Speech Shula Rijxman seizoenspresentatie 2020-2021

Goedemorgen, beste aanwezigen,  

Tussen de bedrijven door maakte ik de afgelopen maanden dagelijks een wandeling. Over een onwerkelijk stil Mediapark. Stil, maar niet stilgevallen. Alleen, maar toch samen…
Want de omroepen liepen met me mee. Jan Slagter haakte aan. Lonneke van der Zee zette er stevig de pas in. En ja: met Gerard Timmer raakte ik even de weg kwijt… 

Het was - en is - niet makkelijk, maar ik ben erg trots op wat we samen met de programmamakers bij de Nederlandse Publieke Omroep voor elkaar boksen. Hoe we er onder lastige omstandigheden in slagen om actueler en relevanter te zijn dan ooit. Want we gaan niet ‘gewoon’ door, niet door op de oude voet, maar door in het nieuwe anders.

In een wereld die steeds sneller verandert, waar gebeurtenissen elkaar steeds sneller opvolgen en verdringen, pakt de NPO een duidelijke rol en verantwoordelijkheid, op al onze zenders, tv, radio, online en on demand. Zo gaan we samen door de crisis. 

De coronacrisis heeft ons – weer – laten zien dat er voor ons, voor de NPO, geen tijd – nooit tijd – is om stil te staan en achterover te leunen. Iedere dag, iedere week zijn we hard aan het werk om verhalen op te halen, om de mensen achter die verhalen te laten spreken, om het gesprek op gang te brengen. Niet alleen rond de coronacrisis, maar ook over andere urgente thema’s.

Over racisme, over economie en klimaat, over duurzaamheid en leefbaarheid, over politieke ontwikkelingen in Nederland, Europa en de rest van de wereld. Over problemen die mens en maatschappij raken: over verstedelijking, voedselproductie en vergrijzing. Over arm en rijk, over oorlog en migratie, over honger en obesitas.

Niet alleen als volgers en duiders, maar meer dan ooit tevoren als trekkers en aanjagers. Een NPO die agendeert, uitvoert en inspireert. Een NPO die onderzoekt, prikkelt en verdiept. Een NPO die niet alleen problemen signaleert, maar ook inspiratie biedt voor oplossingen.

Een dag als vandaag kan niet zonder nieuws, dat weet u inmiddels van me. We gaan als Publieke Omroep méér investeren in programma’s over wetenschap. Programma’s waarin informatie en kennis centraal staan. Op een toegankelijke manier gebracht. We trekken daar 5 miljoen euro extra voor uit. Want kennis ís verbinding – en kennis geeft een samenleving kracht.

Programma’s voor een breed publiek, die de kijkers meenemen achter de schermen van de laboratoria waar virologen hun werk doen, waar vaccins tegen corona worden ontwikkeld, waar Nederlandse wetenschappers nog slimmere methoden voor efficiënte voedselproductie uitvinden. Wij zijn er niet alleen voor de doemscenario's, maar ook voor de hoop, de antwoorden, de oplossingen. Wat gebeurt er om het tij te keren? Dat kunnen wij als publieke omroep, nee, dat moeten we ook laten zien!

Nederland is de Foodvalley van de wereld, bijvoorbeeld. We hebben hier in Nederland ongelooflijk veel kennis, een voorsprong op de wereld, die oplossingen kan bieden voor vele gigantische vraagstukken. Met programma’s en makers die niet meer alleen verslag doen, maar echt de wereld van anderen induiken. Een van die makers is Danny Ghosen. Hij vertrok direct na de explosie naar Beiroet. Niet om het nieuws te verslaan, maar om met de mensen daar te praten over wat daarna komt: hun leed, hun leven, hun toekomst. Dit levert een indrukwekkende documentaire op, die komende week al wordt uitgezonden. Later dit jaar gaat Ghosen naar Amerika om - op zijn manier - verslag te doen van de verkiezingen.

