Het belang van betrouwbare nieuwsmedia

Deze maand wil ik het cruciale belang van de publieke omroep in onze samenleving benadrukken. Recent onderzoek van de European Broadcasting Union (EBU) onderstreept dit, evenals de oproep van Joop van den Ende eerder deze week. In december voerden we ons medewerkers-tevredenheidsonderzoek uit, en ik kijk alvast vooruit naar het inspirerende Movies that Matter-festival in maart.

“Hoe meer burgers de publieke omroep vertrouwen, hoe tevredener ze zijn over de werking van de democratie”
Het hoofdlijnenakkoord is er duidelijk over: de publieke omroep is van groot belang voor Nederland. Deze stelling kreeg in september 2024 een krachtige bevestiging in onderzoek van de European Broadcasting Union (EBU). Hierin stond het belang van betrouwbare nieuwsmedia voor het functioneren van democratieën centraal.

Publieke omroep meest betrouwbare nieuwsbron
In de meeste Europese landen worden publieke omroepen gezien als de meest betrouwbare nieuwsbron. Ze worden vaak geassocieerd met gezonde democratieën. Dit komt omdat we, dankzij onze universele opdracht, een breed publiek bereiken en mensen helpen te verbinden. Sterke publieke media vergroten de politieke interesse van burgers, wat cruciaal is om polarisatie tegen te gaan. Interessant genoeg blijkt uit onderzoek dat hoe meer burgers de publieke omroep vertrouwen, hoe tevredener ze zijn over de werking van de democratie. Sociale cohesie en gedeelde waarden, die essentieel zijn voor een goed functionerende democratie, worden makkelijker opgebouwd wanneer burgers elkaar vertrouwen. De publieke omroep speelt een belangrijke rol door sociale samenhang te bevorderen.

Hoe meer burgers de publieke omroep als onafhankelijk van de politiek beschouwen, hoe groter hun vertrouwen in de publieke nieuwsvoorziening. Een sterke publieke omroep die zijn taken vrij van politieke en commerciële invloed kan uitvoeren, is dus van evident belang. Niet alleen in Nederland, maar in heel Europa.

Joop van den Ende: bescherm onze media
Theaterproducent Joop van den Ende sprak zijn steun uit voor de publieke omroep. Hij roemt de waarde en het belang van het bestel en zegt dat in een razendsnel veranderende wereld de publieke omroep er toch in slaagt om innig contact te houden met een groot deel van onze samenleving. ‘In deze tijd dient ons goed functionerende bestel te worden beschermd’, aldus Van den Ende. Ook roept hij op om niet te bezuinigen, maar juist te investeren in de publieke omroep.

NPO-medewerkers ervaren sterk verbeterde sociale veiligheid
In december hebben we het eerste medewerkers-tevredenheidsonderzoek na het rapport van de commissie Van Rijn onder NPO-medewerkers uitgevoerd. Maar liefst 87% van de medewerkers heeft het onderzoek ingevuld, een ongekend hoog aantal. Uit het onderzoek blijkt dat NPO-ers zich veilig voelen op het werk: sociale veiligheid scoort een 7,3, waarbij zij zich ook veilig voelen om anderen aan te spreken op hun gedrag (7,0). NPO-medewerkers geven aan dat ze zichzelf kunnen zijn op het werk en zich geaccepteerd voelen binnen de NPO (8,1). Ook geven zij aan dat de sociale veiligheid het afgelopen jaar bij de NPO sterk verbeterd is. De richtlijnen over onwenselijk gedrag zijn bekend en worden hoog gewaardeerd met een 7,2. De komende tijd gaan we aan de slag met de resultaten van het onderzoek. Ook de omroepen organiseren medewerkers-tevredenheidsonderzoeken en zo zetten we met z’n allen belangrijke stappen op het gebied van sociale veiligheid.

Movies that Matter: impactvolle verhalen
Vanaf vrijdag 21 maart vindt het Movies that Matter Festival plaats in Den Haag. Sinds 2006 zet Movies that Matter zich in om mensenrechten onder de aandacht te brengen en de dialoog over een rechtvaardige wereld te stimuleren. Deze missie sluit naadloos aan bij de publieke mediaopdracht van de NPO: via diverse mediavormen onderwerpen belichten die anders onderbelicht blijven en gesprekken over belangrijke thema’s voeren. Dagelijks werken onze journalisten en makers hard om Nederland te voorzien van verhalen die ertoe doen. Daarom vinden we het als NPO belangrijk om het Movies that Matter-festival te ondersteunen. Net als het festival vinden wij het belangrijk dat impactvolle verhalen verteld worden, verhalen die raken en hoop bieden.

Kijktip: Hel of Hotel op NPO Start
Tot slot sluit ik graag af met een kijktip op NPO Start: Hel of Hotel. In dit programma doen Dennis Weening, Joost Eerdmans, Mark Baanders, Hugo Kennis, Ayoub Louihrani en Jay Francis mee aan een uniek experiment. Samen met een groep gerehabiliteerde ex-gedetineerden worden ze opgesloten in een gevangenis. Ze ondervinden het opgesloten zijn en het gevangenisregime aan den lijve, met als doel te ervaren hoe het is om te leven zonder vrijheid en de verhalen te horen van mensen die ooit achter tralies zaten.

Het programma biedt een bijzondere inkijk in het gevangenisleven – en dit keer zijn er géén plannen om de deelnemers twee weken eerder vrij te laten. Hel of Hotel is vanaf donderdag 20 februari te zien op NPO Start.