De kunst van protest
Van kartonnen protestbord tot monument voor ongedocumenteerden. Kunst is een middel om sociale kritiek te uiten. Dat zie je in de tentoonstelling Resilient Rebels in de Kunsthal van Museum Helmond.
Protest wringt zich door de kieren van dictaturen, verspreidt zich over grote pleinen en wordt verwoord op vlaggen, borden of in levende blokkades. Maar ook kunstenaars mengen zich in de strijd, wat vaak verrassend werk oplevert. In Museum Helmond is nu Resilient Rebels te zien: vormen van (massa)protest door de ogen van hedendaagse kunstenaars, verwijzend naar hoop en daadkracht.
Het meest indrukwekkend? Voor mij is dat de muur met tientallen anonieme gezichten die je aan lijken te staren. Zwart-wit, in houtdruk op simpel ongebleekt katoen. Het is Het Papieren Monument voor de Papierlozen waaraan de "sociaal-kunstenaar" Domenique Himmelsbach de Vries (1983) al sinds 2013 werkt.
Himmelsbach maakt samen met andere kunstenaars deze portretten van niet gedocumenteerde vluchtelingen om hen zo tóch een gezicht te geven. Ze waren al te zien van Boston tot Madrid en Himmelsbach hoopt dat ze gaandeweg worden verankerd in een collectief geheugen. “Een aantal mensen kom ik nog weleens tegen. De een ervaart vooral uitzichtloosheid, bij anderen zie ik toch ook wat houvast. Ik probeer met mijn sociale kunst-interventies de heersende dynamiek tussen ‘goed’ en ‘slecht’ te doorbreken.
Het Het Papieren Monument voor de Papierlozen zie je - samen met een tentoonstelling voor andere (protest)kunst - in de Kunsthal van Museum Helmond t/m 24 maart 2024.
Rachel Pouwer
Muziekfreak. Cultuurnerd. Kunstmaniak. Van het rode pluche tot een modderig festival: Rachel snuift kunst en cultuur alsof haar leven er vanaf hangt.
Rachel is een van de presentatoren van de podcast Tussen Kunst en Katers (NTR).
Vond je dit leuk?
Op de hoogte blijven?
Schrijf je in voor de NPO Cultuur nieuwsbrief en ontvang iedere vrijdag mooie, inspirerende en interessante tips. Van kunst tot film en van muziek tot theater, zo hoef je niets meer te missen!