Tussen de mensen, met de mensen, over de mensen. Dat is ook de invalshoek van het nieuwe programma van Jeroen Pauw, met de titel Pauw Komt Binnen. Gesprekken met de mensen achter het nieuws.  

Samen op zoek naar kennis en verhalen. Voor dat concept, voor dat soort vormen van journalistiek ruimen we de komende tijd veel plaats in in onze programmering. Want zo blijft de NPO actueel en relevant. Dat laten we niet alleen zien in nieuwe programma’s maar ook door nieuwe makers. Nieuwe gezichten, nieuwe stemmen, nieuwe talenten.

Lieve Giovanca, Welmoed, Hugo en Carrie.
En lieve Kefah, Pieter, Sander, Nadia, Tim en Margje.
We zagen jullie de afgelopen maanden, samen met al bekendere gezichten, aan de Op1-tafel. Een groot succes op de late avond van NPO 1. Relevant, actueel en vaak spraakmakend. Ik zou het bijna onbetaalbaar willen noemen…

Op1 is in korte tijd voor veel kijkers een vaste waarde geworden. En nu gaan we ook op een ander prominent tijdstip vernieuwen. Want volgende week starten we met de nieuwe dagelijkse talkshow De Vooravond, die gedragen zal worden door onze andere grote talenten Fidan en Renze.

En er is nog meer nieuws.
Op NPO Radio 1 krijgen twee nieuwe presentatoren binnenkort een vaste plek in de programmering: Natasja Gibbs als presentator van De Nieuws BV en Aashna Sewpersad zal op zondag het programma De Perstribune mede gaan presenteren. Nieuwe talenten op prominente plekken.

Herkenbaar en inclusief. Die trend willen en moeten we doorzetten. Omdat de NPO steeds diverser, pluriformer en kleurrijker wil worden. Dat is niet makkelijk. Ondanks vele nota’s, gesprekken en beloftes. Maar wel noodzakelijk. Om een spiegel en een afspiegeling te zijn van de Nederlandse samenleving moeten we middenin die samenleving staan. En dit gaan we gezamenlijk verbeteren.

Samen met de omroepen gaan we hier afrekenbare afspraken over maken. En we gaan met zijn allen nog scherper sturen op inclusiviteit: zowel voor als achter de schermen. Er zijn geen excuses meer.

Beste mensen, 

2021 wordt mijn laatste jaar als bestuursvoorzitter van de NPO. Ik verzeker u: het wordt géén jaar van afscheid nemen en terugkijken, maar van plannen maken en vooruitkijken. Sowieso naar mooie evenementen zoals het Eurovisie Songfestival, de Olympische Spelen en het EK Voetbal. Naar spannende politieke momenten zoals de verkiezingen in de Verenigde Staten en in Nederland.

Een jaar waarin ik ook vooral alert blijf richting de politiek. Want hoe blij ik ook ben met de steun van minister Slob voor een financieel solide en brede publieke omroep, ik blijf erop toezien dat die beloftes worden ingelost. Dat NPO 3 kan blijven als trendsettende zender en dat op NPO 2 meer ruimte komt voor de regio. Dat we kunnen blijven excelleren met topjournalistiek.

Financieel wordt ons gelukkig meer rust gegund. Een geweldig resultaat dat we vlak voor de zomer wisten te bereiken, in goed overleg met Den Haag. Dat is de basis voor een toekomstbestendige, brede NPO. Een organisatie die flexibel samenwerkt met omroepen en producenten om onze kijkers en luisteraars vaste grond onder de voeten te geven in moeilijke tijden. Dat is onze taak en onze verantwoordelijkheid. Dat is wie we zijn en willen zijn. Steeds beter, steeds sterker, en altijd samen. Die rol wil ik vasthouden en verder uitbouwen, natuurlijk samen met mijn collega’s in de raad van bestuur, Paul en Martijn. Geloof me: ik ben nog lang niet klaar met ónze toekomst.  

Tot slot wens ik alle makers, kijkers én luisteraars een geweldig nieuw seizoen toe. En bovenal: heel veel geluk en een goede gezondheid.

Dank u wel!