UPDATE: De NPO geeft antwoord op zes veelgestelde vragen over HDTV

Wilt u meer weten over HDTV? Kijk dan eerst naar eerdere nieuwsartikelen en/of onze veelgestelde vragen.

1. Welke programma’s worden momenteel in HD-kwaliteit uitgezonden?
De uitzendingen rondom de 96e Tour de France (NOS) vormde de aftrap voor regulier aanbod van HDTV in Nederland. Hoewel er nog geen overzicht bestaat van welke programma’s al in HD-kwaliteit zijn en welke niet, zal het aantal programma’s dat in volwaardig HD wordt uitgezonden vanaf nu stapsgewijs toenemen. Steeds meer publieke omroepen zullen overgaan tot het produceren (of laten produceren) van HD programma’s. Daarnaast is de NPO druk bezig om alle buitenlandse series en films, indien beschikbaar, in HD aan te kopen.

2. Hoe kan het dat de kwaliteit van sommige HDTV-kanalen per kanaal verschilt?
Momenteel zijn er twee verschillende soorten HDTV: beeld dat met HD-apparatuur wordt opgenomen (het zogenaamde ‘originele HD-beeld’), en beeld dat niet met HD-apparatuur wordt opgenomen maar later wordt opgewaardeerd naar HD-kwaliteit (het zogenaamde ‘upconverted’ beeld). In het eerste geval kan de bandbreedte die wordt gebruikt om uit te zenden een rol spelen. Zo zenden sommige kanalen via de satelliet in 16 Mb/s uit. Doordat de publieke omroep een zo groot mogelijk publiek wil bereiken zenden wij, in overleg met de distributeurs, in 12 Mb/s uit. Het is onze wens om deze snelheid te verhogen, maar het is nog niet duidelijk wanneer dit technisch haalbaar is. In het tweede geval is de opnameapparatuur bepalend: upconverted beeld zal altijd kwalitatief iets minder sterk zijn als origineel HD-beeld. Steeds meer publieke omroepen zullen daarom overgaan tot het geleidelijk meer produceren (of laten produceren) van HD-programma’s.

3. Hoe kan het dat de beeldstandaard voor sommige kabelaars en satellietaanbieders wordt aangepast?
Een deel van het HD-materiaal dat bij ons binnen komt heeft een onhandelbare hoge standaard voor sommige distributeurs ten opzichte van ander materiaal. Dit omvat onder meer sommige binnenkomende live uitzendingen (zoals de Tour de France) en aangekocht beeld. De publieke omroep moet de onhandelbare hoge standaard van dit materiaal voor kabelaars en satellietaanbieders omzetten naar iets dat zij kunnen verzenden naar de eindgebruiker. Het originele materiaal is simpelweg te groot om door deze aanbieders te kunnen worden verzonden. Het converteren van dergelijk beeldmateriaal wordt ook bij buitenlandse landelijke omroepen als oplossing toegepast.

4. Mijn geluid loopt soms niet synchroon met het HD-beeld op Nederland 1, 2 of 3. Hoe kan dit?
Deze problemen zijn door technische aanpassingen inmiddels verholpen.

5. Ik kan geen Teletekst of gesproken ondertiteling op de HD-kanalen ontvangen. Is dit binnenkort wel mogelijk?
Tijdens het uitzenden wordt Teletekst wel degelijk meegestuurd, maar helaas in een vorm die niet door alle Settopboxen wordt ondersteund. Per 1 september 2009 wordt er een nieuw systeem in gebruik genomen waarmee Teletekst als standaard DVB dienst wordt meegestuurd en door bijna alle typen settopbox wordt ondersteund. Helaas zijn er settopboxen in gebruik die ook dan niet met meegestuurde teletekst signalen kunnen omgaan. Op deze settopboxen moet u terugschakelen naar het gewone TV signaal om teletekst te kunnen bekijken. Dit geldt ook voor DVB ondertiteling. Gesproken Ondertiteling vereist jammer genoeg een grotere aanpassing in de uitzendstraat. Momenteel wordt hier hard aan gewerkt, zodat begin volgend jaar ook Gesproken Ondertiteling op een standaardmanier in de HD-kanalen is verwerkt.

6. Wanneer een film in Full HD wordt uitgezonden, wordt op mijn scherm het beeld weergegeven in 4:3, waardoor er links en rechts twee zwarte balken ontstaan. Dit kan ik met de instellingen van de set-upbox of mijn tv niet weg krijgen. Hoe komt dit?
Veel programma’s worden nu nog geconverteerd van SD- naar HD-kwaliteit. Ongeveer 5 tot 10% van alle uitgezonden programma’s bestaat nog uit 4:3-programmamateriaal, waarbij met zwarte balken links en rechts een standaard HDTV-signaal wordt gemaakt met 16:9 aspect-ratio. Uw HDTV-ontvanger is niet in staat er een ander formaat van te maken. HDTV is namelijk per definitie altijd 16:9. Zolang er naar HDTV geconverteerde 4:3-programma’s worden uitgezonden zal dit probleem blijven bestaan en moet u terugschakelen naar het SD-kanaal om de zwarte balken weg te krijgen. Natuurlijk streven wij ernaar om zo weinig mogelijk in 4:3 uit te zenden, maar dit is in enkele gevallen onvermijdelijk. De enige mogelijkheid is het weglaten van delen boven en onder in beeld. Dit achten wij echter onwenselijk.