- én buitenland.
Dat studenten gebruik maken van ghostwriters voor hun
studiewerk, is volgens scriptiebegeleider Vicky van der Zee geen vraag. Zij
schrijft zelf geen scripties voor anderen, maar krijgt met haar bedrijf in
piekperiodes dagelijks meerdere aanvragen om dat te doen, vertelde ze aan
Rambam. Eén student bood haar zelfs tienduizend euro om zijn scriptie te
schrijven. Vicky weigerde.
Rambam besloot op zoek te gaan naar de beste deal voor een
scriptie, zonder daar zelf ook maar iets voor te doen. Bereidwillige
ghostwriters vinden was geen probleem. Met name op Marktplaats staan
verschillende aanbieders, die je alles uit handen willen nemen. Eén van de
aanbieders vertelde dat ze ruime ervaring had in het werk. ‘Ik heb meer dan
honderd scripties geschreven. Erg hè?’ En het maakt niet uit welke studie je
doet. ‘Docentenopleidingen krijg ik vaak, tandartsopleidingen en architect.’
Studenten wordt volgens deze aanbieder ‘absoluut niet’ gepakt voor deze vorm
van fraude. De prijs voor een scriptie loopt nogal uiteen: van vierduizend euro
tot 850 euro.
Het beste aanbod kreeg Rambam uit verrassende hoek: Kenia.
In het Oost-Afrikaanse land is er een industrie ontstaan rondom het schrijven
van het studiewerk van Westerse studenten. Hoogopgeleide Kenianen komen
moeilijk aan een baan en ‘ghostwriten’ biedt daarom uitkomst. Een
volledige scriptie kostte Rambam driehonderd dollar, wat in Kenia een goed
belegde boterham betekent. Eén van de Keniaanse ghostwriters die Rambam sprak
in Kenia vertelde ze dat ze zelfs een huis voor haar familie had laten bouwen
van het geld wat ze met ghostwriting heeft verdiend. Ondanks dat het laten
schrijven van je scriptie een vorm van fraude is, voelde deze ghostwriter ook
geen wroeging: ‘Ik zie het niet als valsspelen. Het is niet mijn probleem.’

Nederlandse universiteiten denken daar anders over.
Examencommissies die Rambam belde waren duidelijk: als dit gebeurt, dan is dat
ernstige fraude en staat er een forse straf op. Het ontdekken van de fraude is
echter lastig. De twee scripties die Rambam bestelde en die binnen twee weken
geleverd werden, kwamen namelijk allebei door de plagiaatsoftware die op veel
universiteiten in Nederland wordt gebruikt.
Hoogleraar Willem Jongman van de Rijksuniversiteit
Groningen denkt dat het mogelijk is om te slagen met een bestelde scriptie,
wanneer de begeleiding niet goed is. ‘Het is de uitdaging voor onze
maatschappij om te zorgen dat dit niet nodig is.’ Alex Tess Rutten, voorzitter
van de Landelijke Studenten Vakbond, onderschrijft dat: ‘Er gaat al jaren
minder geld naar het onderwijs en vooral op de randjes wordt bezuinigd, zoals
scriptiebegeleiding. Je hebt steeds minder tijd om met je docent te sparren. De
band die je kunt krijgen met de docent en met de wetenschap wordt steeds minder
en er hangt voor studenten steeds meer vanaf met het leenstelsel. Als je een
jaar niet haalt, kost dat je gewoon tienduizend euro extra. Ik snap wel waarom
dit fenomeen opkomt.’